تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 934 |
تعداد مقالات | 7,671 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,525,062 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,902,514 |
سنجش آسیبپذیری بخشهای اقتصادی از محدودیت واردات؛ کاربردی از ماتریس حسابداری اجتماعی در شرایط متعارف و ویژه اقتصادی | ||
تحلیل های اقتصادی توسعه ایران | ||
مقاله 7، دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 5، اسفند 1393، صفحه 181-212 اصل مقاله (774.26 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/edp.2015.2096 | ||
نویسندگان | ||
پریسا مهاجری* ؛ علی فریدزاد | ||
استادیار، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی | ||
چکیده | ||
آمارهای موجود نشان میدهد که متوسط سالانه واردات در 5 سال منتهی به 1393 حدود 70 میلیارد دلار بوده و مهمتر آنکه، نیازهای ارزی مربوط به این حجم از وادرات از محل سبد متنوعی از کالاهای صادراتی صورت نمیگیرد. بنابراین، این پرسش مهم مطرح میشود که آسیبپذیری هر یک از بخشهای اقتصادی از محدودیت واردات چقدر است؟ پاسخ به این پرسش مستلزم محاسبه ماتریس حسابداری اجتماعی بومی است که در آن واردات تفکیک شده است؛ بدین منظور، از ماتریس حسابداری اجتماعی بههنگام شده سال 1390 مرکز پژوهشهای مجلس استفاده کرده و میزان وابستگی مستقیم، غیرمستقیم و القایی بخشهای اقتصادی به واردات و ضرایب فزاینده تولید در شرایط متعارف و ویژه اقتصادی را محاسبه میکنیم. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که نخست، محدودیت واردات نه تنها موجب کاهش ضرایب فزاینده تولید میشود، بلکه جایگاه نسبی بخشهای اقتصادی را از منظر توان تولیدی تغییر میدهد. دوم، زیربخشهای صنعت در مقایسه با بخشهای دیگر اقتصادی، آسیب بیشتری را متحمل میشوند، زیرا وابستگی بیشتری به واردات دارند. سوم، در پی محدودیت واردات، بخش زراعت و باغداری، ساخت محصولات فلزی فابریکی، ساخت وسایل نقلیه موتوری و تریلرها به ترتیب با کاهش مطلق 616/0، 544/0 و 519/0 در ضرایب فزاینده، بیشترین کاهش را تجربه میکنند. چهارم، بخش ساخت وسایل نقلیه موتوری (با ضریب وابستگی مستقیم 1379/0 و ضریب وابستگی مستقیم، غیرمستقیم و القایی 2367/0 به واردات)، ساخت محصولات از لاستیک و پلاستیک (با ضریب وابستگی مستقیم 1337/0 و ضریب وابستگی مستقیم، غیرمستقیم و القایی 2128/0 به واردات)، ساخت محصولات فلزی فابریکی (با ضریب وابستگی مستقیم 1168/0 و ضریب وابستگی مستقیم، غیرمستقیم و القایی 2112/0 به واردات) بیشترین وابستگی را به واردات دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
ضریب فزاینده تولید؛ ماتریس حسابداری اجتماعی؛ محدودیت واردات | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Evaluation of Iranian Economic Sectors Vulnerability due to Import Constraint: Application of Social Accounting Matrix | ||
نویسندگان [English] | ||
Parisa Mohajer؛ Ali Faridzad | ||
Assistant Professor, Faculty of Economics, Allameh Tabataba'i University | ||
چکیده [English] | ||
According to statistical data, Iran’s average imports for the 5year period ending in 2014 were around 70 billion dollars. More importantly, foreign exchange needs due to the volume of imports, are not secured based on a diversified export portfolio. Hence, the main issue here is to evaluate the vulnerability of economic sectors to import constraint. To address this issue, it is required to compute the internal social accounting matrix (SAM) in which, imports are separated from production account. In this study, the extend of direct, indirect and induced dependencies of economic sectors on imports and output multipliers are calculated, by using 2011’s social accounting matrix, provided by the Research Center of Iranian Parliament. The results indicate that imports dependency, not only reduces the output multipliers but also changes the priority of economic sectors regarding output exponent. Furthermore, industry’s sub sectors are more vulnerable to import constrains, due to higher dependency on imports, compared to other sectors. In addition, crop and forestry, manufacture of fabricated metal products and motor vehicle and trailer manufacturing sectors with 0.616, 0.544 and 0.519 decrease in their multipliers, respectively, were subjected to the highest declines. And finally, manufacture of motor vehicles, trailers and semi-trailers (with a direct dependence coefficient of 0.1379 and direct, indirect and induced dependence coefficient of 0.2367), manufacture of rubber and plastics products (with a direct dependence coefficient of 0.1337 and direct, indirect and induced dependence coefficient of 0.2128) and manufacture of fabricated metal products (with direct dependence coefficient of 0.1168 and direct, indirect and induced dependence coefficient of 0.2112) have the highest dependencies on imports. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
"Output Multipliers", "Social Accounting Matrix ", "Import Constraint" | ||
مراجع | ||
- اسفندیاری، علیاصغر و نیسی، حمیده. (1389). اثر بازتوزیع درآمد بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران با استفاده از مدل شبه داده- ستانده. پژوهشنامه اقتصادی، سال دهم، شماره 2، تابستان 1389، صص 167-192. - اسفندیاری، علیاصغر. (1381). تشخیص صنایع کلیدی از دیدگاه اشتغال با استفاده از جدول دادهها-ستاندهها. مجله برنامه و بودجه، شماره 75، صص 63-116. - اسفندیاری، علیاصغر. (1377). تشخیص صنایع کلیدی بر مبنای شاخص پیوندهای فراز و نشیب در اقتصاد ایران با استفاده از جدول داده-ستانده سال 1365. مجله برنامه و بودجه، شماره 25 و 26، صص 3-40. - انصاری، وحیده؛ سلامی، حبیبالله و صالح، ایرج. (1390). منابع رشد تولید در بخش کشاورزی ایران: تحلیلی در چارچوب جدول داده-ستانده. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 2-42، شماره 1، صص 1-17. - بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بانک اطلاعات سریهای زمانی اقتصادی، قابل دسترس در وبسایت: www.cbi.ir - بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، آمارها و دادههای اقتصادی، گزیده آمارهای اقتصادی، تراز پرداختها در سالهای مختلف، قابل دسترسی در وبسایت: www.cbi.ir - بانوئی، علیاصغر. (1391). ارزیابی شقوق مختلف نحوه منظور کردن واردات و روشهای تفکیک آن با تأکید بر جدول متقارن سال 1380. سیاستگذاری اقتصادی، دوره 4، شماره 8، صص 74-31. - بانوئی، علیاصغر؛ مؤمنی، فرشاد و آزاد، سید ایمان. (1388). بهکارگیری پیوندهای نسل اول، دوم و سوم در سنجش خدمات تولیدی و خدمات توزیعی: تجربه ایران و بعضی از کشورهای منتخب. سومین کنفرانس ملی داده-ستانده و کاربردهای آن، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی. - بانوئی، علیاصغر؛ جلوداری ممقانی، محمد و محققی، مجتبی. (1386). شناسایی بخشهای کلیدی بر مبنای رویکردهای سنتی و نوین طرفهای تقاضا و عرضه اقتصاد. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، سال هفتم، شماره اول، بهار 1386، صص 1-26. - بانوئی، علیاصغر. (1384). بررسی رابطه بین توزیع درآمد و افزایش تولید در اقتصاد ایران با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی.فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، سال هفتم، شماره 23. - بانوئی، علی اصغر و محمودی، مینا. (1382). بررسی کمّی توان اشتغالزایی بخش کشاورزی در اقتصاد ملی در قالب ماتریس حسابداری اجتماعی. همایش کشاورزی و توسعه ملی، آذر ماه 1382، تهران. - بانوئی، علیاصغر؛ یوسفی، محمدقلی و ورمزیار، حسن. (1377). بررسی روششناسی پیوندهای پسین و پیشین و تعیین محتوای واردات بخشهای اقتصاد ایران. مجله برنامه و بودجه، شماره 33، صص 63-93. - بید آباد، بیژن. (1383). ارتباطات بین بخشی و هدفگذاری افزایش اشتغال کشور. اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره 46، صص 107-135. - پاشا، پگاه؛ بانوئی، علیاصغر و بهرامی، جاوید. (1392). تحلیلهای سیاستی نقش واردات در سنجش اهمیت بخشهای اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 67، تابستان، صص 81-100. - پیرمرادیان، محمد. (1387). سنجش اهمیت اندازه نسبی بخشهای اقتصاد ایران بر مبنای روشهای حذف فرضی. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده اقتصاد. - جهانگرد، اسفندیار و حسینی، نیلوفر سادات. (1392). شناسایی بخشهای کلیدی اقتصاد ایران بر مبنای تحلیل تصادفی داده-ستانده. فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، شماره 11، بهار، صص 23- 47. - جهانگرد، اسفندیار و سپهوند، الهام. (1390). ضرایب فزاینده داده-ستانده و افزایش تولید اقتصادی ایران. فصلنامه مدلسازی اقتصادی، شماره 3، بهار 1390، صص 143-168. - جهانگرد، اسفندیار و منصوری، حبیبه. (1388). تأثیر تقاضای نهایی بر تولید فعالیتهای فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران: رویکرد ضرایب فزاینده با ریشههای مشخصه. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، شماره 39، صص 1-28. - جهانگرد، اسفندیار. (1386). ارزیابی کارکرد بخش اطلاعات در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، شماره 33، صص 1-23. - جهانگرد، اسفندیار. (1381). شناسایی فعالیتهای کلیدی صنعتی ایران (بر مبنای مدل داده-ستانده). فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، شماره 21، صص 45-70. - جهانگرد، اسفندیار. (1377). شناسایی فعالیتهای کلیدی اقتصاد ایران در یک برنامه اقتصادی. مجله برنامه و بودجه، شماره 31 و 32، صص 99-123. - دادگر، یداله و نظری، روحالله. (1389). تجزیه و تحلیل تابع تقاضای واردات در ایران (1386-1353). فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره 7، شماره 1، صص 22-1. - سورشجانی سامانی، پژمان. (1378). تعیین بخش کلیدی در اقتصاد ایران با استفاده از جدول داده-ستانده. مجله برنامه و بودجه، شماره 36. صص 65-89. - کشاورز حداد، غلامرضا. (1383). اهمیت بخش خدمات مالی در اقتصاد کشور (بررسی تحلیلی اثرات تعطیلی مؤسسات مالی، بانکداری و بیمه در تولید و اشتغال). فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، شماره 21، صص 115-133. - عیسیزاده، سعید و قدسی، سوده. (1391). محاسبه ضرایب اشتغالزایی بخش گردشگری در اقتصاد ایران: با استفاده از مدل داده-ستانده. فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، سال هفتم، شماره 17، بهار 1391، صص 151-172. - فرحبخش، ندا و محرابیان، آزاده. (1380). تحلیلهای پویای تابع تقاضای واردات. پژوهشنامه اقتصادی، شماره 2، صص 41-29. - محمودی، علی؛ کشاورز حداد، غلامرضا و فقیه جوبیاری، مجید. (1384). تحلیل اهمیت صنعت حمل و نقل در اقتصاد ایران با استفاده از تکنیک داده-ستانده. فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 34، بهار 1384، صص 87-116. - موسوی نیک، سیدهادی؛ اسفندیاری، مجتبی و وفایی، رضا. (1390). ارزیابی روش جاری کشور در تفکیک واردات با توجه به نتایج جدول داده-ستانده و مشاهدات اقتصاد کلان. دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره 12167. - مهاجری، پریسا و موسوی نیک، سیدهادی. (1391). سنجش میزان آسیبپذیری بخشهای مختلف اقتصادی از محدودیت واردات. دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره 12701. - والیزاده، ابوالمحسن؛ صادقی، نرگس و موسوی نیک، سیدهادی. (1394). پایههای آماری بهنگامسازی جدول داده-ستانده برای سال 1390، ویرایش دوم. دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره 13989. - Bekhet, H. A. (2010). Ranking Sectors Changes of the Malaysian Economy, Input Output Approach. International Business Research,Vol.3, No.1, pp. 107-130.
- Chenery, H. B. & T. Watanabe .(1958). International Comparisons of the Structure of Production. Econometrica, Vol. 26, Issue.4, pp. 437-526.
- Fathi, N. (2014). Identifying the Key Sector and Analyzing the Sector Linkages with Special Preference to Crude Oil, Natural Gas and Their Related Industries; A Study in the Input-Output Framework. Institute of Developing Economies, Japan External Trade Organization, V. R. F. Series, No. 490.
- Gunluk-Senesen, G. & Senesen U.(2001). Reconsidering Import Dependency in Turkey: The Breakdown of Sectoral Demands with Respect to Suppliers. Economic System Research, Vol. 13, No. 4, pp. 417-428.
- Oosterhaven, J. (2008). A New Approach to the Selection of Key Sectors, Net Forward and Net Backward Linkages. International Input-Output Meeting on Managing the Environment, July 9-11, Seville, Spain, University of Groningen.
- Mahua P. (2014). Import Intensity and Its Impact on Exports, Output and Employment. Institute for Studies in Industrial Development, Working Paper, No. 167.
- Pitre, V.(2000). Changing Import Intensity in the Indian Economy. in V.V.V. Somayajulu and K.N. Prasad (eds.) Indian Economy in Input-Output Framework, New Delhi, pp.89-113.
- Rasmussen, P. N. (1956). Studies in International Relation. Amsterdam, North Hollannd.
- Reis, H. & Rua A. (2009). An Input-Output Analysis: Linkages vs Leakages. International Economic Journal, Vol. 23, No. 4, pp. 527-544.
- Shuja, N, Wah, Y.B, Mohd, A. L. & N. Okamoto (2008). Identifying Key Sectors of Malaysian Economy: A Comparison of Unweighted and Weighted Approaches. Journal of Department of Statistic, Malaysia, Vol.1, No.1, pp. 11-26.
- Sonis, M, J. Guilhoto, G. Hewings & E. Martins. (1995). Linkages, Key Sectors, and Structural Change: Some New Perspectives. The Developing Economies, Vol. 33, Issue 3, pp. 243–246.
- Trinh, B, P. L. Hoa & B. C. Giang (2008). Import Multiplier in Input-Output Analysis. Working Paper Series No. 2008/23.
- Tounsi, S. Ezzahid, El H.; Alaoui, A. El & A. Nihou (2011). Key Sectors in the Moroccan Economy: An Application of Input-Output Analysis. Munich Personal RePEc Archive (MPRA), No. 56822.
- Tzimos, C., Papadimitriou I., .&. Adamou N. (2007). The Measurement of Interindustry Linkages with Data Analysis Methods. 16th International Input-Output Conference, 2-6 July 2007, Istanbul, Turkey. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,096 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,327 |