پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 962 |
| تعداد مقالات | 7,970 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,473,944 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,572,224 |
بررسی ارتباط ثبات سیاسی با مدیریت آب در اصفهان صفوی | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 5، دوره 26، شماره 31 - شماره پیاپی 121، آذر 1395، صفحه 99-120 اصل مقاله (496.28 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2016.2517 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدابراهیم زارعی1؛ زهره سلطانمرادی* 2 | ||
| 1دانشیار گروه باستان شناسی دانشکده هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینای همدان | ||
| 2دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشکده هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینای همدان | ||
| چکیده | ||
| کمبود آب در فلات ایران همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها بوده و غلبه بر این نقصان و ابداع شیوه‌های آبیاری و مدیریت تقسیم آب از مهم‌ترین دستاوردهای انسان در این دیار است. بحران کنونی آب بیانگر نبود اراده سیاسی کافی و برنامه‌ریزی درست در این زمینه است. در این نوشتار تلاش شده تا ارتباط موجود میان ثبات سیاسی از دوره اوج تا افول صفویان با سیستم مدیریتی آب واکاویشود. با بررسی وضعیت کنونی شماری از کشورهای کم‌آب جهان، مشخص شد بحران آب در این کشورها ثبات سیاسی و امنیت را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.نوع حکومت صفوی در طی زمان تغییرات زیادی یافت. در دوران طلایی حکومت صفویه سیستم مدیریت آب تحت نظارت مناسب به شکل کارآمدی به کار می‌پرداخت. در اواخر دوره به تدریج با تزلزل ارکان حکومتی و رواج فساد و رشوه‌خواری، دستگاه مدیریت آب نیز تضعیف شد. فشار وارده بر کشاورزان پایه‌های اقتصاد را لرزاند و این امر بر روند سقوط حکومت تاثیر مضاعف گذاشت. از طرف دیگر نارضایتی‌های ایجاد شده در مردم و کشاورزان نیز بر روند افول صفویان دامن می‌زد. این پژوهش از نوع تاریخی است و با رویکردی تحلیلی ـ تطبیقی انجام شده است. روش داده‌اندوزی نیزاسنادی و کتابخانه‌ای است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مدیریت آب؛ اصفهان؛ دوران صفوی؛ ثبات سیاسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Survey on the Relevance Between Political Stability and Water Management in the Safavid Isfahan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohamad Ebrahim Zarei1؛ Zohreh Soltanmoradi2 | ||
| چکیده [English] | ||
| This article has tried to look at the water management system in the Isfahan in Safavid era,by researching the historical documents, and also looking at the political and social stability of that period, by mean of shine a flash on relevance between rise and fall of civilizations with their ability to manage water resources. Water shortage in the Iran plateau has always been the main concern, and one of the most important achievements of people in this region is to devise methods of irrigation and water management. Witha survey on the current situation of dry countries in the world, it became clear that their political stability and security is severely affected by water crisis. In the heyday of the Safavid, management of water resources was very efficient and accurate.At the end of the Safavid period, the government fell,corruption and bribery were common, and simultaneously, the water management system becamevery shaky.Increasing pressure on farmers shook the foundations of the economy, and accelerated the fall of the government.On the other hand, the discontent of farmers, lead to the decline of government. This study is a historical research, and was conducted with a comparative analysis approach | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Water Management, Isfahan, Safavid era, Political Stability | ||
| مراجع | ||
|
- اسکندربیک منشی، (1350) تاریخ عالم آرای عباسی، ج1، به کوشش ایرج افشار، تهران. - ببران، صدیقه و نازلی هنربخش (1387). «بحران وضعیت آب در جهان و ایران». فصلنامه راهبرد. سال شانزدهم، شماره 48، صص 193 تا 212. - پاپلی یزدی، محمدحسین و مجید لباف خانیکی (1377). «واحد تقسیم آب در نظام‌های آبیاری سنتی (فنجان)». تحقیقات جغرافیایی. شماره 49 و 50، صص 47 تا 73. - تاورنیه، ژان باتیست (1363). سفرنامه تاورنیه. ترجمه ابوتراب نوری. تصحیح حمید شیرانی. انتشارات کتابخانه سنایی ـ کتابفروشی تأیید. چاپ سوم. - جاوری، محسن (1386). «کاوش‌های باستان‌شناسی پل خواجو»، در: گزارش‌های باستان‌شناسی (6) ویژه‌نامه دوره اسلامی. پژوهشکده باستان‌شناسی: صص 59 تا 70. - حاسب کرجی، ابوبکر محمد بن حسن (1388). استخراج آب‌های پنهانی (انباط المیاء الخفیه)، ترجمه حسین خدیوجم. به کوشش هوشنگ ساعدلو. مؤسسه انتشاراتی قدس رضوی. - حسینی ابری، حسن (1377). «مدیریت سنتی آب زاینده‌رود، بحثی در دانش بومی ایران». مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان. شماره 15، صص 101 تا 120. - ــــــــــ (1379). زاینده‌رود از سرچشمه تا مرداب. اصفهان: نشر گلها. - ــــــــــ (1387). اصفهان ره‌آورد زاینده‌رود. اصفهان: انتشارات سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان. - خسروی، خسرو (1355). نظام‌های بهره‌برداری از زمین در ایران از ساسانیان تا سلجوقیان. تهران: نشر شبگیر. - خوارزمی، ابوعبدالله، محمدبن احمدبن یوسف کاتب (1362). مفاتیح‌العلوم. ترجمه حسین خدیوجم. تهران: نشر علمی فرهنگی. - دهباشی، مهدی (1374). «نگاهی به مکتب فلسفی اصفهان». فصلنامه فرهنگ اصفهان. شماره اول. - رامشت، محمدحسین (1377). «تحولات ژئومورفولوژیک تاریخ طبیعی شهر اصفهان در دوران چهارم»، مجله علمی ـ پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دوره دوم، شماره پانزدهم، صص 67-80. - زمانی‌پور، بابک (1382). «ویژگی‌های طرح انتقال آب کوهرنگ (کارون) به زاینده‌رود در عصر صفوی»، در مجموعه مقالات اصفهان و صفویه (جلد دوم). اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان. صص 121 تا 150. - سیوری، راجر (1380الف). در باب صفویان. ترجمه رمضان‌علی روح‌اللهی. تهران: نشر مرکز. - ـــــــــ (1380ب). «نظام تشکیلاتی صفویان». در تاریخ ایران (دوره صفویان).پژوهش در دانشگاه کمبریج. ترجمه یعقوب آژند. تهران: نشر جامی. - شاردن، ژان (1345). سیاحتنامه شاردن. ترجمه محمد عباسی. تهران: امیرکبیر. - شرلی، آنتونی (1378). سفرنامه برادران شرلی. ترجمه آوانس. به کوشش علی دهباشی. تهران: نشر به‌دید. - شفقی، سیروس (1381). جغرافیای اصفهان. اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان. - فاضل، احمد (1376). شاه عباس دوم صفوی و زمان او. مؤسسه فرهنگی هنری ضریح. - فریر، رانلد دبلیو (1384). برگزیده و شرح سفرنامه شاردن. ترجمه حسین هژبریان و حسن اسدی. تهران:نشر فرزان روز. - کمپفر، انگلبرت (1363). سفرنامه کمپفر. ترجمه کیکاووس جهانداری. تهران: انتشارات خوارزمی. - کونئو، پائولو (1384). تاریخ شهرسازی جهان اسلام. ترجمه سعید تیزقلم زنوزی. وزارت مسکن و شهرسازی. سازمان عمران و بهسازی شهری. - لاکهارت، لارنس (1380). انقراض سلسله صفویه. ترجمه اسماعیل دولتشاهی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. - لمتون، ا.ک.س (1377). مالک و زارع در ایران. ترجمه منوچهر امیری. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. - محمودیان، صفا و مهرداد قیومی بیدهندی (1392). «هنجار مادی: نظام مدیریت آب در اصفهان صفوی». نامه معماری و شهرسازی. شماره 10، صص 141 تا 153. - میرجعفری، حسین، فریدون اللهیاری، عبدالکریم بهنیا، زهره چراغی (1388). «بررسی نظریه خاستگاه قنات در ایران». تاریخ اسلام و ایران. شماره 2: صص 79 تا 102. - میرزا سمیعا (1368). تذکره‌الملوک. ج1. تهران: چاپ محمد دبیرسیاقی. - نوروزی، جمشید (1391). تمدن ایران در دوره صفویه. انتشارات مدرسه. - وحیدقزوینی، محمدطاهر‌بن حسین (1329). عباسنامه، شرح زندگانی 22 ساله شاه عباس ثانی. تصحیح ابراهیم دهگان. اراک: داوودی. - یحیایی، علی (1390). «آب و آبیاری در عهد آل‌بویه». کتاب ماه تاریخ و جغرافیا. شماره 165: صص 31 تا 37. - Watkins, Kevin: Human Development Report (HDR), UNDP,2006. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,215 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,048 |
||