تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 926 |
تعداد مقالات | 7,634 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,433,236 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,849,797 |
زنان خاندان سلطنتی در دوره اشکانی | ||
تاریخ اسلام و ایران | ||
مقاله 3، دوره 27، شماره 36 - شماره پیاپی 126، اسفند 1396، صفحه 49-67 اصل مقاله (482.66 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2017.13735.1281 | ||
نویسنده | ||
مژگان خان مرادی* | ||
دکترای باستانشناسی گرایش دوران تاریخی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
با آنکه اشکانیان نزدیک به پانصد سال حکومت کردند اما شواهد ناچیزی در خصوص زنان این دوره در دست است. زنان خاندان سلطنتی نیز، که معمولاً در بالاترین ردههای اجتماعی کشور قرار دارند، از این قاعده مستثنی نیستند. با مطالعة منابع اندک یونانی و رومی و بررسی آثاری از قبیل سکهها، نقشبرجستهها، الواح بابلی و چرمنوشتههای اورامان میتوان اطلاعات مفیدی دربارة ملکهها و زنان خاندان سلطنتی به دست آورد. هدف از این پژوهش بررسی جایگاه زنان خاندان سلطنتی، شناسایی زنان سرشناس و میزان قدرت و فعالیت آنان در دربار است.با بررسی منابع مکتوب و دادههای باستانشناختی همچون سکهها، کتیبههای میخیِ بابلی و چرمنوشتههای اورامان نام تعدادی ملکه، ملکة مادر و برخی از زنان در دربار شاهان محلی این دوره شناسایی شد. این اسناد بر اهمیت سیاسی برخی زنان و قدرت کسانی همچون رینو، آنزاز و موزا، تا رسیدن به مقام نایبالسلطنگی صحّه میگذارد. در این دوره زنان خاندان شاهی از طریق ازدواج با دولتمردان ارمنی، سلوکی و همچنین مقامات اشکانی، بهمثابه ابزاری سیاسی برای تأمین منافع شاهان اشکانی بودند. | ||
کلیدواژهها | ||
اشکانی؛ زنان سلطنتی؛ ملکه؛ اسناد اورامان؛ الواح بابلی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Women of Royal Family in Parthian Era | ||
نویسندگان [English] | ||
Mozhgan Khan Moradi | ||
PhD Candidate in Archeology Historical Era, Tehran University | ||
چکیده [English] | ||
Although the Parthian ruled over almost five hundred years, there are insignificant evidences of the women of this era and the women pf royal family whom usually are in the highest social rank of the country aren’t exceptional of this very fact. By studying a few Roman and Greek sources and examining works such as coins, reliefs, Babylonian tablets and the parchments of Avroman, useful information about the princesses and ladies of royal family can be achieved. The purpose of this paper is to study the place of the women of royal family, identifying the noted ones and the assertion of their power and authority in the court. As a result of searching the written sources and archeological evidences such as coins, Babylonian cuneiforms tablets and Avroman parchments, a number of Queens, Queen mothers and court ladies of the local kings have been recognized. These documents approve of the political importance of some women, the power of others like Rino, Anzaz, and Moza till regency. In this time women of royal family by marrying to Avroman statesmen, Suluki and Parthian authorities had been considered as a political medium to fulfill in the best interest of Parthian kings. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Parthian, Royal Women, Queen, Babylonian Tablets, Avroman Documents | ||
مراجع | ||
- آلتهایم، فرانس (1388). نوشتههایی در باب تاریخ و فرهنگ اشکانیان. ترجمه هوشنگ صادقی. تهران: پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور. - اشلومبرژه، (1387). «هنر پارتی»، در تاریخ ایران کیمبریج از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان. به کوشش احسان یارشاطر، ج3 (قسمت دوم)، ترجمه حسن انوشه، تهران: امیرکبیر. ص 552-489. - بروسیوس، ماریا (1388). ایران باستان. ترجمة عیسی عبدی. تهران: ماهی. - بشاش، رسول (1373). «کتیبه الیمایی نقش برجستة ایذه»، ویژهنامه گردهمایی باستانشناسی شوش. تهران: میراث فرهنگی. - بیانی، ملکزاده (1381). تاریخ سکه از قدیمیترین ازمنه تا دورة اشکانیان. تهران: دانشگاه تهران. - بیوار، ا.د.ه (1387). «تاریخ سیاسی ایران در دورة اشکانیان»، در تاریخ ایران کیمبریج(از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان). به کوشش احسان یارشاطر. ج 3 (قسمت اول). ترجمه حسن انوشه. تهران: امیرکبیر. ص 197-123. - پاتس، دنیل تی (1385). باستانشناسی ایلام. ترجمه زهرا باستی. تهران: سمت. - پاکزادیان، حسن (1386). سکههای الیمایی. تهران: ناشر مؤلف. - پلوتارک (1369). حیات مردان نامی. ترجمه رضا مشایخی. تهران: علمی و فرهنگی. - دوبواز، نیلسون (1342). تاریخ سیاسی پارث(اشکانیان). تهران: شرکت سهامی افست. - دیاکونوف، م. م (1351). اشکانیان. ترجمه کریم کشاورز. تهران: پیام. - دیمز، اورلی (1388). تندیسگری و شمایلنگاری در ایران پیش از اسلام. ترجمه علیاکبر وحدتی. تهران: ماهی. - رجک، تسا (1392). «اشکانیان در نوشته ژوزفوس» در امپراتوری اشکانی و اسناد و منابع آن. به کوشش یوزف ویزهوفر. ترجمه هوشنگ صادقی و دیگران. تهران: فرزان روز. - سفر، فؤاد و محمد علی مصطفی (1376). هترا(حضرا) شهر خورشید. ترجمة نادر کریمیان سردشتی، تهران: میراث فرهنگی. - سلوود، دیوید (1387الف). «سکههای پارتی». در تاریخ ایران کیمبریج (از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان)، به کوشش احسان یارشاطر. ج 3 (بخش اول). ترجمة حسن انوشه. تهران: امیرکبیر. 429-380. - سلوود، دیوید (1387ب). «دولتهای کوچک جنوب ایران». در تاریخ ایران کیمبریج(از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان). به کوشش احسان یارشاطر. ج3 (بخش اول). ترجمه حسن انوشه. تهران: امیرکبیر. 427-401. - شیپمان، کلاوس (1384). مبانیتاریخپارتیان. ترجمه هوشنگ صادقی. تهران: فرزان روز. - فیروزمندی، بهمن و مژگان خانمرادی (1393). «درآمدی بر نقش زنان در دورة اشکانی». زن در فرهنگ و هنر، دوره 6. شماره 2: صص 264-249. - کالج، مالکوم (1383). پارتیان (اشکانیان). ترجمه مسعود رجبنیا. تهران: هیرمند. - گیرشمن، رمان (1350). هنر ایران در دوران پارت و ساسانی. ترجمه بهرام فرهوشی. تهران: علمی و فرهنگی. - لوکونین، ولادیمیر. گ (1389). ایران، ج 2. ترجمه مسعود گلزاری و مهردخت وزیرپور کشمیری. تهران: کتابدار. - مشکور، محمدجواد (1350). پارتیان یا پهلوانان قدیم. ج 1، تاریخ سیاسی. تهران: انتشارات دانشسرای عالی. - نعمتی، محمدرضا (1377). باستانشناسی و هنر قلمرو غربی دولت پارت. پایاننامة کارشناسی ارشد باستانشناسی. به راهنمایی ناصر نوروززاده چگینی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه تهران. - نیوول، ای. تی (1387). «سکههای اشکانی» در سیری در هنر ایران. ج ا. به کوشش آرتور پوپ و فیلیس آکرمن. ترجمه ناصر نوروززاده چگینی. تهران: علمی فرهنگی. ص 613- 633. - ولسکی، یوزف (1386). شاهنشاهی اشکانی. ترجمه مرتضی ثاقبفر. تهران: ققنوس. - ویسهوفر، یوزف (1388). تاریخ پارس از اسکندر مقدونی تا مهرداد اشکانی. ترجمه هوشنگ صادقی. تهران: فرزان روز. - هرمان، جورجینا (1373). تجدید حیات هنر ایران باستان. ترجمه مهرداد وحدتی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - Bigwood,J.M (2004).“Queen Mousa, Mother and wife of king Phraataces of Parthia: Re- evaluathion of the Evidence”, Mouesion:4:35-70. - Bigwood, J,.M (2008).“Some Parthian Queens in Greek and Babylonian Documents”, Iranica AntiquaXLIII, 236-274.
- Brosius, M (2010). “Women. In Pre-Islamic Persia”, Encyclopedia Iranica.
- Colledge , M (1977). Parthian Art, London, Paul Elek.
-Cumont, F (1939).“Portrait d’une reine trouvé à Suse”,Comptes-rendus de l’Académie des Inscriptions et Belles Lettres de Paris :330-41. - Gregoratti, L (2012). “Parthian Women in Flavius Josephus”, in Martina Hirschberger (ed.), Jüdisch-hellenistische Literatur in ihrem interkulturellen Kontext, Peter Lang Verlag:183-192
- Kawami, T. S (1987).“Monumental Art of the Parthian Period in Iran”, Acta Iranica 13.
- Mehrkian, J (2001),“Trois bas-reliefs parthes dans les monts Bakhtiaris”, Iranica AntiquaXXXVI: 294-298.
- Minns, E. H (1915).“Parchments of the Parthian Period from Avroman in Kurdestan”, Journal of Hellenic Studies 35: 22-65.
- Strugnell, E (2008).“Thea Mousa, Roman Queen of Parthia”, Iranica Antiqua, XLIII:275-298.
- www.parthia.com.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,849 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,810 |