تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 938 |
تعداد مقالات | 7,724 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,662,462 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,017,186 |
تعارضات مستقر روایی در بحار الأنوار | ||
تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
مقاله 4، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 11، تیر 1388، صفحه 67-83 اصل مقاله (414.08 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2009.3418 | ||
نویسندگان | ||
عبدالهادی فقهی زاده* 1؛ زهرا خرمی اجلالی2 | ||
1عضو هیئت علمی دانشگاه تهران | ||
2دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم قرآن وحدیث دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
حدیث از جهات گوناگون از جمله نقش آن در تبیین مقاصد قرآن و بیان جزئیات آن از موقعیت ممتازی برخوردار است. در عین حال، یکی از مسائل مرتبط با احادیث معصومان (علیه السلام) تعارض دسته ای از آنها با دسته ای دیگر است؛ چه، به دلایل متعدد، از جمله وقوع جعل و وضع، نقل به معنا، از میان رفتن قرائن حالی و مقامی، ضعف حادثه و کوتاهی اندیشه برخی از راویان، وقوع تصحیف و تحریف، تقیه و پاره ای از دیگر عوامل عملا روایات متعارضی به منابع روایی راه یافته اند. بر این اساس، یکی از جوانب اهتمام محدثان بزرگ در منابع روایی، پرداختن به حل تعارض مستقر در روایات متعارض است؛ چه، در تعارض مستقر بر خلاف تعارض بدوی، نمی توان میان دلالت متعارضین جمع کرد. محمد باقر مجلسی نیز در بحار الأنوار در مواجهه با تعارضات مستقر، عمدتا مبتنی بر روایات وارده از معصومان( علیه السلام)، به شیوه های گوناگون عمل کرده است؛ به این ترتیب که در صورت تعادل ادله یکی از دو راه توقف یا تخییر را برگزیده است؛ هرچند ملاک های کاملا منقحی در انتخاب هریک از این دو راه مطرح نکرده؛ در حوزه روایات فقهی بیشتر " تخییر" و در روایات اعتقادی عمدتا " توقف" را پیشنهاد کرده است؛ یعنی، خواسته یا ناخواسته، موضوع روایات متعارض، در انتخاب موضع وی در قبال آنها مؤثر افتاده است. مجلسی در روایات غیر فقهی و غیر انتقادی براساس ملاک های محتوایی، ازقبیل اعتضاد به کتاب و سنت و شهرت روایی و ملاک های سندی، از جمله ضعف روایان و انگیزه های شخصی آنان به ترجیح یکی از طرفین تعارض پرداخته است. گو اینکه در موارد نادری که هیچ راهی برای جمع یا ترجیح نیافته است، به رغم دأب خود، به رد متعارضین اقدام کرده است. با این همه، تقریبا در همه موارد، دقت مجلسی در پرهیز از طرح روایات، قابل ملاحظه است و از همین رو، می کوشد راهی برای جمع دلالی- یا در حقیقت عدم پذیرش تعارض مستقر- بیابد؛ جز در موارد خاص که گریزی از قبول وقوع تعارض مستقر نداشته و در مواجهه با آنها نیز با احتیاط عمل کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
کلید واژه ها: تعارض روایات؛ تعارض مستقر؛ توقف؛ تخییر و رد روایات | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The proved traditional contradictions in "Behar al-Anwar" | ||
نویسندگان [English] | ||
Abdolhadi Faqihizadeh1؛ Zahra khurami Ejlali2 | ||
1Associate Professor of Tehran University | ||
2MA graduate in Quran and Hadith at Tehran University | ||
چکیده [English] | ||
Traditions enjoy a high status from different aspects, particularly due to their elucidating role for Quranic teachings. However one of the issues concerning these traditions is the contradictions that is seen between different sets of hadiths. this deficiency is the result of many events in the history of hadith narration of which the following can be mentioned: hadith forgery, narrating the meaning of the hadith,loss of its context, weakness of memories and perception of some of the narrators, alteration and distortion and dissimulation. Dealing with these contradictions have always been of great concern to eminent traditionists, classifying them in two groups: real and ostensible. F or the former they tried to find a solution and for the latter they gave a comprehensive meaning comprising both sides. Muhammad Baqer Majlesi in Behar while encountering real contradictions has chosen different approaches: when the two sides were of equal value, he either chose to suspend judgrnent(tawaquf) or have option between the two sides(takhyir). Although not indicating his criteria for choosing one of these solutions, in the field of juridical traditions, he usually chooses the second soltution while in that of dogmatic traditions, his choice is the first one. In other fields, he has favored one of the two sides considering evidences from Quran, traditions, traditional fame and some features in the chain of narrators such as weakness and personal motives of the narrators. He rarely-not finding any reason for preference- has discarded both sides. However almost in all the cases, his precision in avoiding discard is significant. Actually, by deniying the existence of real contradiction he tries to accept both sides and consider their meaning and when rarely accepting its occurance acts with great caution. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Keywords: contradiction 111 hadith, proved contradiction, suspension of judgment(tawaguf), option between two sides(takhyir), discard of hadith | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 901 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 336 |