دانشگاه الزهرا

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات25
تعداد شماره‌ها957
تعداد مقالات7,890
تعداد مشاهده مقاله13,332,032
تعداد دریافت فایل اصل مقاله9,463,544
خوش منش, ابوالفضل, علیان نژادی, فاطمه. (1397). توجه به ساختارمندی قرآن در کلام الهی و روایات اهل بیت (ع). جلوه هنر, 15(3), 36-63. doi: 10.22051/tqh.2018.19770.1952
ابوالفضل خوش منش; فاطمه علیان نژادی. "توجه به ساختارمندی قرآن در کلام الهی و روایات اهل بیت (ع)". جلوه هنر, 15, 3, 1397, 36-63. doi: 10.22051/tqh.2018.19770.1952
خوش منش, ابوالفضل, علیان نژادی, فاطمه. (1397). 'توجه به ساختارمندی قرآن در کلام الهی و روایات اهل بیت (ع)', جلوه هنر, 15(3), pp. 36-63. doi: 10.22051/tqh.2018.19770.1952
خوش منش, ابوالفضل, علیان نژادی, فاطمه. توجه به ساختارمندی قرآن در کلام الهی و روایات اهل بیت (ع). جلوه هنر, 1397; 15(3): 36-63. doi: 10.22051/tqh.2018.19770.1952

توجه به ساختارمندی قرآن در کلام الهی و روایات اهل بیت (ع)

تحقیقات علوم قرآن و حدیث
مقاله 2، دوره 15، شماره 3 - شماره پیاپی 39، آبان 1397، صفحه 36-63    اصل مقاله (789.5 K)
نوع مقاله: پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2018.19770.1952
نویسندگان
ابوالفضل خوش منش1؛ فاطمه علیان نژادی* 2
1دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران
2دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران
چکیده
قرآن کریم، این کلام الهی، از اجزائی تشکیل شده است که هر یک، کارکرد خاص خود را دارند. یکی از این اجزاء مهم، سوره می‌باشد که هر یک با ساختار و شاکله‌ی خاص خود، شخصیت و هویتی ویژه دارد. مفهوم ساخت به معنای شبکه‌ای است که عناصرآن در ارتباط متقابل با یکدیگر است و مفهوم ساختار سوره ناظر به تبیین نظم و ارتباط آیات، انسجام اجزاء و نیز ارتباطی است که بین همه این اجزاء با کلیت سوره ایجاد می‌شود. نگاه ساختارگرایانه به قرآن پیشینه در صدر اسلام دارد و در خود کلام الهی و روایات اهل بیت (ع) با ارائه‌ی گونه‌های متعدد روایی قابل رهگیری است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که مفهوم اولیه ساختار در بیان قرآن و کاربرد آن در روایات اهل بیت(ع) چگونه است؟ از مهم‌ترین مصادیق توجّه به این ارتباطات در کلام اهل بیت(ع) می توان به سرآغاز و پایان سوره، تبیین مفردات با نظر به کلیت سوره، ارتباط آیات مجاور و غیر مجاور، تفسیر سیاقی آیات و تقسیم‌بندی ساختار سوره در احادیث اشاره کرد. این موضوع ریشه در تفسیر قرآن به قرآن دارد و هدف این نوشتار بررسی این موضوع در سخن قرآن و حدیث است.
کلیدواژه‌ها
"ساختارسوره"؛ "ارتباط آیات"؛ "اتساق"؛ "قرآن کریم"؛ "روایات اهل بیت"
عنوان مقاله [English]
Attending to structuability of quran in inovation and hadith
نویسندگان [English]
Abolfazl Khoshmanesh1؛ Fatemeh Alian Nejadi2
1Associate Professor of Quran and Hadith sutdies in Tehran University
2Student at Tehran University
چکیده [English]
The Holy Qur'an includes some especial parts with special functions. One of these especial parts is the surah, which has its structure and distinctive character, personality and identity. The concept of the structure of surah means the relation of verses, the coherence of components and the relationship that is created between the components with all the collection of Surah.
The purpose of this disquisition is to examine this issue in the Quranic and hadithic and also seek to answer the question : how the basic concept of structure in context of Quran and usage in the traditions of Ahlul Bayt (A.S) are explained? This method is rooted in the exegesis of "Quran by Quran" that relies on coherence between verses and It is expressed by Qur’an and Hadith. The most important examples of these communications in the word of Ahlal Bayt (AS) are: Attending to the beginning and the ending of Surah, the context of the verses, the explanation of vocabulary in terms of the surah's structure, the relationship between the contiguous and noncontiguous verses, and the division of the surah structure.
کلیدواژه‌ها [English]
"Surah’s structure", " communication of verses ", "Cohesion", " Quran", " Hadith"
مراجع
  1. قرآن کریم.
  2. ابن بابویه، محمد‌بن‌على (1378ق)، عیون أخبار الرضا علیه السلام، تهران: نشر جهان.
  3. ابن بابویه، محمد‌بن‌على  (1362ش)، الخصال، قم: جامعه مدرسین.
  4. ابن بابویه، محمد‌بن‌على (1376ش)،الأمالی، چاپ ششم، تهران: کتابچی.
  5. ابن بابویه، محمد‌بن‌على  (1385ش)، علل الشرائع، قم: کتاب فروشى داورى‏.
  6. ابن طاووس، على‌بن‌موسى (1409ق)، إقبال الأعمال، تهران: دار الکتب الإسلامیه‏.
  7. ابن فارس، احمد (1404ق)، معجم مقاییس اللغه، قم: مکتب الاعلام الاسلامى.
  8. ابن منظور، محمد‌بن‌مکرم (1414ق)، لسان العرب، چاپ سوم، بیروت: دار صادر.
  9. احمدی، بابک (1380ش)، ساختار و هرمنوتیک، تهران: گام نو.
  10. ازهرى، محمد‌بن‌احمد (1421ق)، تهذیب اللغة، بیروت: دار احیاء التراث العربى‏.
  11. اسماعیل صینى، محمود (1414ق)، المکنز العربی المعاصر، بیروت: مکتبة لبنان ناشرون‏.
  12. اشعرى قمى، احمد‌بن‌محمد‌بن‌عیسى (1408ق)، النوادر، قم: مدرسة الإمام المهدى.
  13. حر عاملى، محمد‌بن‌حسن (1409ق)، وسائل الشیعة، قم: مؤسسة آل البیت.
  14. حلى، رضى الدین على‌بن‌یوسف‌بن‌المطهر (1408ق)، العدد القویّة لدفع المخاوف الیومیة، قم: کتابخانه آیه‌الله مرعشى نجفى.
  15. حویزى، عبدعلى‌بن‌جمعه (1415ق)، تفسیر نور الثقلین، چاپ چهارم، قم: اسماعیلیان‏.
  16. خامه گر، محمد (1386ش)، ساختار هندسى سوره هاى قرآن، تهران: سازمان تبلیغات اسلامى‏، چاپ دوم.
  17. خوش‌منش، ابوالفضل (1390ش)، حمل قرآن، چاپ سوم، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  18. خویی، ابوالقاسم (1386ش)، البیان فی تفسیر القرآن، چاپ ششم، تهران: دارالثقلین.
  19. راغب اصفهانى، حسین‌بن‌محمد (1374ش)، مفردات الفاظ قرآن، چاپ دوم، تهران: دارالقلم.
  20. رضایى اصفهانى، محمدعلى (1387ش)، تفسیر قرآن مهر، قم: پژوهش­هاى تفسیر و علوم قرآن.
  21. زمخشرى، محمود ‌بن ‌عمر (1979م)، أساس البلاغة، بیروت: دار صادر.
  22. زمخشرى، محمود ‌بن ‌عمر (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل، چاپ سوم، بیروت: دار الکتاب العربى.
  23. سید بن قطب (1425ق)، فى ظلال القرآن، چاپ سی و پنج، بیروت: دار الشروق.
  24. سیوطى، عبدالرحمن‌بن‌ابى‏بکر (1404ق)، الدر المنثور فى التفسیر بالماثور، قم: کتابخانه عمومى حضرت آیت‌الله ‌العظمى مرعشى نجفى‌(ره).
  25. صبحی صالح (1425ق)، نهج البلاغة امام علی‌بن‌ابی طالب(ع)، قاهره: دارالکتاب مصری.
  26. صدر، سید محمد باقر (1397ق)، دروس فى علم الاصول، قم: دارالصدر.
  27. صفوی، کوروش (۱۳۸۰ش)، از زبان شناسی به ادبیات، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
  28. طالقانى، محمود (1362ش)، پرتوى از قرآن، چاپ چهارم، تهران: شرکت سهامى انتشار.
  29. طباطبایى، محمدحسین (1371ش)، المیزان فى تفسیر القرآن، چاپ دوم، قم: اسماعیلیان.
  30. طبرسى، فضل‌بن‌حسن(1372ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چاپ سوم، تهران: ناصر خسرو.
  31. طوسى، محمد‌بن‌حسن (بی تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  32. طیب، عبدالحسین (1369ش)، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، چاپ دوم، تهران، اسلام.
  33. علوی مقدم ، مهیار (۱۳۷۷ش)، نظریه‌های نقد ادبی معاصر، تهران: سازمان مطالعه و تــدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها.
  34. عیاشى، محمد‌بن‌مسعود (1380ش)، التفسیر، تهران: مکتبه العلمیه الاسلامیه.
  35. فراء، یحیى‌بن‌زیاد (1980م)، معانى القرآن، چاپ دوم، قاهره: الهیئة المصریة العامه للکتاب.
  36. فراهیدى، خلیل‌بن‌احمد (1409ق)، کتاب العین، چاپ دوم، قم: هجرت.
  37. فیروزآبادى، محمد‌بن‌یعقوب (1415ق)، القاموس المحیط، چاپ اول، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  38. فیض کاشانى، محمد‌بن‌شاه مرتضى (1415ق)، تفسیر الصافی، چاپ دوم، تهران: مکتبه الصدر.
  39. قمى، على‌بن‌ابراهیم(1363ش)، تفسیر القمی، چاپ سوم، قم: دار الکتاب.
  40. قرشى بنابى، على‏اکبر(۱۳۷۵ش)، تفسیر احسن الحدیث، تهران: بنیاد بعثت.
  41. کاشانى، فتح‏الله‌بن‌شکرالله(1351ش)، منهج الصادقین فی إلزام المخالفین، تهران: کتابفروشى اسلامیه.
  42. کلینى، محمد‌بن‌یعقوب(1429ق)، کافى، چاپ اول، قم: دار الحدیث.
  43. لسانی فشارکی، محمدعلی؛ مرادی زنجانی، حسین(۱۳۹۴ش)، سوره شناسی، قم: نصایح.
  44. مجلسى، محمد باقر‌بن‌محمدتقى(1403ق)، بحار الأنوار، چاپ دوم، بیروت: دار إحیاء التراث العربى‏.
  45. مجلسى، محمدتقى‌بن‌مقصودعلى(1406ق)، روضة المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، چاپ دوم، قم: مؤسسه فرهنگى اسلامى کوشانبور.
  46. محمد ابوطبره، هدی جاسم(1414ق)، المنهج الاثری فی تفسیر القرآن الکریم حقیقته و مصادره و تطبیقاته، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
  47. مرتضى زبیدى، محمد‌بن‌محمد(1414ق)، تاج العروس، بیروت: دار الفکر.
  48. معرفت‏، محمد هادى (1418ق)، التفسیر و المفسرون فی ثوبة القشیب، مشهد: الجامعة الرضویه للعلوم الاسلامیه‏.
  49. معرفت‏، محمد هادى  (1410ق)، التمهید فی علوم القرآن، چاپ سوم، قم: حوزه علمیه قم.
  50. مغنیه، محمد جواد (1424ق)، التفسیر الکاشف، قم: دار الکتاب الإسلامى.
  51. مکارم شیرازى، ناصر (1371ش)، تفسیر نمونه، چاپ دهم، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,307
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,350


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب