پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 926 |
| تعداد مقالات | 7,634 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,436,203 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,851,342 |
واکاوی نقش فرشته در نقاشی‌های معراج حضرت محمّد(ص) در دورههای تیموری و صفوی | ||
| پژوهش نامه گرافیک نقاشی | ||
| مقاله 16، دوره 2، شماره 3، بهمن 1398، صفحه 203-218 اصل مقاله (2.2 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/pgr.2019.27959.1048 | ||
| نویسندگان | ||
| اعظم محسنی تفتی* 1؛ علیرضا کریمی2 | ||
| 1کارشناسی ارشد تصویرسازی، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران، نویسنده مسئول. | ||
| 2مربی گروه نقاشی، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران | ||
| چکیده | ||
| چکیده فرشته مخلوقی آسمانی و موجودی نامریی بوده که همواره، ذهن آدمی را به خود مشغول کرده است؛ این موضوع در میان آثار هنرمندان دورههای هنر اسلامی، همواره، مورد توجه بوده؛ به نحوی که در دو دوره مهم و هنردوست تیموری و صفوی، به این موضوع پرداخته و آن را در اشکال متنوع در نگاره‌ها دست‌مایه کار خود قرار دادهاند؛ آنچه این‌جا، به عنوان مساله، تامل هر پژوهشگری را به‌کار میاندازد، وجوه تشابه و تمایز نقش فرشته در نگاره‌های معراج در دورههای فوق و چگونگی تصویرسازی آن توسط هنرمندان است. آنچه معلوم بوده این‌که، ایشان، برای تصویرگری به مطالعه متن معراج پرداخته و ذهنیت کافی نسبت به روایت در خود ایجاد کردهاند؛ اما وجه نامعلوم این‌که، در فرآیند کار خود تا چه حد، از میراث صورت‌گری دوره پیشین بهره برده و نیز اقتضائات دوره خویش را در آن دخالت دادهاند؟ روش به‌کار رفته در این پژوهش، توصیفی و تطبیقی با انتخاب نمونههای معراجنامه میرحیدر، خاوراننامه و خمسه نظامی برای دوره تیموری و خمسه طهماسبی، هفت اورنگ جامی و حبیبُ السیّر برای دوره صفوی با تاکید بر عنصر تصویری فرشته است. نتایج حاصل از مطالعه در موضوع تحقیق را میتوان در سه بُعد مرتبه، ظاهر و کیفیت ظهور دنبال کرد. چه، آن‌که نخست، با مراتب مقرب و سایر فرشتگان با عملکرد راهنمایی و همراهی و خوشآمدگویی و نظیر آن مواجهیم؛ دوم، با ظاهری متنوع از شکل، رنگ، پیکرهنگاری و چهرهپردازی که در عصر تیموری متمایل به وجه سادهتر و در عصر صفوی با دقت بیش‌تر در حجمها و سایهها روبه‌رو هستیم؛ و سوم، کیفیت حضور ایشان در ترکیببندی که به مدد قرارگیری پیکرهها و یا خطوط نگاهها و هادی در هر دو عصر تمایل به شکل منحنی از نوع حلزونی و کهکشانی مشهود است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فرشته؛ معراج؛ تیموری؛ صفوی؛ نقاشی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Analysis of Angel Motif in the Paintings of Prophet Muhammad’s Ascension During Timurid and Safavid Periods | ||
| نویسندگان [English] | ||
| A. Mohseni Tafti1؛ A. karimi2 | ||
| 1Master of Illustration, Ferdows Institute of Higher Education, Mashhad, Iran, Corresponding Author | ||
| 2University Instructor, Department of Painting, Ferdows Institute of Higher Education, Mashhad, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Angel as a single creature, heavenly and invisible from the sight of humankind has always occupied the minds of humans throughout history to attain its semantic dimensions and nature. This element has been most frequently cited and introduced in the Abrahamic religions and its teachings so that it can clearly be traced in almost all stories of prophets and relatives of God. In the teachings of Islam, angels are divided into two types such as Archangels and Malik (groups of angels) who have certain tasks specific duties under the command of God. In the meantime, the proximity of the four angels Gabriel, Israfil, Michael and Azrael has given them a special place to seek the help of Malik. Their role in the events that took place for their divine prophets is an interesting subject while referring to the scriptures such as the Torah, the Bible and the Holy Quran, has attracted the attention of the general and specific audiences so that each one can be narrated in different time frames. One of these events is the ascension of a prophet to the classes of heaven and drawing closer to God and being mediated by him to obtain further knowledge about the existence and secrets of the time compared to his contemporaries and to transmit his messages. Meanwhile, the ascension of the last prophet, Prophet Muhammad (PBUH), according to reliable sources and transmitters of news, was the most complete journey among all of ascension journeys to the point where he spoke directly with God. This great and memorable journey, throughout the history of Islamic Art, has always been the subject of illustrations by artists, supported by the supporters of Islamic Culture, including the two periods of artistic and brilliant Timurid and Safavid Iran. In these two periods, the ascension illustration has been presented in various books and epistles consisting the motif of an archangel to character of Prophet (PBUH) in the frescoes and so far, case studies or comparative longitudinal studies been always examined over a period for example the Safavids. But the role and position of these celestial beings in the paintings in cross-sectional comparisons - such as the matching of the two selected periods, namely the Timurid and the Safavid - have been no found to record, so far this would be the place of questioning and a new exploration. So the main question that arises is by studying and evaluation of premium examples or image sources of the two Timurid and Safavid periods is that what are the similarities and differentiations of the angelic form and in paintings content and how does it make sense? This question will be answered during the research, such as what are the most important aspects of asceticism in both Timurid and Safavid Eras? The methodology used in this study is descriptive and comparative with the selection of the Mirheidar, Khavarannameh and Nezami Khamseh for the Timurid period as well as Khamseh Tahmasebi, Haft Orang from Jami and Habib al-Sayr for the Safavid period with emphasis on the angelic image element. Analysis of the angel element in each of these characters with variables such as number, size, gender similarity, overlay, color, shapes, faces, etc., was performed in comparative tables for each period the and two comparative tables has been set and will be provided at the end. The results of the study on the subject of research can be followed in three dimensions: order, appearance and quality of appearance. In the first dimension, it can be said that by dividing angels into Archangels or other angels, the studied paintings have demonstrated the character of Gabriel as a guide and Israfil as a flagman. However, the rest of the angels are more or less present with them, with more Timurid paintings than the Safavid ones and they are mainly saying welcome while they have Incense burner and thurible in their hands. In the second dimension, we have a varied appearance of shape, color, iconography and portraiture, which in the Timurid Era tends to be simpler and in the Safavid Era more precise in volumes and shadows; in such a way that this reason should be considered due proximity to Realistic Patterns of the Safavid Era followed by “ Behzad” School. In the third dimension, the quality of the presence of angels in the composition is presented. Looking or facing by angels in the Safavid Era is considered a point of difference with earlier times. As usually this case is routed from right to left in the Timurid Era. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Angel, Ascension, Timurid, Safavid, Painting | ||
| مراجع | ||
|
آژند، یعقوب(1387). مکتب نگارگری هرات، تهران: فرهنگستان هنر. اسماعیل پور، ابوالقاسم(1374). اسطوره آفرینش درآیین مانی، تهران: فکر روز. اخوانی، سعید و محمودی، فتانه(1397). واکاوی لایه‌های معنایی در نگاره‌های نسخه خاوران نامه با رویکرد آیکونولوژی، هنرهای زیبا، هنرهای تجسمی، دوره 23، شماره 2، 23-34. بختیاری‌منش، فلورا(1387). بررسی نقش پرنده در هنر بین‌النهرین، ایران و مصر باستان، هنرهای تجسمی و کاربردی، دوره 1، شماره 1، 33-48. پاکباز، روئین(1389). دایره المعارف هنر، تهران: فرهنگ معاصر. تهرانی، رضا(1389). بررسی تطبیقی عناصر ساختاری در معراج نامه احمد موسی و معراج نامه میرحیدر، نگره، شماره 14، 23-38. جعفری، زهره(1382). بررسی سیر تحول نقش فرشته در نگارگری دوران اسلامی با تاکید بر عنصر بال، کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده هنر دانشگاه تربیت مدرس. حسینی، مهدی و گرشاسبی فخر، محمدرضا(1389). بررسی نماد براق در مکتب‌های هرات و تبریز(2)، نقش مایه، سال سوم، شماره 5، 43-52. خداداد، زهرا و اسدی، مرتضی(1389). بررسی نقاشی‌های معراج پیامبر(ص) در کشورهای اسلامی از دیرباز تا امروز، نگره، سال پنجم، شماره 15، 49-67. خوش نظر، سیدرحیم و علیخانی، بابک(1386). نور و هنر زرتشتی، نگره، سال سوم، شماره 5، 19-33. رجالی تهرانی، علی رضا(1376). فرشتگان تحقیقی قرآنی، روایی و عقلی، قم: مرکز انتشارات تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. رومی، سیما(1390). بررسی نماد شناختی اعداد سه، هفت و نوزده در نگاره‌های معراج پیامبر اثر سلطان محمد، کارشناسی ارشد، اصفهان: دانشگاه هنر. سگای، ماری رز(1385). معراج نامه: سفر معجزه آسای پیامبر اسلام (ص)، ترجمه مهناز شایسته فر، تهران: موسسه مطالعات هنر اسلامی. شاهکارهای نگارگری ایران(1384). موزه هنرهای معاصر، تهران: موسسه توسعه هنرهای تجسمی. شایسته فر، مهناز وکیایی، تاجی(1384). بررسی نمادهای نور و فرشته راهنما یا پیر فرزانه در فرهنگ ایران و نگارگری دو دوره تیموری و صفوی، مطالعات هنر اسلامی، سال اول، شماره 2، 29-43. شایسته فر، مهناز(1388). حضور نمادین پیامبر در معراج نامه شاهرخی، کتاب ماه و هنر، شماره 133، 14-23. شعیبی، شیوا(1381). بررسی داستان مذهبی (معراج نامه)، کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی. شین دشتگل، هلنا(1391). معراج نگاری نسخه‌های خطی تا نقاشی‌های مردمی با نگاهی به پیکرنگاری حضرت محمد(ص)، تهران: علمی و فرهنگی. صفرزاده، نغمه و احمدی، بهرام(1393). بررسی تصویر فرشتگان در نقاشی دوره قاجار، پیکره، شماره 5، 47-56. قزوینی، شمسی و شاد قزوینی، پریسا(1385). معراج نامه نگین درخشان نگارگری ایلخانی، هنرهای زیبا، شماره 28، 85-92. کامرانی، بهنام(1385). تبارشناسی فرشته در نقاشی ایران، کتاب ماه و هنر، شماره 95 و96، 52-65 . کریمی، علیرضا(1390). مطالعه تطبیقی نقوش معراج نامه شاهرخی (میرحیدر) و نگاره‌های رستاخیز مسیح (ع)، کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران مرکزی. گری، جان(1378). اساطیر خاور نزدیک(بین النهرین)، ترجمه باجلان فرخی، تهران: اساطیر. ملکی، توکا(1387). فرشتگان نقاشی، کتاب ماه هنر، شماره 120، 86-92. وکیلی، هادی و لعل شاطری، مصطفی(1394). بررسی میزان انطباق تصویر بُراق در معراج نگاری‌های عصر قاجار با روایات اسلامی، تاریخ و فرهنگ و تمدن اسلامی، سال ششم، شماره 20، 49-70. یاحقی، محمد جعفر(1375). فرهنگ اساطیر، تهران: سروش. Akhavani, S., Mahmoudi, F. (2018). Interpretation of Khavaran Nameh’s Paintings: An Iconology Approach, Honar-Ha-Ye-Ziba: Honar-Ha-Ye-Tajassomi, 23(2), 23-34. doi: 10.22059/jfava.2018.66694 (Text in Persian).
Azhand,Y. (2008). Herat School Painting, Tehran: Iranian Academy of the Arts (Text in Persian).
Bakhtiari Manesh, F. (2008). Investigating the Role of the Bird in the Art of Mesopotamia, Iran And Ancient Egypt, Visual and Applied Arts, 1(1), 33-48 (Text in Persian).
Esmailpour, A. (1995). The Myth of Creation in the Mani Religion, Tehran: Fekre Rooz (Text in Persian).
Gray, J. (1999). Near Eastern Mythology, Translated by Bajelan Farrokhi, Tehran: Asatir (Text in Persian).
Hosseini,M. and Garshasbi Fakhr,M. (2010). Examination of Buraq Symbol in Herat and Tabriz (2) Schools, Naghshmaye , 3(5), 43-52 (Text in Persian).
Jafary, Z. (2003). Examination of the Evolution of the Angel’s Role in Islamic Painting with an Emphasis on the Element of Wing, TarbiatModares University (Text in Persian).
Kamrani, B. (2006). Angelic Genealogy in Iranian Painting, Ketabe Mah (Honar), 95&96, 52-65 (Text in Persian).
Karimi, A. (2012). A Comparative Study of the Ascension of A Shah Rukh (Mir Haydar) and the Image of the Resurrection of Christ, Islamic Azad University, Central Tehran Branch (Text in Persian).
Khodadad, Z. & Asadi, M. (2010). Studying the Ascension Paintings of the Prophet (PBUH) in Islamic Countries from Long to the Present, Negareh Journal, 5(15), 49-67 (Text in Persian).
Khosh Nazar, R. & Alikhani, B. (2007). Zoroastrian Light and Art, Negareh Journal, 3(5), 19-33 (Text in Persian).
Maleki, T. (2008). Angels of Iran Painting, Ketabe Mah (Honar), 120, 86-92 (Text in Persian).
Masterpieces of Iranian Painting (2005). Museum of Contemporary Art Tehran: Institute of Visual Arts Development (Text in Persian).
Pakbaz, R. (2010). Encyclopedia of Art, Tehran: Farhan Moaser (Text in Persian).
Qazvini, Sh. & Shad Ghazvini, P. Mirajname the Brilliant Diamond of Ilkani Period, Honar-Ha-Ye-Ziba: Honar-Ha-Ye-Tajassomi, 28, 85-92 (Text in Persian).
Rejali Tehrani, A. (1997). Angels (Quranic, Narrative and Intellectual Research), Qom: Publication Center of Islamic Propaganda of Qom Seminary (Text in Persian).
Rumi, S. (2011). A Symbolic Study of the Numbers 3, 7 and 19 in the Ascension Picture of the Prophet by Sultan Muhammad, Isfahan University of Art (Text in Persian).
Safarzadeh, N., Ahmadi, B. (2014). Exploring the Image of Angels in Painting of Qajar Period, Peykareh, 3(5), 47-56. doi: 10.22055/pyk.2014.12984 (Text in Persian).
Saguy, M. R. (2006). The Ascension: The Miraculous Journey of the Prophet, Translated by Mahnaz Shayestehfar, Tehran: Institute of Islamic Art Studies (Text in Persian).
Shane Dashtgol, H. (2012). Ascension of Manuscripts to Popular Paintings with a Look at The Iconography Of Prophet Muhammad (PBUH), Tehran: Elmifarhangi (Text in Persian).
Shayestehfar, M. & Kiaei, T. (2005). A Study of the Symbols of the Light and the Angel of the Guide or the Wise Old in Iranian Culture and Painting of the Timurid and Safavid Periods, Islamic Art Studies, 1(2), 29-43 (Text in Persian).
Shayestehfar. M. (2009).The Symbolic Presence of the Prophet in the Ascension of Shahrokhi, Ketabe Mah (Honar), 133, 14-23 (Text in Persian).
Shoeibi, Sh. (2002). Investigation the Religious Story (Letter of Ascension), Islamic Azad University Central Tehran Branch (Text in Persian).
Tehrani, R. (2010). Comparative Study of Structural Elements in the Ascension of Ahmad Musa and Ascension of Mir Heidar, Negareh Journal, 14, 23-38 (Text in Persian).
Vakili H, L’alshateri M. (2015), Investigating the Conformity of the Images from the Prophet’s Horse in Ascension Journalisms of the Qajar Era with Islamic Narrations, The History of Islamic Culture and Civilization A Quarterly Research Journal, 6(20), 49-70 (Text in Persian).
Yahaghi, M. J. (1996). Mythology Lexicon, Tehran: Soroush Publishing (Text in Persian).
URLs:
URL1. https://www.bridgemanimages.com
URL2. https://www.pinterest.com/pin | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 661 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 722 |
||