پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 972 |
| تعداد مقالات | 8,041 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,672,331 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,762,247 |
تبیین نقش محرومیت نسبی در پیوستن طبقات اجتماعی به جنبش عباسیان | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 1، دوره 32، شماره 55 - شماره پیاپی 145، آبان 1401، صفحه 11-33 اصل مقاله (483.25 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2020.25782.1996 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد آزغ1؛ فریدون اللهیاری* 2؛ علی اکبر کجباف2 | ||
| 1دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| جنبش عباسیان یکی از نقاط عطف تاریخ اسلام در قرن دوم قمری میباشد. جنبش های اجتماعی بحثی اساسی در نظریه های انقلاب‌اند که به سبب همین اهمیت، نظریه های مختلف کوشیده اند آنها را توضیح دهند. یکی از مهم‌ترین این نظریه ها، نظریۀ «محرومیت نسبی» میباشد. ورود اسلام به ایران و شعارهای برابری خواهانه سطح انتظارات ارزشی مردم را بالا برد. این در حالی بود که پس از مدتی، به‌خصوص در دورۀ بنیامیه سطح توانایی ارزشی مردم تغییر چندانی نکرد. بنابراین میتوان محرومیت نسبی، یعنی فاصله گرفتن انتظارات ارزشی و توانایی‌های ارزشی را زمینه ای مهم در ایجاد سرخوردگی و نارضایتی مردم و یکی از دلایل اصلی پیوستن طبقات مختلف، به‌خصوص طبقات میانی و فرودست به جنبش عباسیان دانست. نگارندگان مقالۀ حاضر کوشیده‌اند با تمرکز بر جنبش عباسیان و با بهره گیری از روش تحلیل تاریخی و جامعه شناختی و همچنین بررسی محتوای آثار تاریخی، در پرتو نظریۀ محرومیت نسبی به بررسی زمینه ها و علل پیوستن طبقات مختلف به این جنبش بپردازند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| محرومیت نسبی؛ امویان؛ طبقات؛ جنبش؛ عباسیان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Explaining the role of relative deprivation in joining the social classes to the Abbasid movement | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Azagh1؛ Fereydoon Allahyari2؛ AliAkbar Kajbaf2 | ||
| 1PhD student of Iran's history after Islam, Isfahan University, Isfahan, Iran | ||
| 2Professor of History Department, Isfahan University, Isfahan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The Abbasid movement was one of the turning points in the history of Islam in the second century AH. Social movements are a fundamental argument in theories of revolution. Because of this importance, various theories have attempted to explain them. One of the most important of these theories is the theory of relative deprivation. With the advent of Islam in Iran and the slogan of equality, people's values increased, But, after a while, especially during the Umayyad period, the level of people's values did not change significantly. Therefore, relative deprivation, i.e., the gap between valuable expectations and valuable capabilities, can be considered as an important factor in creating people's frustration and dissatisfaction and as one of the main reasons for various classes, especially the middle and lower classes, to join the Abbasid movement. The authors of this article have tried to focus on the Abbasid movement and using the method of historical and sociological analysis and reviewing the content of historical , In light of the theory of relative deprivation, Examine the correlations and reasons for the joining of different classes to this movement. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Relative Deprivation, Umayyad, Floors, Movement, Bani Abbas | ||
| مراجع | ||
|
- ابن‌اثیر، عزالدین علی (1371)، تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران، ترجمۀ عباس خلیلى و ابوالقاسم حالت، ج8، 11، 12، 14، تهران: انتشارات علمى.
- ابن الجوزى، أبوالفرج عبدالرحمن (1412)، المنتظم فى تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفى عبدالقادر عطا، ج6، بیروت: دار الکتب العلمیة.
- ابن‌حبیب بغدادی [بی‌تا]، المنمق فی تاریخ قریش، تصحیح خورشید احمد فاروق، [بی‌جا]: [بی‌نا].
- ابن‌خلدون، عبدالرحمن (1363)، العبر؛ تاریخ ابن‌خلدون، ترجمۀ عبدالمحمد آیتى، ج2، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
- ابن‌خلدون، عبدالرحمن (1375)، مقدمه ابن‌خلدون، ترجمۀ محمد پروین گنابادى، ج1، تهران: انتشارات علمى و فرهنگى.
- ابن‌خلکان، أبوالعباس شمس‌الدین (1900م)، وفیات الأعیان و أنباء أبناء الزمان، تحقیق إحسان عباس، ج2، بیروت: دار الصادر.
- ابن‌سیده، ابوالحسن علی‌بن اسماعیل المرسی (2000م)، المحکم و المحیط الاعظم، تحقیق عبدالحمید هنداوی، ج1، بیروت: دار الکتب العلمیة.
- ابن‌عبدالحکم، عبدالرحمن‌بن عبدالله (1415)، فتوح مصر و المغرب، قاهره: مکتبة الثقافة الدینیة.
- ابن‌عساکر، ابوالقاسم علی‌بن حسن (1415)، تاریخ مدینة دمشق الکبیر، تحقیق علی شیری، ج24، بیروت: دار الفکر.
- ابن‌الفقیه، ابو بکر احمدبن محمدبن اسحاق (1349)، ترجمۀ مختصر البلدان (بخش مربوط به ایران)، ترجمه ح. مسعود، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
- أبی‌داود، سلیمان‌بن اشعث سجستانی (1410)، سنن أبی‌داود، تحقیق سعید محمد اللحام، ج2، بیروت: دار الفکر.
- اصطخری، ابواسحق ابراهیم (1373)، مسالک و ممالک، ترجمۀ محمدبن أسعدبن عبدالله تستری، به کوشش ایرج افشار، انتشارات ادبی و تاریخی موقوفات دکتر محمود افشار.
- بلاذری، أحمدبن یحیى (1417)، جمل من انساب الأشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلى، ج5، 7، بیروت: دار الفکر.
- ............................................ (1337)، فتوح البلدان، ترجمۀ محمد توکل، تهران: نشر نقره.
- بلعمى، ابوعلى (1373)، تاریخنامه طبری، تحقیق و تصحیح محمد روشن، ج4، تهران: انتشارات سروش/ البرز.
- جواد، علی (1422)، المفصل فی تاریخ العرب قبل از الاسلام، ج7، بیروت: دار الساقی.
- جیهانی، ابوالقاسم‌بن احمد (1368)، اشکال عالم، ترجمۀ علی‌بن عبدالسلام کاتب، با مقدمه و تعلیقات فیروز منصوری، مشهد: آستان قدس رضوی.
- جودة، جمال (1382)، اوضاع اجتماعی-اقتصادی موالی در صدر اسلام، ترجمۀ مصطفی جباری و مسلم زمانی، تهران: نشر نی.
- حاکم نیشابوری، محمدبن عبدالله (1420)، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق محمد حمری دمردانس، ج4، بیروت: المکتبة العصریة.
- یاقوت حموى، شهاب‌الدین ابوعبدالله (1995)، معجم البلدان، ج1، بیروت: دار صادر.
- دنت، دانیل (1358)، مالیات سرانه و تأثیر آن در گرایش به اسلام، ترجمۀ محمدعلی موحد، تهران: انتشارات خوارزمی.
- دینورى، ابوحنیفه (1383)، الاخبار الطوال، ترجمۀ محمود مهدوى دامغانى، تهران: نشر نی.
- زمخشری، محمودبن عمر (1417)، الفائق فی غریب الحدیث، تحقیق ابراهیم شمس‌الدین، ج1، بیروت: دار الکتب العلمیة.
- زیدان، جرجی (1384)، تاریخ تمدن اسلام، ترجمۀ علی جواهرکلام، ج4، تهران: امیرکبیر.
- سرخسی، محمدبن احمد (1406)، المبسوط، ج5، بیروت: دار المعرفة.
- شعبان، محمد عبدالحی (1386)، فراهم آمدن زمینه‌های سیاسی و اجتماعی نهضت عباسیان در خراسان، ترجمۀ پروین ترکمنی آذر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- صفرى، بابا (1370)، اردبیل در گذرگاه تاریخ، ج1، اردبیل: دانشگاه آزاد اسلامی.
- طبری، محمدبن جریر (1375)، تاریخ الامم و الملوک، ترجمۀ ابو القاسم پاینده، ج5، 7، 8، 9، 10، تهران: انتشارات اساطیر.
- فراهیدی، خلیل‌بن احمد (1409)، العین، تحقیق مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی، ج1، 3، قم: دار الهجرة.
- قاسم‌بن سلام، ابوعبید (1408)، کتاب الاموال، تحقیق محمد خلیل هراس، بیروت: دار الفکر.
- قاضی أبی‌یوسف (1352)، الخراج، مصر: طبع قاهره.
- گر، تد رابرت (1394)، چرا انسان‌ها شورش می‌کنند، ترجمۀ علی مرشدی‌زاده، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- گیدنز، آنتونی (1387)، مبانی جامعه‌شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
- لمیلم، عبدالعزیز (1414)، وضع الموالی فی دولة الامویة، بیروت: مؤسسة الرسالة.
- مجهول المؤلف (1391)، اخبار الدولة العباسیة و فیه أخبار العباس و ولده، تحقیق عبدالعزیز الدورى و عبدالجبار المطلبى، بیروت: دار الطلیعة.
- مجهول المؤلف (1366)، تاریخ سیستان، تحقیق و تصحیح ملک الشعراء بهار، تهران: پدیده خاور.
- مسعودی، أبوالحسن على‌بن الحسین (1374)، مروج الذهب و معادن الجوهر، ترجمۀ ابو القاسم پاینده، ج1، تهران: انتشارات علمى و فرهنگى.
- مقدسى، أبوعبدالله محمدبن أحمد (1361)، أحسن التقاسیم فى معرفة الأقالیم، ترجمۀ علینقى منزوى، ج2، تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران.
- مقدسى، مطهربن طاهر (1374)، البدء و التاریخ، ترجمۀ محمدرضا شفیعى کدکنى، ج2، تهران: انتشارات آگه.
- نرشخی، أبی‌بکر محمدبن جعفر (1363)، تاریخ بخارا، تحیق مدرس رضوی، تهران: انتشارات توس.
- یعقوبى، احمدبن أبى‌یعقوب (1371)، تاریخ یعقوبى، ترجمۀ محمدابراهیم آیتى، ج2، تهران: انتشارات علمى و فرهنگى.
Abī Dāvoūd, Solaīmān b. Ašʻaṯ Saǰestānī (1410) Sonan Abī Dāvoūd, edited by Saeed Mohammad al-Laham, Beirut, Dār al-Fīkr. Amin, Ahmad (1425) Zoḥī al-Islam, Beirut, Dār al-Kītāb ul-Elmīya. Author of unknown (1366) Tārīḵ-e Sīstān , corrector of Malek ul-Shoʻara Bahar, Tehran, Padideh Khavar. Balāḏorī, Aḥmad b. Yaḥyā (1337) Fotūḥ ul-Boaldān, translated by Mohammad Tawakkul, Tehran, Silver publication. Balāḏorī, Aḥmad b. Yaḥyā (1417) ǰamal Mīn Ansāb ul-Ašrāf, Sohail Zakkar and Riyad Zarkali's research, Beirut, Dār al-Fīkr. Balʻamī, Abū ʻAlī (1373) Tārīḵ-Nāme Ṭabarī, edited by Mohammad Roshan, Tehran, Soroush/Alborz publishing house. Dennett, Daniel Clement (1358) Conversion and the poll tax in early Islam, translated by Mohammad Ali Movahed, Tehran, ḵārazmī Publications. Dīnevarī, Abū Ḥanīfah (1383) Al-Aḵbār ul-Tīwāl, translated by Mahmoud Mahdavi Damghani, Tehran, Ney publication. Ebn ʻAbd ul-Ḥakam, ʻAbd ul-Raḥmān b. ʻAbdullāh (1415) Fotūḥ Mīṣr wa al-Maḡrīb, Cairo, Maktaba Al-ṯīqāfah Al-Dīnīya. Ebn al-Faqīh, Abū Bakr Aḥmad b. Mohammad b. Isḥāq (1349), Tarǰama Moḵtaṣar ul-Boldān(the part related to Iran), translated by H. Massoud, Tehran, Iran Culture Foundation. Ebn ʻAsākīr (1415) Taʼrīḵ Madīnat u-Damešq al-Kabīr, edited by Ali Shiri, Beirut, Dār ul-Fīkr. Ebn Aṯīr, (1371) Tārīḵ-e kāmel Bozorg-e Eslām va Iran, translated by Abbas Khalili and Abu al-Qasim Halat, Tehran, Scientific Press Institute. Ebn Ḥabīb ul-Baḡdādī (B.T.A.) al-Monammaq fī Taʼrīḵ Qurayš, edited by Khursheed Ahmad Farooq Ebn ǰawzi, Abū al-Fraǰ ʻAbd ul-Raḥmān (1412) al-Monṭaẓīm fī Taʼrīḵ ul-Omam wa al-Molūk, edited by Mohammad Abd al-Qadir Atta and Mostafa Abd al-Qader Atta, Beirut, Dār ul-Kotob ul-ʻElmīya. Ebn ḵaldoūn, ʻAbd ul-Raḥmān (1363) Al-ʻIbar, translated by Abd ul-Mohammed Ayati, Tehran, Institute for Cultural Studies and Research. Ebn ḵaldoūn, ʻAbd ul-Raḥmān (1375) Moqadam-e Ebn ḵaldoūn , translated by Mohammad Parvin Gonabadi, Tehran, Scientific and Cultural Publications. Ebn ḵallakān, Abū ul-ʻAbbās šams ul-Dīn (1900 AD) Wafayāt ul-Aʻyān wa Anbāʼ Abnāʼ Zamān , edited by Ihsan Abbas, Beirut, Dār Sādīr. Ebn Saʻad, Mohammad b. Saʻad (1410) Al-Ṭabaqāt ul-Kobrā, edited by Mohammad ʻAbd ul-Qadir Atta, Beirut, Dār ul-Kotob ul-ʻElmīya. Ebn Seyedeh, Abu al-Ḥasan ʻAlī b. Ismāʻīl ul-Mursī (2000) Al-Moḥkam wa Al-Moḥīt ul-Aʻzam, edited by Abd al-Hamid Hindawi, Beirut, Dār al-Kītāb ul-ʻElmīya. Estaḵrī, Abū Isḥāq Ebrahīm (1373) Masālīk wa Mamalīk, translated by Mohammad b. Asad b. Abdollāh Tostarī, with the efforts of Iraj Afshar, literary and historical publications of Dr. Mahmoud Afshar's endowments. Farāḥīdī, ḵalīl b. Aḥmad (1409) Al-ʻAīn, researched by Mahdi Makhzoumi and Ebrahim Samraei, Qom, Dār ul-Hīǰrah. Giddens, Anthony (1387) Socialogy, translated by Manouchehr Sabouri, Tehran, Ney Publishing. Gurr, Ted Robert (2014) Why men rebel, translated by Ali Morshidizadeh, Tehran, Strategic Studies Research Institute. Ḥākem Neīšābūrī, Mohammad b. Abdullāh (1420), al-Mostadrak Ala al-ṣaḥīheīn, scholar Mohammad Hamri Demardans, Beirut, Lebanon, al-Maktaba al-Aṣrīya. Ḥamawī, šahāb ul-Dīn Abū Abdullāh Yāqūt b. Abdullāh, (1995) Moʻǰam ul-Boldān, Beirut, Dār ṣādīr. Javad, Ali (1422) al-Mofaṣal fī Taʼrīḵ al-ʻArab Qabl az Islam, Beirut, Dār al-Sāqī. ǰeīhānī, Abūlqāsīm b. Aḥmad (1368) Aškāl ʻElm, translated by Ali b. Abdul Salam Katib, introduction and notes by Firouz Mansouri, Mashhad, Āstān Qūds Rażavī. Joūda, ǰamal (1382) Socio-economic situation of Mavālī at the beginning of Islam, translated by Mostafa Jabari and Moslim Zamani, Tehran, Ney publication. Lamīlam, ʻAbd ul-ʻAzīz (1414) The State of Al-Mawālī in the Umayyad State, Beirut, Al-Rīsalah Foundation. Maqdasī, Abū ʻAbdullāh Mohammad b. Aḥmad (1361) Aḥsan ul-Taqāsīm, translated by Alinaqi Monzavi, Tehran, authors and translators of Iran. Maqdasī, Moṭahar b. Ṭāher (1374) Al-Badaʼa wa Taʼrīḵ, translated by Mohammad Reza Shafi'i Kadkani, Tehran, Āga Publications. Masʻoūdī, Abū ul-Ḥassan ʻAlī b. Al-Ḥosseīn (1374) Morūǰ ul-ḏahab wa al-Maʻādīn ul-ǰūhar, translated by Abu al-Qasim Payandeh, Tehran, Scientific and Cultural Publications. Naršaḵī, Abū Bakr Moḥammad b. Jaʻfar (1363) Tārīḵ-e Boḵārā, corrector of Modares Razavi, Tehran, Ṭūs Publications. Qāsīm b. Salām, Abū ʻObaīd (1408) Kītāb ul-Amwāl, researched by Mohammad Khalil Haras, Beirut, Dār ul-Fīkr. Qāzī Abū Yosūf (1352) Al-ḵarāǰ, Egypt, Cairo style. Qommī, Ḥassan b. Moḥammad b. Ḥassan (1385) History of Qom, translated by Hasan b. Ali b. Abdul-Malik Qommi, researcher Mohammad Reza Ansari Qommi, Qom, Āyatollāh Marʻašī Naǰafī library. šaʻabān, Moḥammad ʻAbdul-ḥa (2006) Providing the political and social contexts of the Abbasid movement in Khorasan, translated by Parvin Turkmani Azar, Tehran, Research Institute for Humanities and Cultural Studies. Safari, Baba (1370) Ardabil, at Tarikh crossing, Ardabil, Islamic Azad University. Saraḵsī, Moḥammad b. Aḥmad, (1406) Al-Mabssūt, Beirut, Dār ul-Maʻrīfah. Ṭabarī, Moḥammad b. ǰarīr (1375) Tārīḵ al-Omam wa al-Molūk, translated by Abu al-Qasim Payandeh, Tehran, Asāṭr Publishing House. Yaqūbī, Aḥmad b. Abī Yaqūbī (1371) Tārīḵ-e Yaqūbī, translated by Mohammad Ebrahim Ayati, Tehran, Scientific and Cultural Publications. Zamaḵšarī, Mahmoud b. ʻUmar (1417) Al-Fāʼīq fī Gharīb al-Ḥadīṯ, research by Ibrahim Shams al-Din, Beirut Dār ul-Kotob ul-ʻElmīya. Zaydan, Jirji (1384) History of Islamic Civilization, translated by Ali Javaher Kalam, Tehran, Amīr Kabīr. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 704 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 315 |
||