پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 945 |
| تعداد مقالات | 7,792 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,937,453 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,186,332 |
تحلیل نشانه‌شناسی تصویر ناصرالدین شاه بر سطح نخستین اسکناس ایران(به‌مثابه یک متن تصویری و بُعدی نوین از ابعاد گرافیک ایران) | ||
| مبانی نظری هنرهای تجسمی | ||
| دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 9، شهریور 1399، صفحه 134-143 اصل مقاله (607.56 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jtpva.2020.29050.1140 | ||
| نویسنده | ||
| نفیسه اثنی عشری* | ||
| استادیار گروه گرافیک، داانشکدة هنر و معماری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران | ||
| چکیده | ||
| نشانه‌شناسی یکی از روش‌های تحلیل متون است که به مطالعه نظام‌های نشانه‌ای برای درک دلالت‌های پنهان و آشکار نشانه‌ها میپردازد. به نظر می‌رسد نظام نشانه‌ای در دوران سلطنت ناصرالدین شاه موفق شد تا با استفاده از ابزارهای تبلیغاتی نوین از جمله اسکناس -که محصول ورود مدرنیته به ایران بود- در ساخت هویت مدنظر خویش بهرهگیرد؛ ضمن آنکه متن تصویری مذکور به دلیل ترکیب نشانه‌های تصویری و نوشتاری، بستر شکل‌گیری بُعدی نوین از ابعاد طراحی گرافیک ایران به نام طراحی اسکناس گردید. این پژوهش از نوع کیفی و به روش تحلیلی است. شیوه گردآوری اطلاعات آن مبتنی بر داده‌های کتابخانه‌ای و مطالعه اسناد تصویری می‌باشد. رویکرد پژوهش بر پایه طبقه‌بندی پیرس از نشانه‌ها مشتمل بر نمود، تفسیر و موضوع شکل گرفت؛ تا بر اساس آن، بتوان به این پرسش پاسخ داد که، تفسیر حاصل از تحلیل نشانه‌شناسی چاپ عکس چهره ناصرالدین شاه بر سطح نخستین پول کاغذی ایران چه بود؟ بر مبنای الگوی یاد شده، طراحی و تولید اسکناس با عکس ناصرالدین شاه، به عنوان نمود و جایگاه وی در رأس هرم قدرت، به عنوان موضوع تعیین شد؛ و اما نتایج حاصل از تفسیر آن، دلالت‌گر استمرار سنت چهره‌نگاری و پیکرنگاری درباری، ساز و کار برجسته‌سازی چهره قدرت، ابزاری ایدئولوژیک برای تولید و تثبیت مشروعیت‌بخشی قدرت حاکمو رسانه تبلیغاتی مصور عمومی شناخته شد. تفسیرهای مذکور بیانگر تحقق هدف مقاله، یعنی دست‌یابی به دلالت‌های پنهان یا ضمنی نشانه مذکور است که به مدد نظریه‌ای ورای تحلیل‌های فرمالیستی و تاریخی به نام طبقه بندی پیرس از نشانه‌ها محقق گردید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نشانه شناسی؛ اسکناس؛ تفسیر؛ ناصرالدین شاه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Semiological Analysis of Naser al-Din Shah's Portrait on the First Iranian Banknote (As a Pictorial Text & A New Dimension of Iranian Graphics) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Nafiseh Asnaashari | ||
| Phd of Art Research, Assistant Professor in Art and Architecture Faculty, Graphic Group, Avicenna University, Hamedan, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Semiotics, as a text-analyzing method, among others, studies semiotic systems to infer overt and covert implications of signs. It seems that during Naser al-Din Shah's monarchy, semiotic system succeeded in making the desired nature of its own using new tools of promotion such as banknotes which were the product of the advent of modernity in Iran. On the other hand, as this pictorial text combined textual and pictorial signs, it paved the way for the emergence of a new branch in the Iranian graphic design called 'banknote design'. However, banknote was introduced in Iran almost a century after it became popular in the world and after Nasser al-Din Shah's return from his third trip to Europe. But apparently, from the very beginning, this visual text served as an appropriate context for the King's propaganda campaign. Supporting such claim is possible through analyzing it using approaches such as semiotics, because in general, the main focus of the studies conducted so far on the subject have been limited to examining its historical and artistic aspects including photography, without endeavoring to explore its explicit and implicit implications. Therefore, some researches must be conducted that apart from the above, are able to discover the intent behind using the image of Nasser al-Din Shah on Iran's first paper currency. Through the application of one of the practices of semiotics called 'the Pierce trilogy pattern', new data of the unknown dimensions of the subject can be obtained, because if studied through semiotics, that its broadest meaning is the study of forms of formation and the exchange of meaning on the basis of sign systems, the meanings conveyed through the printing of this visual element could be identified. However, a more accurate analysis reveals that due to the visual nature of the the design of banknotes, it is recognized as a physical phenomenon. However, this not absolute because this text, like other ones, has constantly fused with the implications which play a covert, yet practical role in reading its text. Such has happened to the extent that it has affected the original formula and its literal meaning in the name of paper money. Nonetheless, Barthes 'anchor theory' can be employed to avoid the floating of various meanings and concepts of this visual symbol and image and thus stabilize the multi-semantic feature of the language, because through reading the figures or other information written on the banknotes of this era, their economic value could be determined. Yet based on the fact that semiotics is phenomenally textual, that is in every action, an objective communication is formed according to its comprising implications and that's why it's open, not closed. Hence, based on this open process, the design, printing and overall production of banknotes contains the image of Nasser al-Din Shah during the Qajar era were not just meant to produce some valuable piece of paper because otherwise, its meaning would have just served as a sign or its explicit meaning and doesn't serve other intertextual implications or other tacit notions. Therefore, the paper at hand intends to examine multiple implications of this pictorial text and its signs. Semiotics comprise of different approaches including reading and analyzing artistic texts. In fact, as a narrative analysis of texts, this method of study emphasizes on the role of the semiotic context in shaping meaning through examining signs as constructive wholes and also seeks to discover their hidden and implicit meanings. Accordingly, in order to conduct a proper analysis of the subject matter in this article, Pierce's three-dimensional model has been taken from among a wide range of tools. Pierce introduced his paradigm of sign in the three aspects of form, interpretation, and subject. Based on this pattern, it seems that a note, reflecting the image of Nasser al-Din Shah, is an interpretation, because interpretation is the form in which the sign appears or in the way the object is represented in the manner. So as to obtain results, this paper has adopted qualitative approach and has used analytic method. Data has been collected through desk study of library resources and examination of pictorial documents. Moreover, the research has been based on the semiotic theory of Charles Sanders Peirce which covers elements of sign, interpretation and object to answer this very question that what is the interpretation of the semiological analysis of Naser al-Din Shah's portrait on the first Iranian banknote as a reflection of the top official authority of the country? Aiming to discover and infer the hidden meanings and implications of the said sign (i.e. Naser al-Din Shah's portrait on the first Iranian banknote), the semiotic theory of Charles Sanders Pierce has been used. The research outcomes indicated a continuity of the court's iconography and portrait painting traditions of Iranian monarchies along with habit of highlighting the most powerful auhtority of the country which resulted in the use of banknotes as both ideological tools and public advertizing media to emphasize the legitimacy of the prevalent government. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Semiotics, Banknote, Interpretation, Naser al-Din Shah | ||
| مراجع | ||
|
- آقاخانی‌نژاد، سیمین(1392). بررسی نقش عکاسی در روند تولید اسکناس‌های دوره پهلوی و جمهوری اسلامی ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر تهران. - آقازاده، جعفر و حسینی، سجاد(1396). «منابع مشروعیت حکومت آغامحمدخان قاجار» جستارهای تاریخی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال هشتم، شماره 2، 171-198. - احمدزاده، محمد امیر(1396). «مراحل سه گانه تحول دولت در ایرانِ دوره ناصرالدین شاه قاجار»، تاریخ اسلام و ایران، شماره 35، 9-34. - اعتضادالسلطنه، علی‌قلی میرزا(1370). اکسیرالتواریخ، تاریخ قاجاریه از آغاز تا 1259ه.ق.، به اهتمام جمشید کیانفر، تهران: ویسمن. - امانت، عباس(1382). قبله عالم: ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران، ترجمه حسن کامشاد، تهران: کارنامه. - بارت، رولان(1389). پیام عکس، ترجمه راز گلستانی فرد، تهران: مرکز. - پنجه باشی، الهه(1387). «برتری تصویر فتحعلی شاه در موزه لوور»، آینه خیال، شماره 11، 6-13. - تربتی، شیخ احمد(١٣٢٥). «روزنامه روح القدس»، شماره ١٩، تالار نشریات و تالار نفایس مرکز اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، تاریخ مشاهده: 5/ 9/ 97. - چلکووسکی، پیتر و فلور، ویلم(١٣٨١). نقاشی و نقاشان دوره قاجار، ترجمه یعقوب آژند و مریم اختیار، تهران: ایل شاهسون بغدادی. - چندلر، دنیل(1387). مبانی نشانه‌شناسی، ترجمه مهدی پارسا، تهران: سوره عصر. - حافظ‌نیا، محمدرضا(1389). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: سمت. - حسینی شیرازی خاوری، فضل‌الله(١٣٨٠). تاریخ ذوالقرنین، به تصحیح ناصر افشارفر، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. - حقیقی، عاطفه(1379). بررسی و تحلیل زندگی و آثار عبدالله میرزای قاجار عکاس مخصوص، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر تهران. - خدادادی مترجم‌زاده؛ محمد، چنعانی، حسین و آقاخانی نژاد، سیمین(1393). «پژوهشی درباره پدیداری عکس پادشاهان قاجار روی نخستین اسکناس‌های ایران»، پژوهش هنر، شماره 8، 87-97. - خلیلی، ناصر(1386). مجموعه هنر اسلامی، ترجمه سودابه رفیعی سخایی، تهران: کارنگ. - خمسه، فرزانه و شایسته‌فر، مهناز(1388). «بررسی تطبیقی موضوعی و تکنیکی نقاشی درباری و قهوه‌خانه‌ای قاجار»، نقش‌مایه، سال دوم، شماره 3، 63-84. - دروویل، گاسپار(1387). سفرنامه دروویل، ترجمه جواد محیی، تهران: گوتنبرگ. - ذکاء، یحیی(1376). تاریخ عکاسی و عکاسان پیشگام در ایران، چ. سوم، تهران: علمی و فرهنگی. - روح الامینی طرقی، زهره(1380). بررسی عکاسی پرتره در دوره قاجار، تهران: دانشگاه هنر تهران. - زیبا کلام، صادق(1377). سنت و مدرنیته، تهران: روزنه. - سجودی، فرزان(1388). نشانه‌شناسی: نظریه و عمل، تهران: علم. - سلطانی، سیدعلی اصغر(1384). قدرت گفتمان و زبان(ساز و کارهای جریان قدرت در جمهوری اسلامی ایران، تهران: نی. - سلماسی، کاتیا(1383). «صورتی از تار گیسو»، بخارا،شماره 3، 217-225. - شهبازی فراهانی، داریوش(1380). تاریخ سکه در دوران قاجاریه، تهران: پیکان. - علی‌پور، ماندانا(1387). « نشانه شناسی سکه‌های ایران باستان»، نقش‌مایه، شماره 19، 1-36. - محمدی، عباس و چارئی، عبدالرضا(1387). «ویژگی‌های چاپ، نشر و تصویرسازی اسکناس در ایران»، نگره، شماره 7، 106-119. - محسنیان راد، مهدی(1378). ایران درچهارکهکشان ارتباطی، تهران: سروش. - ناصرالدین شاه قاجار(1369). روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه در سفر اول فرنگستان، به کوشش فاطمه قاضیها، تهران: سازمان اسناد ملی ایران، پژوهشکده اسناد. - ناصرالدین شاه قاجار(1377). روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه در سفر اول فرنگستان، به کوشش فاطمه قاضیها، تهران: سازمان اسناد ملی ایران، پژوهشکده اسناد. - نجف‌زاده، مهدی(1393). «بازتاب منازعه هویتی در ابزارهای فرهنگی؛ مطالعه اسکناس‌های ایرانی دوره پهلوی دوم و جمهوری اسلامی ایران» پژوهش‌نامه علوم سیاسی، سال نهم، شماره دوم، 207-236. - نوین فرح‌بخش، فریدون(1363). راهنمای اسکناس‌های ایران، تهران: فرح بخش. - هدایت، رضا قلی‌خان(1380). تاریخ روضه الصفای ناصری، تصحیح جمشید کیانفر، جلد 15، تهران: اساطیر. - ورنویت، استیون(١٣٨٣). گرایش به غرب: (در هنر قاجار، عثمانی و هند) ترجمه پیام بهتاش، تهران: کارنگ.
- Atkin, Albert. (2008). "Peirce’s Final Account of Signs and the Philosophy of Language Transactions of the Charles",S, Peirce. Society, Vol.44, No.1. - Eco, Umberto (1968). "La struttura assente", Bompiani, Milano. - Hobsbawm, E (1992). "Mass-Producing Traditions Europe 1870-1914", in E,Hobsbawm and T. Ranger (Ed),The Invention of Tradition,Cambridge University press. - Hymans, Jacques E.C (2004). "The Changing Color of Money: European Currency Iconography and Collective Identity", European Journal of International Relations, London: Sage, Vol. 10(1) - Meredith, C. (1971).” Early Qajar Administration: An Analysis of Its Development & Functions”Iranian Studies,4 ( 2/3), 59-84- Nöth, Winfried (2010). "the Criterion of Habit in Peirce’s Definitions of the Symbol: Transactions of the Charles",S. Peirce Society, Vol. 46, No1. - Thompson, J.B(1995).” The Media and Modernity: A Social Theory of the Media”, London: Polity. URLs: URL1. https://www.kojaro.com/iran-money-museum/(2019\03\5) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 534 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 643 |
||