تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 934 |
تعداد مقالات | 7,671 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,525,155 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,902,581 |
همسنجی و سندپژوهی اخبار ملاحم و فتن فریقین با محوریت تشخص «نفسزکیه» | ||
تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
مقاله 5، دوره 18، شماره 3 - شماره پیاپی 51، آذر 1400، صفحه 143-179 اصل مقاله (585.61 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2021.33283.2988 | ||
نویسندگان | ||
سید مرتضی میرسراجی1؛ احمد مرادخانی* 2؛ علی اصغر تجری3 | ||
1دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران. | ||
2دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران. | ||
3استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران. | ||
چکیده | ||
در برخی اخبار «ملاحم و فتن»، از «نشانهای انسانی» یاد شده که به فاصله اندکی از کشته شدن وی، «قیام جهانی»، امام مهدی(عج) از کنار «کعبه» آغاز میشود و این شخصیت در زبان روایات شیعه و اهلسنت، با عنوان «نفسزکیه» شناخته میشود. تشخص «نفسزکیه» و مسئله «قتل» وی در جایگاه «نشانه» مقارن با قیام امام مهدی (عج) در دوازده بخش از میان اخبار ملاحم و فتن «فریقین» مورد «همسنجی» و «محاسبه» قرار گرفت که بیانگر میزان «تطبیق» و همچنین «شمار» ورود این اخبار و توجه ویژه محدثان هر دو فرقه اسلامی به ضبط آنها در مصادر و مراجع متقدم آنان بود. در بادی امر در تحلیل طرق اخبار، روات «ضعیف»، «واضع»، «مجهول» یا «مهمل» به دست آمد که اسناد را از حیث اعتبار و حجیت سندی ساقط مینمود و از سوی دیگر برخی اخبار، «موقوف»، «مرسل» یا «بلا اسناد» نقل شده بود که بر تحقق این «عدم حجیت» میافزود. در این میان، شماری از اخبار به شکل «منفرد» و برخی دیگر به صورت «معارض»، سبب «پیچیدگی» هر چه بیشتر در فهم و «اتقان صدوری» این «نشانه مهدوی» شده است. در برآیند پژوهش، این مسئله تصریح و منتج شد که علاوه بر ضعفهای سندی، «دلالت» ابعاد گوناگون خبری این «علامت» نیز در هر بخش، دارای نارساییهایی بنیادین از نظر صدوری بوده و اکثر گزارههای خبری وابسته به آن، جزم آور و قطعی به نظر نرسیده است. | ||
تازه های تحقیق | ||
نتایج تحقیق در بررسیهای حدیثی، هر خبری که الزاماً «فاقد طریق» یا از سند «ضعیف» برخوردار باشد به معنای «عدم صدور» آن از ناحیۀ معصومان (ع) نیست و همچنین مخالف آن نیز قابل امکان و طرح است و خبری که سند صحیحی دارد الزاماً «وثاقت صدوری» آن به جهت وجود «صحت سندی»، در مرحلۀ اول، قابل اثبات و جزمیت نیست. اخبار وابسته به «قتل نفسزکیه» در جایگاه «نشانهای محتوم و قطعی» برای شناخت و درک بهتر ایام مقارن با ظهور و قیام امام مهدی (عج)، در ظاهر امر، جزء اخبار «مستفیض» بوده و اکثراً دارای اشکالات سندی و مدرکی محرز و مسلم به نظر میرسد. در میان اخبار مورد تحقیق و تحلیل در این پژوهش، از حیث سندی نمونه های «بلا اسناد» یا «ضعیف» فراوانی به دست آمد که برای درک و اعتناء به «وثاقت صدوری» آنها، اهتمام صورت گرفت تا اخبار «همخانواده» و «متناظر» با اسناد «صحیح» به همراه تعدد روات جهت تواتر و عدم تبانی روات بر موضوع با فرض موجود بودن، از منابع کهن و اصیل فریقین کاویده شود تا از این روش به «صحت ورود و صدور» آنها از معصومان (ع) آگاهی و اطمینان بیشتری حاصل شود اما بیشتر نمونههایی که در این قضیه مورد واکاوی و سنجش قرار گرفت، چنانچه شامل اخبار متناظر یا همخانواده نیز بود، اسناد روایات آنها، «صحیح» به نظر نرسید. از سوی دیگر عمدۀ اخبار موجود در مراجع و منابع حدیثی شیعه و اهل سنت در این فقره، به شکل «خبر واحد» و «بیقرینه» به همراه سندی «ضعیف» ثبت و ضبط شده بود و «اخبار معارض» نیز در این قلمرو به «پیچیدگی» و «پوشیدگی» هر چه بیشتر این «شخصیت نشانهای» و ابهامات اطراف آن افزوده بود. با این همه، با در نظرگیری مجموع تمامی شرایط محقق شده، امکانی مهیا نیست تا از طریق و اسلوب «علمی» و با ابزارهای مجاز که «علوم حدیث»، جهت «فهم» و «اطمینان» بیشتر متون و نصوص اخبار پیامبر (ص) و دیگر معصومان(ع) مقرر نموده و در اختیار پژوهندگان این حوزه قرار داده است بتوان به اثبات جزمی و قطعی این نشانۀ مقارن با قیام امام قائم (عج) در میان «منقولات فریقین» دست یافت. | ||
کلیدواژهها | ||
اخبار ملاحم و فتن؛ قیام امام مهدی(عج)؛ نشانه های قیام؛ نفس زکیه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Comparison and document research of Shiite and Sunni prophetic hadiths with the focus on the identification of "Nafs zakiyah" | ||
نویسندگان [English] | ||
Sayyed Mortaza Mirseradji1؛ Ahmad Moradkhani2؛ ali asghar tajari3 | ||
1PhD Candidate of Qur’an and Hadith Sciences, Qom Islamic Azad University, Iran. | ||
2Associate professor, Department of Islamic Jurisprudence and Law, Qom Islamic Azad University, Iran. | ||
3Assistant Professor, Department of Qur’an and Hadith Sciences, Qom Islamic Azad University, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
In some future (malāhim) and events (fitan) reports of Shiite and Sunni hadith sources, a “human sign” is mentioned that shortly after his death, the “global uprising” of Imam Mahdi (AS) will begin by Ka'ba. This character is known as “Nafs-e Zakīyah” in Shiite and Sunni hadith texts. In the present study, the identification of “Nafs-e Zakīyah” and the issue of his “murder” in the position of “a sign” coinciding with the uprising of Imam Mahdi (AS) in the “twelve sections” among the news of malāhim and fitan of “Shiite and Sunni” are “compared” and “assessed” accurately. It is concluded that the extent of “adaptation” as well as the “number” of these reports are in special attention of both Shiite and Sunni hadith scholars who recorded them in their early sources. Analyzing sanads of news and the chain of narrators concluded in detecting the “weak,” “fabricator,” “unknown” or “strange” narrators. It then concluded to rejecting the sanads in terms of their validity and authority in many related propositions. On the other, some reports were quoted as “mawqūf,” “mursal,” or “bilā isnād”, which adds to the realization of this “lack of authority and evidence.” In the meantime, a number of narrations in the form of “singles” (wāhid) and some others in the form of “oppositions” (mu'ārid), have caused more “complexity” in the accurate understanding and “certainty” of this “Mahdavi sign.” Finally, and as a result of the research, it was generally stated that in addition to the weaknesses of sanads, the “indication” of the various news dimensions of this “sign” in each section, has fundamental shortcomings in terms of issuance, and its most news statements did not seem convincing and definitive. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Malāhim (Future) and Fitan (Events) Reports, Imam Mahdi (AS)’s Uprising, Uprising’s Signs, Nafs-e Zakīyah | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 799 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 214 |