تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 935 |
تعداد مقالات | 7,686 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,536,294 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,909,148 |
جنبش کارگری همدان در دوران نهضت ملی | ||
تاریخ اسلام و ایران | ||
مقاله 7، دوره 31، شماره 52 - شماره پیاپی 142، بهمن 1400، صفحه 173-192 اصل مقاله (395.83 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2021.36511.2486 | ||
نویسندگان | ||
ابوالفتح مومن1؛ کیوان شافعی* 2؛ انور خالندی2؛ سید محمد شیخ احمدی2 | ||
1دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، گروه تاریخ، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران | ||
2استادیار گروه تاریخ، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران | ||
چکیده | ||
در دوران نهضت ملی شدن صنعت نفت، احزاب و گروههای سیاسی فعالیت زیادی در همدان داشتند. حزب «توده» یکی از احزابی بود که در قالب انجمن ها و شورای متحدۀ کارگران و زحمتکشان فعالیت می کرد. این حزب ضمن مخالفت با نهضت ملی و دولت مصدق، در بیشتر مواقع با «جمعیت طرفداران نهضت ملی همدان» درگیر بود. اتحادیۀ کارگری و شورای متحدۀ کارگران و زحمتکشان این حزب و دیگر تشکیلات حزب، مانند «خانه صلح» با فعالیت خود در اعتصابات کارگری، در بین کارگران کارخانه های همدان نقش مؤثری داشتند. هدف این نوشتار تحلیل فعالیت های حزب توده و شورای مذکور در میان کارگران همدان بوده است. مقاله حاضر با استناد به دادههای استخراجی از اسناد آرشیوی و منابع کتابخانه ای به نگارش درآمده است. یافته های پژوهش نشان از فعالیت حزب توده و شورای متحدۀ کارگران و زحمتکشان شعبۀ همدان در مخالفت با نهضت ملی، با جذب کارگران و برگزاری اعتصابات کارگری در کارخانه های همدان دارد. بدین ترتیب، برای اولین بار جنبش کارگری به شکل سازماندهیشده خواسته های صنفی و سیاسی- اقتصادی جدیدی را مطرح کرد و مشکلات سیاسی و امنیتی برای مسئولان همدان به وجود آورد. | ||
کلیدواژهها | ||
نهضت ملی؛ حزب توده؛ اتحادیۀ کارگری؛ شورای متحدۀ کارگران و زحمتکشان؛ همدان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Hamedan labor movement during the national movement | ||
نویسندگان [English] | ||
Abolfath Momen1؛ Kaivan Shafei2؛ Anvar Khalandi2؛ Sayeid Mohammad Sheikhahmadi2 | ||
1PhD student in post-Islamic Iranian history, Department of History, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran | ||
2Assistant Professor, Department of History, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran | ||
چکیده [English] | ||
During the nationalization of the oil industry, political parties and groups were very active in Hamedan. The Tudeh Party was one of the parties operating in the form of associations and a united council of workers and toilers. Opposing the National Movement and Mossadegh's government, the party was often involved with the "Hamadan National Movement Supporters Association." The trade union and the united council of workers and toilers of this party and other party organizations, such as the "House of Peace", played an effective role among the workers of Hamedan factories through their activities in the workers' strikes. The purpose of this article was to analyze the activities of the Tudeh Party and the council among the workers of Hamedan. The present article is based on data extracted from archival documents and library resources. The findings of the study show the activity of the Tudeh Party and the United Council of Workers and toilers of the Hamadan branch in opposition to the national movement, by recruiting workers and holding labor strikes in factories in Hamadan. Thus, for the first time, the labor movement in an organized way raised new trade unions and political-economic demands and created political and security problems for the officials of Hamedan | ||
کلیدواژهها [English] | ||
National Movement, Tudeh Party, Trade Union, United Council of Workers and Workers, Hamedan | ||
مراجع | ||
منابع و مآخذ
الف. کتب و مقالات
- آبراهامیان، یرواند (1384)، ایران بین دو انقلاب، ترجمۀ محسن مدیرشانهچی، حسن شمسآوری و کاظم فیروزمند، تهران: اهورا.
- احمدی، محمدطاهر (1379)، اسنادی از اتحادیههای کارگری (1332-1321ش)، تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی.
- پارسا، نکیسا (1388)، «چرم همدان از فرهنگ تا صنعت»، فصلنامه فرهنگ مردم، سال هفتم، شمارۀ 26، صص86-101.
- پروین قدسیزاده، بهروز طیرانی و محمدحسین خسروپناه (1393 )، حزب در ایران، تهران: کتاب مرجع.
- تفرشی، مجید و محمودطاهر احمدی (1371)، گزارشهای محرمانه شهربانی (1324-1326ش)، ج1، تهران: سازمان اسناد ملی ایران.
- جکسن، ویلیامز (1352)، سفرنامه جکسن (ایران در گذشته و حال)، ترجمۀ منوچهر امیری و فریدون بدرهای، تهران: خورازمی.
- خامهای، انور (1372)، خاطرات سیاسی، تهران: نشر گفتار.
- زند، عباس (1392)، قالیبافی ملی ایران، همدان: کوثر.
- طیرانی، بهروز (1376)، اسناد احزاب سیاسی (1320-1330)، ج2، تهران: سازمان اسناد ملی ایران.
- کیانوری، نورالدین (1359)، حزب توده ایران و دکتر مصدق، تهران: شرکت سهامی خاص انتشارات توده.
- فلور، ویلم (1371)، اتحادیه کارگزی و قانون کار در ایران، ترجمۀ ابوالقاسم سری، تهران: توس.
- مشفق همدانی، ربیع (1991)، خاطرات نیم قرن روزنامهنگاری: لسآنجلس، [بینا].
- مؤسسۀ مطالعات و پژوهشهای سیاسی (1370)، سیاست و سازمان حزب توده؛ از آغاز تا فروپاشی، ج1، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهشهای سیاسی.
- مؤمن، ابوالفتح (1386)، انقلاب اسلامی در همدان، ج1، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- ......................... (1390)، دریچهای به تاریخ معاصر ایران (مجموعه مقالات)، تهران: سوره مهر.
ب. اسناد و نشریات
- سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران (ساکما)، سند شمارۀ 1808/290.
- .............................................................................، سند شمارۀ 5721/290.
- .............................................................................، سند شمارۀ 15/325/2/290.
- .............................................................................، سند شمارۀ 23/415/2/290.
- .............................................................................، سند شمارۀ 20/325/2/290.
- .............................................................................، سند شمارۀ 4/584/7/290.
- .............................................................................، سند شمارۀ 14/325/290.
- .............................................................................، سند شمارۀ 6/155/13/293.
- .............................................................................، سند شمارۀ 1/160/13/293.
- .............................................................................، سند شمارۀ 8/155/13/293.
- .............................................................................، سند شمارۀ 8/142/13/293.
- .............................................................................، سند شمارۀ 5/155/13/293.
- .............................................................................، سند شمارۀ 12/155/13/293.
- .............................................................................، سند شمارۀ 7/155/13/293.
- .............................................................................، سند شمارۀ 4/142/13/293.
- .............................................................................، سند شمارۀ 5/142/13/293.
- .............................................................................، سند شمارۀ 2/155/13/293.
- .............................................................................، سند شمارۀ 14/155/13/293.
- .............................................................................، سند شمارۀ 3786/230.
- .............................................................................، سند شمارۀ 6/155/13/293.
- .............................................................................، سند شمارۀ 15/325/2/290.
- سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) [همدان]، سند شمارۀ 559/245/91.
- ..............................................................................................، سند شمارۀ 484/280/91.
- ..............................................................................................، سند شمارۀ 1221/280/91.
- مرکز آرشیو اسناد انقلاب اسلامی (مراسان)، پرونده حزب توده همدان، 36012.
- .................................................................................................................................، 1/27.
- روزنامه فریاد همدان (1331)، شمارۀ 21، ص4.
ج. منابع لاتین
- Alavi, Bozorg (1955), Kampfendes Iran, Berlin: Dietz Verlag. - Hindus, Maurice (1948), in sear of a future, newYurk. - Jamalzedeh, Mohammad Ali (February 1951), “social and Economic structure of iran”, intem ation, labour Review, vol.43. - Kazemzadeh, Firuz (1951), The Struggle for Transcaucasia (1917-1921), With an introduction by Michael Karpovich. Pp. xv, 356, map. newYork: Philosophical Library. - Ramazani, Rouhollah Karegar (1975), Irans Foreign Policy, 1941-1973; astudy of Foreign Policy in modernizing nations, Charlottesville.
List of sources with English handwriting Books Abrahamian, Y. (1384). Iran between the two revolutions, Translated by Moḥsen Modīršānečī, Šamsāvarī and Kāẓem Fīroūzmand, Tehrān: Ahūrā. Faryād Hamedān newspaper, National Library of Iran, repository No. 1, Recovery number; 04-36962-82 Hindus. Maurice.(1948), In Search of a future: Persia, Egypt, Iraq, and palestine: new york. Jacksson, W .(1973). Persia past and present: a book of travel and research, Translated by Manoūčehr Amīrī and Fereydoūn Badrāʼī, Tehrān: Ḵārazmī. Ḵāmeʼī, Anvar. (1372). Political Memoirs, Tehrān: Naš-re Goftār. Kīyānūrī, N. (1359). Tudeh Party of Iran and Dr. Mossadegh, Tehrān: čāvošān Nozāeī Kabīr. Moʼmen, A. (1386). Islamic Revolution in Hamedan, Vol. 1, Tehrān: Islamic Revolution Documentation Center. Moʼmen, A. (1390). A Window on the Contemporary History of Iran (Collection of Articles), Tehrān: Surah Mehr. Mošfeq Hamedānī, R .(1991). Memoirs of Half a Century of Journalism: Los Angeles. Newspaper Pārsā, Nakīsā (1388), "Hamedan leather from culture to industry", Journal of People's Culture, Hamedān, vol. 7, p. 26. Politics and organization of the Tudeh Party from the beginning to the collapse .(1991). C1, Tehrān: Institute of Political Studies and Research. Qodsīzādeh, P. Behroūz Ṭīrānī and Ḵosrūpanāh. (2014). Party in Iran, Tehrān: Ketāb-e Marǰaʻ. Ramażānī,R. K. (1975).Irans Foreign Policy,1941-1973 : a study of Foreign Policy in modernizing nations,Charlottesville. Šahrbāī, (1324-1326Š), Tehrān: Sāzmān Asnāe Mellī-ye Iran. Tafrešī, Maǰīd, Maḥmūd Ṭāher Aḥmadī (1371),Confidential police reports (1947-1945), Tehran: National Archives of Iran. Ṭīrānī, B .(1997). Documents of Political Parties (1951-1941), Volume 2, Tehrān: National Documents Organization of Iran. Willem, F .(1992). Labor Union and Labor Law in Iran, Translated by Abūlqāsem Sarī, Tehrān: Toūs. Zandī, A .(2013). National Carpet Weaving of Iran, Hamedan: Kowṯar.
Documents Sāzmān-e Asnād va Ketābḵān-e Mellī (Sākmā), document number: 290/325/14 ; 290/7/584/4 ; 290/2/325/20 ; 290//2/415/23 ; 290/5721 ; 290/1808; 293/13/155/5 ; 293/13/142/8 ; 293/13/155/8 ; 293/13/160/1 ; 293/13/155/6 ; 293/13/155/2 ; 293/13/142/5 ; 293/13/142/4 ; 293/13/155/7 ; 293/13/155/12 ; 293/13/155/14 ; 293/13/142/6. Sāzmān-e Asnād va Ketābḵān-e Mellī Modīrīyat-e Ḡarb-e Kešvar Hamadan (Sākmā Hamd), document number: 91/280/1221 ; 91/280/484 ; 91/245/559. Markaz-e Asnād-e Enqlāb-e Eslāmī (Marāsān), Archive, Tudeh Party file of Hamadan, code; 36012. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 372 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 222 |