تعداد نشریات | 24 |
تعداد شمارهها | 722 |
تعداد مقالات | 5,955 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,746,107 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,853,767 |
شیوههای ترکیب زوایای دید به منزلة سنتهای تصویری در نگارههای شاهنامة بایسنقری | ||
مبانی نظری هنرهای تجسمی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 اسفند 1400 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jtpva.2022.37951.1350 | ||
نویسنده | ||
عبدالله آقائی ![]() | ||
گروه نقاشی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد، یزد، ایران | ||
چکیده | ||
یکی از ویژگیهای اساسی ساختِ فضا در نگارگری ایرانی اتخاذ زوایای دید متعدد در بازنمائی است. با توجه به شرایطِ تاریخیِ شیوة تولیدِ نگارگری ایرانی، به نظر میرسد بسیاری از شیوههای ترکیبِ زوایای دید در سیر نقاشی ایرانی را میتوان به منزلة «سنتهای دیداری» قلمداد کرد. هدف این مقاله بررسی «چگونگی» ترکیبِ زوایای دید در نسخة مصور شاهنامة بایسنقری و آشکارکردن «قواعد» این ترکیبها است. ازاینرو با استفاده از نظریة «پرسپکتیو معکوس» و بر اساس تحلیلهای «لیف ژگین» و «پاول فلورنسکی» با روشی توصیفی-تحلیلی نگارههای شاهنامة بایسنقری موردبررسی قرار گرفت. یافتههای مقاله حاکی از وجودِ قواعدی مشخص و تکرارشونده در شیوة ترکیبِ زوایای دید در نحوة نمایش چهرهها، پیکرهها و اشیائی مانند میزها، پلهها و تختها است. در این اشیاء ترکیبِ نماها از زوایای دید متعدد، آنها را در ساخت «پرسپکتیوِ معکوسِ آشکار» قرار داده است. «دیدِ پرنده» در نگارههای این نسخه در امتداد سنتی دیرین در نقاشی ایرانی در بازنمائی اشیاء مسطح بهکرات بهکاررفته است. ردپای این سنت را میتوان در تصویرِ «افق رفیع» در برخی نگارههای این نسخه نیز مشاهده کرد. از سوی دیگر در بازنمائی فضای معماری در این نسخه همگرائی شدیدِ دیوارهای درونی به همراه واگرایی نماهای خارجی مشاهده شد، قاعدهای که بارها در نگارگری مکتب هرات و نگارگری صفوی به شکلهای متنوع مورداستفاده بوده است. تکرار کاربست این شیوهها در این نسخه و همچنین در جریان نگارگری ایرانی چنان است که میتوان آنها را به منزلة «سنتهای دیداری» معرفی کرد. سنتهایی که از مکتبی به مکتب دیگر دوام و تحول مییافت. | ||
کلیدواژهها | ||
نگارگری ایرانی؛ شاهنامه بایسنقری؛ مکتب هرات؛ پرسپکتیو معکوس؛ زوایه دید | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The methods for combining points of view as visual traditions in the miniatures of Baysonghor Shahnameh | ||
نویسندگان [English] | ||
abdollah Aghaie | ||
Visual Arts Division, Department of Art and Architecture, Yazd University, Yazd | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Persian Miniature Painting, Baysonghori Shahnamah, Painting School of Herat, Reverse Perspective, Point of view | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 15 |