پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 956 |
| تعداد مقالات | 7,845 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,293,122 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,425,341 |
واکاوی رویکرد ابنعباس درمورد جواز یا عدم جواز تأویل قرآن و کارکرد معنایی آن در روایات تفسیری وی | ||
| تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
| مقاله 2، دوره 20، شماره 3 - شماره پیاپی 59، آذر 1402، صفحه 31-56 اصل مقاله (721.06 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2023.42230.3737 | ||
| نویسندگان | ||
| الهام زرین‌کلاه1؛ آمنه امیدی* 2 | ||
| 1استادیار و عضو هیئت علمی مرکز آموزش عالی اقلید | ||
| 2دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهیدچمران اهواز، اهواز، ایران | ||
| چکیده | ||
| تأویل قرآن از مسائل بسیار مهم و اساسی در حوزه علوم قرآنی و تفسیر است که از جهت انحصار یا عدم انحصار آن به خداوند، از دیرباز مورد توجه عالمان و دانشمندان دینی در این حوزه بوده‌است. روایات از مهم‌ترین منابعی هستند که ما را به آراء و دیدگاه‌های گوناگون در این‌باره رهنمون می‌‌سازد. در این‌میان ابنعباس از کسانی است که هردو دیدگاه امکان یا عدم امکان تأویل، از وی منقول است. لذا، این مقاله با به کارگیری روش کتابخانه‌ای و تجزیه و تحلیل داده‌ها به دنبال حل تعارض روایات وی دراین‌باره بوده و به این نتیجه مهم دست یافته که وی معتقد به جواز تأویل قرآن جز در حوزه متشابهاتی همچون زمان قیامت است. استخراج معنای مستفاد ابنعباس از واژه مذکور، دومین هدف پژوهش حاضر بوده که با تحلیل و بررسی‌های انجام شده کارکردهای «حمل بر متشابهات»، «تفسیر» و «بطن» از روایاتی از وی که در آن واژه تأویل و مترادفاتش به صراحت آمده استخراج شد و «تعیین مصداق»، «حمل بر معنای غیر ظاهری»، «تأویل آیات متشابه»، «تفسیر» و «حمل بر معنای ظاهری» موارد مستخرج از محتوا و مضمون سایر روایات وی در این زمینه است؛ لازم به ذکر است از مجموع روایات مذکور، پربسامدترین روایات، مربوط به حوزه تأویل به معنای تفسیر و سپس تعیین مصداق می‌باشد. | ||
تازه های تحقیق | ||
بررسی روایات ابنعباس با محوریت جامع البیان طبری، چنین بدست میدهد: در ارتباط با امکان یا عدم امکان تأویل قرآن، دو دسته روایت از ابنعباس نقل شده که یکی بر جواز تأویل و دیگری بر عدم آن دلالت دارد. بررسیها نشان داد که وی جز در خصوص متشابهاتی همچون: زمان برپایی قیامت، زمان پایان امت پیامبر(ص) وغیره، قائل به جواز تأویل قرآن است. حوزههای معنایی تأویل در روایات ابنعباس در دو بخش قابل بررسی و ارزیابی است. یکی در مواردی که خودِ او واژه تأویل و مشتقات آن را به کار برده است که شامل سه حوزه معنایی حمل بر متشابهات، تفسیر و بطن میشود. بخش دیگر در خصوص مواردی است که وی خودِ واژه تأویل یا موارد مشابه آن را به کار نبرده، بلکه از محتوا و مضمون روایات وی میتوان فهمید آن را حمل بر معنای تأویلی نموده است. این موارد شامل الف)تعیین مصداق؛ ب) حمل بر معنای غیر ظاهری؛ ج) تأویل آیات متشابه؛ د) تأویل به معنای تفسیر؛ ه) حمل بر معنای ظاهری آیات است. لذا، میتوان گفت آنجاکه ابنعباس میگوید: «أنا ممن یعلم تأویله»، مقصود همین مواردی باشد که به عنوان کارکردها استخراج شد. البته دو مورد اخیر در جامع البیان در واقع به دلیل نحوه استعمال طبری از واژه تأویل است. وگرنه در غالب استعمالات روایات ابنعباس در تفاسیر دیگر، روایات این دو بخش، به عنوان تفسیر آیه آمده است. با توجه به اینکه ابنعباس منسوخات، تقدیم و تأخیر، قسم و ... را جزو متشابهات میداند، لذا، میتوان گفت این موارد نیز نیازمند تأویل هستند. از مجموع روایات استخراج شده در جامعالبیان با محوریت روایات تأویلی ابنعباس، پربسامدترین روایات مربوط به حوزه تأویل به معنای تفسیر و سپس تعیین مصداق می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابن عباس؛ روایات تفسیری؛ کارکرد معنایی؛ تأویل؛ جامع البیان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analyzing the approach of Ibn-Abbas regarding the permissibility or impermissibility of interpreting the Qur'an and its semantic function in his exegetical traditions | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Elham Zarinkolah1؛ Ameneh Omidi2 | ||
| 1Assistant professor and faculty member of Euclid Higher Education Center | ||
| 2quranic and hadith sciences, shahid chamran university of ahvaz ,ahvaz, iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Interpretation of the Quran is one of the most important and fundamental issues in the field of Quranic sciences and interpretation, which has long been the focus of scholars and religious scholars in this field due to its exclusiveness or lack of exclusiveness to God. Narratives are one of the most important sources that guide us to different opinions and views on this matter. In the meantime, Ibn Abbas is one of those who both views on the possibility of interpretation and the impossibility of interpretation are transmitted from him. Therefore, this article, by using the library method, data analysis, sought to resolve the conflict of his narrations in this regard and reached the important conclusion that he believes in the permissibility of interpreting the Qur'an except in the field of analogies such as the time of resurrection. . Extracting the meaning of Mustafad Ibn-Abbas from the mentioned word is the second goal of the present research, which with the analysis and investigations carried out, the functions of "carrying similarities", "tafsir" and "belly" were extracted from his narrations in which the word Tawil and its synonyms were extracted. It has been clearly stated and "determining the example", "carrying on the non-apparent meaning", "interpretation of similar verses", "commentary" and "carrying on the apparent meaning" have been extracted from the content and content of his other narrations in this field; It should be noted that from the total of extracted traditions, | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ibn-Abbas, interpretive narrations, semantic function, interpretation, Jami al-Bayan | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 684 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 177 |
||