1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب، دانشگاه الزهراء، تهران،ایران
2استاد گره زبان و ادبیات عرب، دانشگاه الزهراء،تهران، ایران
چکیده
بیان تصویری در انتقال مفاهیم قرآنی نقش بسیار مؤثری دارد. تصاویر هنری در آیات قرآن ابزاری برای انتقال معانی مورد نظر به ذهن مخاطب است. بررسی و دقت در تصویرگریهنری قرآن و بیان کارکردهای این تصاویر راز اعجاز نظامبیانی و فکری بافت قرآن را روشنتر میکند و از نتایج ثمربخش آن تحریک عقل و عواطف انسانی در درک و فهم بیشتر آیات الهی است. سیّدقطب و دیگر ادیبان معاصر فراتر از دانشمندان قدیم رفته و اصطلاح "تصویر"را جایگزین اصطلاحات پیچیدهی بلاغی کرده و مهمترین عناصر آن را برشمردهاند. در این راستا این پژوهش بر آن شد که با توجه به آرای سیّدقطب، محمدداود و حسینجمعه به برخی از مهمترین عناصر تصویرپردازی، هماهنگیهنری و خیالپردازیحسی درتحلیلتصویرهای تقابلی در آیات انفاق (261-274) سورهی البقرة بپردازد؛ زیرا اینگونه تقابلها در تصاویر قرآن و بهخصوص در بافتهای همجوار، بهوضوح بیشتر مفاهیم بلند قرآنی و القای سهلتر معانی به ذهن مخاطب میانجامد. این پژوهش با روش توصیفی_تحلیلی به این نتایج دست یافتهاست که بعضی از اسلوبهای هنریِ خیال، همچون تجسیم و تشخیص در توصیف انفاق کافران و مؤمنان، مشابه هستند؛ اما برخی مانند کنایه، بیشتر برای هشدار و تهدید کافران بهکار رفتهاست و تقابلتضادی یکی از مهمترین و پربسامدترین روابط معنایی در این آیات است. افعالحرکتی بیشتر از نوع انتقالی است و بهکارگیری آن همراه دیگر اسالیب نقش آن را در پویایی تصاویر پررنگتر کرده و در توصیف انفاق کافران بیشتر استفاده شدهاست.
Visual analysis of the contrasting verses of expenditure(case study of verses 261-274 of Surah Al-Baqarah)
نویسندگان [English]
Ensieh Sadat Mmirsaberi1؛ Ensieh Khazali2
1Doctoral student of Arabic language and literature, Al-Zahra University, Tehran, Iran
2Professor of Arabic Language and Literature, Al-Zahra University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Visual expression plays a very effective role in conveying Quranic concepts. Artistic images in Quranic verses are a tool to convey the desired meanings to the mind of the audience. The investigation and precision in the artistic depiction of the Qur'an and the expression of the functions of these images make the secret of the miracle of the expressive and intellectual system of the Qur'an clearer. In this regard, this research was based on the opinions of Seyyed Qutb, Mohammad Daoud and Juma about some of the most important elements of imagery, artistic harmony and sensory imagination in the analysis of contrasting images in the verses of Surah Anfaq (261-274). It has been used more.This research has reached these results with the descriptive-analytical method that some artistic styles of imagination, such as visualization and recognition in describing the charity of unbelievers and believers, are similar; But some of them, like irony, are used to warn and threaten unbelievers, and opposition is one of the most important and frequent semantic relationships in these verses. Motion verbs are more transitive and using them together with other styles makes their role more prominent in the dynamics of the images and is used more in the description of unbelievers' charity.
