تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 935 |
تعداد مقالات | 7,686 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,528,696 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,905,117 |
اباحت سماع به روایت ابنقیسرانی و غزالی | ||
ادبیات عرفانی | ||
مقاله 1، دوره 15، شماره 33، مرداد 1402، صفحه 9-37 اصل مقاله (492.92 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jml.2023.43194.2448 | ||
نویسندگان | ||
حبیب الله عباسی* 1؛ زهرا نمازی2 | ||
1استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
2کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
جستار پیشرو بر آن است که نقش ابن قیسرانی را در دفاع از تصوف و تثبیت جایگاه آن از رهگذر سماع تبیین کند. با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی ابتدا گزارشی مختصر از دو روایت ابن قیسرانی در صفوة التصوف و کتاب السماع، ارائه، سپس اسلوب وی در اثبات اباحت سماع تبیین شده است. در ادامه، نگاه غزالی به سماع در احیای علوم دین بررسی گردیده و شباهتها و تفاوتهای آن با دیدگاه ابنقیسرانی نشان داده شده است. اهمیت این بحث در آن است که هردو، از علمای برجستة دین و از بزرگان حدیث بودند که برای فتاوی خود در قرآن و سنت، ریشهای میجستند و برای تمام حرکات و سکنات صوفیان در نظام خانقاهی، راهی به سنت رسول و صحابه مییافتند. اینان با آگاهی بر دو علم اصول و فروع یا همان علم کلام و فقه و نیز کتاب و سنت، برخلاف صوفیان محافظهکار با استفاده از شگردهای محدثان و فقها و با تکیه بر آیات و احادیث و روایات، حکم به اباحت سماع دادند. | ||
کلیدواژهها | ||
سماع؛ تصوف؛ حدیث؛ ابنقیسرانی؛ غزالی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Permissibility of Sama’ According to Ibn Qaysarani and Ghazali | ||
نویسندگان [English] | ||
Habib Ollah Abbasi1؛ Zahra Namazi2 | ||
1Professor of Persian Language and Literature, Kharazmi University, Tehran, Iran | ||
2MA in Persian Language and Literature, Islamic Azad University, Roudehen Branch, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The present article aims to elucidate the role of Ibn Qaysarani in defending Sufism and solidifying its position from the perspective of Sama’. By using an analytical-descriptive research method, a brief report of Ibn Qaysarani's two narrations in Safwa al-Tasawuf and Kitab al-Sama’ is provided. Then, his method in substantiating the permissibility of Sama’ is clarified. Furthermore, Ghazali's view of Sama in Ehyaye Olum-e-Din is examined and its similarities and differences with Ibn Qaysarani's view are shown. The importance of this discussion lies in the fact that both of them were among the prominent scholars of religion and among the elders of hadith, who sought a root for their fatwas in the Qur'an and the Sunnah, and they figured out a way to the Sunnah of the Prophet and the Companions for all the movements and states of the Sufis in the monastic system. With their knowledge both in the field of theology and jurisprudence as well as the Book and Sunnah, unlike the conservative Sufis, they issued verdicts concerning permissibility of Sama’, through deploying the methods of scholars and jurists and relying on verses, hadiths, and Sunnah. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Sama', Sufism, Hadith, Ibn Qaysarani, Ghazali | ||
مراجع | ||
ابن جوزی، ابوالفرج. (1368) تلبیس ابلیس، ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگوزلو، تهران: نشر دانشگاهی.
ابن خلکان، شمسالدین احمد( د.ت.). وفیات الاعیان و انباء ابناء الزمان، المجلد الرابع حققه احسان عباس، بیروت: دار صادر.
ابنالقیسرانی المقدسی، محمد بن طاهر. (1415). کتابالسماع، تحقیق ابوالوفاء المراغی، قاهره.
ابنالقیسرانی المقدسی، محمد بن طاهر. (1995). صفوة التصوف، تحقیق غادة المقدم عدرة، بیروت: دارالمنتخب العربی.
استروس، لوی. (1358). نژاد و تاریخ، ترجمة ابوالحسن نجفی، مجموعه مسائل فرهنگ و توسعه.
برتلس، یورگنی ادوارد ویچ. (2536). تصوف و ادبیات تصوف، ترجمة سیروس ایزدی، تهران: امیرکبیر.
حلبی، علیاصغر. (1377). مبانی عرفان و احوال عارفان، تهران: اساطیر.
حیدرخانی، حسین. (1376). سماع عارفان، تهران: سنایی.
الذهبی، شمسالدین محمد. (2003). تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، جلد الحادیعشر، حققه بشار عواد، بیروت: دارالغرب الاسلامی.
الذهبی، شمسالدین محمد. (2004). سیراعلام النبلاء، تحقیق مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت: دارالکتب العلمیة.
ریتر، هلموت. (1374). دریای جان (سیری در آرا و احوال شیخ فریدالدین عطار نیشابوری)، ترجمۀ عباس زریاب خویی و مهرآفاق بایوردی، تهران: انتشارات بینالمللی الهدی.
زرینکوب، عبدالحسین. (1363). جستجو در تصوف ایران، تهران: امیرکبیر
زرینکوب، عبدالحسین. (1367). تاریخ مردم ایران، کشمکش با قدرتها (2)، تهران: امیرکبیر.
سراج طوسی، ابونصر. (1388). اللمع فی التصوف، تصحیح رینولد نیکلسون، ترجمة مهدی محبتی، تهران: اساطیر.
سمعانی، شهابالدین ابوالقاسم احمدبن ابی المظفرمنصور. (1368). روح الارواح فی شرح اسماءالملک الفتاح، تصحیح نجیب مایل هروی، تهران: علمی و فرهنگی.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1372). «نظام خانقاه در قرن پنجم به روایت ابن قیسرانی»، مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی، سال 26، شمارة 3 و 4 صص573-630.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1400). «ابن قیسرانی و سماع و موسیقی»، در کتاب به یاد ایرج افشار، به کوشش جواد بشری، تهران: انتشارات موقوفات محمود افشار: 433-438.
عبدالرحمن بن عبدالرحیم بن عبدالله القرشی. (1421ق.). السماع عند الصوفیه، رساله لنیل الدرجه الماجیستر فی العقیده، جامعه ام القری.
غزالی، ابوحامد. (1387). کیمیای سعادت، بهکوشش حسین خدیوجم، چاپ چهاردهم، تهران: علمی و فرهنگی.
غزالی، ابوحامد. (1366). احیاء علوم الدین، ربع عادات، ج2، ترجمة مویدالدین محمد خوارزمی، بهکوشش حسین خدیو جم، تهران: علمی و فرهنگی.
فؤاد، فاطمه. (1997). السماع عند الصوفیه الاسلام، قاهره: الهیئة المصریة العامّة للکتاب.
فتوحی، محمود. (1382). «از کلام متمکن تا کلام مغلوب؛ بازشناسی دو گونۀ نوشتار در نثر صوفیانه»، نقد ادبی، سال سوم، شمارة 10: 35-62.
قشیری. (1345). ترجمة رسالة قشیریه، بدیعالزمان فروزانفر، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مولوی، جلالالدین محمد. (1369). فیه ما فیه، تصحیح بدیعالزمان فروزانفر، تهران: امیرکبیر.
مایل هروی، نجیب. (1372). اندر غزل خویش نهان خواهمگشتن: سماعنامههای فارسی، تهران: نشر نی.
نیکلسون، رینولد. (1357). پیدایش و سیر تصوف، ترجمه محمدباقر معین، تهران: توس.
هجویری، علیبنعثمان. (1383). کشفالمحجوب، تصحیح محمود عابدی، تهران: سروش.
یورگنسن، ماریان؛ فیلیپس، لوئیز. (1389) نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمة هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
Ibn Al- Jawzi, A. (1989) Talbis Iblis, translated by Alireza Zakavati Qaragozlu, Tehran: Nashr Daneshgahi. [In Persian] Ibn Khallikan, Sh. (D.T.).Wafayat al-Ayan (The Obituaries of Eminent Men), V 4. Edited by Ihsan Abbas, Beirut: Dar Sader. Ibn al-Qaysrani al-Maqdisi, M. (1994) Kitab al-Samaa, research by Abul Wafa al-Maraghi, Cairo. Ibn al-Qaysrani al-Maqdisi, M. (1995). Safwat Al- Tasawuf (Elite Sufism), edited by Ghada Al-Muqaddam Adra, Beirut: Dar Al-Mukhtab Al-Arabi. Strauss, L. (1979) Race and history, translated by Abolhasan Najafi, collection of culture and development issues. Bertels, Y. E.(.. .) Sufism and Sufism literature, translated by Siros Yazidi, Tehran: Amir Kabir. [In Persian] Halabi, A. A. (1998) Fundamentals of mysticism and mysticism, Tehran: Asatir [In Persian] Heydarkhani, H. (1997) Mystics Sama, Tehran: Sanai. [In Persian] Al-Dhahabi, Sh.M. (2003) Tarikh al-Islam and Wafayat al-Mashir and al-Alam, Vol. 11, research by Bashar Awad, Beirut: Dar al-Gharb al-Islami. Al-Dhahabi, Sh.M. (2004) Siyar Alam al-Nabla, researched by Mustafa Abdul Qadiratta, Beirut: Dar al-Kutb al-Alamiya. Ritter, H. (1374) Daryai Jan(The sea of soul) (a journey through the opinions and circumstances of Sheikh Farid al-Din Attar Neishabouri), translated by Abbas Zaryab Khoei and Mehr Afaq Baywardi, Tehran: Al-Huda International Publications. [In Persian] Zarinkoob, A. H. (2013) Searching in Iranian Sufism, Tehran: Amir Kabir [In Persian] Zarinkoob, A. H. (1988) History of the Iranian People, Struggle with Powers (2), Tehran: Amir Kabir. [In Persian] Siraj Tousi, A. N. (2009) Al-Lomaa fi al-Tasawuf, revised by Reynolds Nicholson, translated by Mehdi Mohabati, Tehran: Asatir. [In Persian] Samaani, M. (1989) Ruh al-Arawah fi Sharh Asma al-Malek al-Fatah, edited by Najib Mayel Heravi, Tehran: Elmi va Farhangi. Shafi'i Kadkani, M. R (1993) "Monastery system in the fifth century according to the narration of Ibn Qaisrani", Journal of Faculty of Literature and Human Sciences of Ferdowsi University, year 26, number 3 and 4, pp. 573-630. [In Persian] Shafi'i Kadkani, M. R (2021) "Ibn Qaysrani and Sama and Music", in the book in memory of Iraj Afshar, by Javad Bushra, Tehran: Mahmoud Afshar Endowment Publications: 433-438. [In Persian] al-Qurashi . A. R (1421 A.H.) Al-Samaa and Sufiyyah, Thesis for obtaining a master's degree in theology, Umm Al-Qura University. Ghazali, A. H. (2008) Alchemy of happiness, with the effort of Hossein Khedive Jam, 14th edition, Tehran: Elmi va Farhangi. [In Persian] Ghazali, A.H. (1988) Revival of religious sciences, Vol. 2, translated by Muayed al-Din Mohammad Khwarazmi, with the effort of Hossein Khedive Jam, Tehran: Elmi va Farhangi. [In Persian] Fouad F. (1997) Samaa in the eyes of Islamic Sufis, The Egyptian General Book Authority. Fatuhi, M.(2002) "From powerful words to defeated words; Recognizing two types of writing in Sufi prose", Naghd Adabi, third year, number 10: 35-62. [In Persian] Qoshayri (1966).translation of Rasala Qashiriyeh, Badi al-Zaman Forozanfar, Tehran: Book Translation and Publishing Company. Maulvi, J. M (1990) Fihi Ma Fihi, edited by Badi al-Zaman Forozanfar, Tehran: Amir Kabir. Mile Heravi, N. (1993) I will hide in my poem: Farsi samanameh, Tehran: Nashr Ney. [In Persian] Nicholson, Reynold (1978) Genesis and the course of Sufism, translated by Mohammad Bagher Moin, Tehran: Tos. [In Persian] Hujwiri, A.O. (2013) Kashf al-Mahjub, edited by Mahmoud Abedi, Tehran: Soroush. [In Persian] Jorgensen, M and Phillips, L. (2009) Theory and Method in Discourse Analysis, translated by Hadi Jalili, Tehran: Nashr Ney [In Persian] | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 187 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 224 |