پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 940 |
| تعداد مقالات | 7,754 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,821,663 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,135,229 |
تحلیل مؤلفه‌های تجربۀ عرفانی در داستان دقوقی با استفاده از نظریۀ والتر استیس و ویلیام جیمز | ||
| ادبیات عرفانی | ||
| مقاله 1، دوره 16، شماره 37، مرداد 1403، صفحه 9-38 اصل مقاله (491.67 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jml.2024.46640.2560 | ||
| نویسندگان | ||
| میلاد صلاحی خلخالی* 1؛ قدرت الله طاهری2؛ احمد خاتمی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی، دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 3استاد گروه زبان و ادبیات‌فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| داستان دقوقی در مثنوی معنوی روایتی چند وجهی است و به‌دلیل ساختار سیالش می‌توان آن را از ابعاد مختلف تحلیل کرد. شناخت ویژگی‌های تجربۀ عرفانی که جوهرۀ اصلی برسازندۀ این تمثیل است، می‌تواند یکی از این تحلیل‌ها باشد. تجربۀ عرفانی، قرار گرفتن در لحظات جذبه و کشفی است که طی آن فرد، واجد تجربه‌ای شگفت می‌شود و خود را در ارتباط با جهان بالا می‌یابد. شناخت ماهیت این امر وجهۀ همت بسیاری از اندیشمندان حوزۀ فلسفۀ عرفان بوده است. ویلیام جیمز و والتر استیس از بزرگ‌ترین نظریه‌پردازان در حوزۀ تجربۀ عرفانی هستند که ویژگی‌های آن را شناسایی کرده‌اند. نظام علمی و نظری که این دو در باب شناخت ویژگی‌های تجارب عرفانی بنا کرده‌اند می‌تواند گره از از کار پیجیده‌ترین تجارب عرفانی باز کند. تجارب عرفانی داستان دقوقی واجد مشخصه‌هایی است که می‌تواند با استفاده از این نظام علمی شناسایی و ابهامات آن برطرف گردد. ویژگی‌هایی چون بیان‌ناپذیری، تناقض‌آمیزی، بینش وحدانی، احساس برکت و عینیت، داشتن کیفیت معرفتی و... در این داستان به چشم می‌خورد. دقوقی در ابتدای تجربه‌اش به ادراک وحدتِ کثرات می‌رسد، این تجربه با تبدل‌های پیاپی، متناقض به نظر می‌رسد. تجربۀ او واجد کیفیت معرفتی است. دقوقی به ادراکی می‌رسد که سرشار از برکت است. وی بر بیان‌ناپذیری تجربۀ خود نیز تصریح می‌کند؛ بنابراین مسئلۀ اصلی در این جستار این است که با استفاده از مختصات طرح‌شده در باب تجارب عرفانی، خوانشی دیگر از این تمثیل نمادین به دست داده شود. هرچند همچون عموم این تجارب، همۀ ویژگی‌ها در آن نیامده و خصوصیاتی چون زودگذری در این تمثیل غایب است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مثنوی معنوی؛ داستان دقوقی؛ تجربۀ عرفانی؛ ویلیام جیمز؛ والتر استیس | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of components of mystical experience in the story of Daqhughi using the theory of Walter Stace and William James | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Milad Salahi Khalkhali1؛ Ghodrat allah Taheri2؛ Ahmad Khatami3 | ||
| 1Ph.D. student of Mystical literature, Department of Persian Language and Literature Faculty of Literature and Humanities, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
| 2Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. | ||
| 3Professor, Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Daqhughi's story in Masnavi Manavi is a multi-layered narrative that can be analyzed from different angles due to its fluid structure. One such analysis is to understand the features of mystical experience that constitute the essence of this parable. The mystical experience involves moments of fascination and vision in which a person experiences an extraordinary journey and is in communion with the transcendent world. Many intellectuals in the field of mystical philosophy have tried to understand the nature of this phenomenon. Among them, William James and Walter Stace stand out as prominent theorists who have described the characteristics of this phenomenon. The scientific and theoretical framework they created for recognizing elements of mystical experiences can shed light on even the most complex of these experiences. The mystical experiences depicted in Daqhughi's story possess identifiable features, and their ambiguities can be resolved using this theoretical framework. Characteristics such as inexpressibility, paradoxes, unity in vision, a sense of blessing, objectivity, and an epistemological quality are evident in the story. At the onset of his experience, Daqhughi perceives the unity within multiplicity—a perception that appears paradoxical amid successive transformations. His experience bears an epistemological quality, and while recognizing it as profoundly blessed, Daqhughi also acknowledges its inexpressibility. Therefore, the primary goal of this essay is to offer an alternative interpretation of this symbolic allegory through the lens of mystical experiences as described by theorists. However, it's important to note that not all features are present in this narrative; for instance, transiency is notably absent from this allegory. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Masnavi Manavi, Daqhughi's story, Mystical experience, William James, Walter Stace | ||
| مراجع | ||
|
آلستون، ویلیام. (1389). دربارۀ تجربۀ. گزیدۀ مایکل پترسون. ترجمۀ مالک حسینی. تهران: هرمس.
اسپنسر، سیدنی. (1400). عرفان در ادیان جهان. ترجمۀ محمدرضا عدلی. چاپ2. تهران: هرمس.
استیس، والتر ترنس. (1388). عرفان و فلسفه. ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی. چاپ7. تهران: سروش.
اصغری، محمدجواد. (1393). برهان تجربۀ دینی از دیدگاه ریچارد سویین‌‌برن. قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
پترسون، مایکل و دیگران. (1389) عقل و اعتقاد دینی. ترجمۀ احمد نراقی و ابراهیم سلطانی. چاپ7. تهران: طرح نو.
تشکری، منوچهر و نسرین سهرابی. (1400) «تحلیل نشانه‌‌معناشناختی مکان نمادین در داستان دقوقی از مثنوی». مطالعات عرفانی دانشگاه کاشان. شمارۀ33. صص 124-95.
توکلی، حمیدرضا. (1391). از اشارت‌‌های دریا. بوطیقای روایت در مثنوی. چاپ2. تهران: مروارید.
توکلی، حمیدرضا. (1386). «نشانه شناسی واقعۀ دقوقی». مطالعات عرفانی. شمارۀ5. صص34-4.
جیمز، ویلیام.(1391). پراگماتیسم. ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان. چاپ4. تهران: علمی و فرهنگی.
جیمز، ویلیام. (1391). تنوع تجربۀ دینی. ترجمۀ حسین کیانی. تهران: حکمت.
زرین‌‌کوب، عبدالحسین. (1386). بحر در کوزه. نقد و تفسیر قصه‌‌ها و تمثیلات مثنوی. چاپ 12. تهران: علمی.
زرین‌‌کوب، عبدالحسین. (1389). دنبالۀ جست‌وجو در تصوف ایران. چاپ8. تهران: امیرکبیر.
شلایرماخر، فردریش. (1399). دربارۀ دین. سخنی با تحقیرکنندگان فرهیخته‌‌اش. ترجمۀ محمدابراهیم باسط. چاپ2. تهران: نی.
شمس تبریزی (1396). مقالات. تصحیح و تعلیق، محمدعلی موحد. چاپ5. تهران: خوارزمی.
طاهری، قدرت‌‌الله. (1393). «رابطۀ داستان دقوقی با تجارب زیستی مولانا». تاریخ ادبیات. شمارۀ 75. صص 172-151.
طاهری ماه‌‌زمینی، نجمه و احمد امیری خراسانی. (1392). «بررسی مکاشفات عرفانی در مثنوی معنوی». شعرپژوهی دانشگاه شیراز (بوستان ادب). شمارۀ2. صص 102- 83.
عین‌‌القضات همدانی. (1379). زبدة الحقایق. ترجمۀ مهدی تدین. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
فروزان‌‌فر، بدیع‌‌الزمان. (1390) احادیث و قصص مثنوی. چاپ5. تهران: خوارزمی.
فورمن، رابرت کی.سی. (1384). عرفان. ذهن. آگاهی. ترجمۀ عطاء انزلی. قم: دانشگاه مفید.
قشیری، ابولقاسم. (1399). رسالۀ قشیریه. ترجمۀ ابوعلی حسن‌بن‌احمد عثمانی. چاپ12. تهران: علمی و فرهنگی.
ملکیان، مصطفی. (1387). روش‌شناسی مطالعات مقایسه‌‌ای در عرفان. قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
مولوی، جلال‌الدین محمد. (1357). مثنوی معنوی. تصحیح و اهتمام، رینولد آلن نیکلسون. جلد3. چاپ5. تهران: امیرکبیر.
نصر، سید‌‌حسین. (1345). نظر متفکران اسلامی دربارۀ طبیعت. چاپ2. تهران: کتابفروشی دهخدا.
هوفه، اتفرید.(1392). قانون اخلاقی در درون من. درآمدی بر فلسفۀ عملی ایمانوئل کانت. ترجمۀ رضا مصیبی. تهران: نی.
Keltner, dacher. (2023) awe, the new science of everyday wonder and how it can transform your life, New York. Penguin Press. Underhill, Evelyn,(1911) Mysticism: A Study in Nature and Development of Spiritual Consciousness, Grand Rapids, MI: Christian Classics Ethereal Library Letheby, Chris ( 2017). “Naturalizing Psychedelic Spirituality,” Zygon: Journal of Science and Religion, 52(3): 623–642
Alston, W. (2010). “About the religious experience”, translated by Malek Hosseini, Tehran, Hermes publication (in Persian) Spencer, S. (2020). “Mysticism in world religion”, translated by Mohamdreza Adli, Tehran, Hermes publication (in Persian) Stace, W T. (2009). “Mysticism and philosophy”, translated by Bahauddin Khoramshahi, Tehran, sorush publication (in Persian) Asghari M. (2014). “The argument of religious experience in the point of view of Richard Swinburne” Qom, University of Religions and Denominations Publications (in Persian) Peterson, M, et al. (2010) “Reason and Religious Belief”, translated by Ahmad Naraghi and Ebrahim Soltani, Tehran, tarhe now publication (in Persian) Tashakor, M and Sohrabi, N. (2021). “A Semiotic Analysis of Symbolic Place in the Parable of Daqūqi in Mathnawi”, Mystical studies, Kashan University, no.33, pp 95-124. (in Persian) Tawakoli, H. (2012). Poetic of narrative in Masnavi, Tehran, morvarid publication (in Persian) Tawakoli, H. (2007). “Symbology of Daquqi Event” Mystical studies, Kashan University, No 5, pp 4-34. (in Persian) James, W. (2012). “The Varieties of Religious Experience”, translated by Hossein Kiani, hekmat publication (in Persian) James, W. (2012). “Pragmatism”, translated by Abdolkarim Rashidian, Tehran, Elmi va farhangi publication (in Persian) Zarrinkoub, A. (2007). Sea in a Jug”, Tehran, Elmi publication (in Persian) Zarrinkoub, A. (2010). “Continuation of Research in Persian Sufism, Tehran, Amir Kabir publication (in Persian) Schleiermacher, F. (2020). “On Religion: Speeches to its Cultured Despisers”, translated by Mohammad Ebrahim Baset, Tehran, ney publication (in Persian) Shams Tabrizi. (2017). “Conversations”, complied by Mohamad Ali Movahed, Tehran, Khwarizmi publication (in Persian) Taheri, Gh. (2014). “The relationship between Dogughi's story and Rumi's life experiences” " History of literature, No 3/75. Pp 151-172 (in Persian) Taheri, N and Amiri, A. (2013). “A Study of Different Kinds of Mystical Intuition in Mathnavi-e Maanavi” Poetry Studies Journal (Boustan e Adab), Shiraz University, Vol.5, No 2, Issue 16, pp 83-102 (in Persian) Forouzanfar, B. (2011). “Mathnavi hadiths and stories”, Tehran, Khwarizmi publication (in Persian) Forman, R. K. C. (2005). “Mysticism, Mind, Consciousness”, translated by Ata Anzali, Qom, mofid University publication (in Persian) Qushairi, A. (2020). “Al-Risala al-Qushayriyya, translated by Abu Ali Osmani, Tehran, Elmi va farhangi publication (in Persian) Malekian, M. (2009). “Methodology of comparative studies in mysticism” Qom, University of Religions and Denominations publication (in Persian) Rumi, J. (1978). "Mathnavi Ma'nawi", edited by Reynold A. Nicholson, Tehran: Amir Kabir Publications (in Persian) Nasr, H. (1966). “Viewpoint of Islamic thinkers about nature”, Tehran, Dehkhoda publication (in Persian) Ayn al-Quzat Hamadani. (2000). “Zubdat al-ḥaqāʾiq”. Translated by Mahdi Tadayyon, Tehran, IUP publication (in Persian) Keltner, dacher. (2023). awe, the new science of everyday wonder and how it can transform your life, New York. Penguin Press. (in English) Underhill, Evelyn. (1911). Mysticism: A Study in Nature and Development of Spiritual Consciousness, Grand Rapids, MI: Christian Classics Ethereal Library (in English) Letheby, Chris. ( 2017). “Naturalizing Psychedelic Spirituality,” Zygon: Journal of Science and Religion, 52(3): 623–642 (in English) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 329 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 159 |
||