پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 962 |
| تعداد مقالات | 7,949 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,436,911 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,554,150 |
فرهنگ نگاری گویشی * مطالعۀ موردی: بررسی فرهنگ نگاری در گیلکی) | ||
| زبان پژوهی | ||
| مقاله 3، دوره 6، شماره 11، شهریور 1393، صفحه 65-96 اصل مقاله (905.29 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jlr.2014.1091 | ||
| نویسندگان | ||
| جهان دوست سبزعلی پور1؛ سیدفاطمه نیک گهر2 | ||
| 1استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، گروه زبان و ادبیات فارسی | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ازاد اسلامی واحد رشت. | ||
| چکیده | ||
| فرهنگنگاری گویشی * (مطالعۀ موردی: بررسی فرهنگنگاری در گیلکی) جهاندوست سبزعلیپور [1] سیده فاطمه نیک‌گهر [2] تاریخ دریافت: 10/2/90 تاریخ تصویب: 10/2/91 چکیده ایران، از سرزمینهایی است که از دیرباز، زبانها و گویشهای بسیاری در آن رواج داشته است؛ ولی با‌وجود این تنوع زبانی در کشورمان، عمر پژوهش درباره زبانهای ایرانی، چندان طولانی نیست و به‌صورت اساسی و تخصصی، از یک سده تجاوز نمیکند. در مواردی نیز هنوز مطالعه علمی درباره زبانها یا گویشها شروع نشده و آگاهی ما از برخی زبانها و گویشهای ایرانی، اندک است. یکی از روشهای مورد‌استفاده برای معرفی زبان یا گویشی خاص، تدوین فرهنگ‌لغت برای آن است. به‌طور کلی، هر مجموعهای از واژههای گرد‌آمده را میتوان فرهنگ نامید؛ اما برای معرفی زبان ، چنین فرهنگهایی مورد‌نظر نیستند؛ بلکه آن‌هایی هستند که به‌روشی علمی و دقیق نوشته شده باشند. سابقه فرهنگنویسی برای زبان فارسی در کشور ما نشان می‌دهد که فاصله ما با فرهنگی درست و علمی، بسیار زیاد و این مسئله درباره گویشهای ایرانی، بسیار متفاوت است؛ زیرا برای بسیاری از گویشها، فرهنگ لغتی تدوین نشده و‌یا اگر تدوین شده باشد، برای متخصصان حوزه زبانشناسی، قابل استفاده نیست و تنها تعدادی از گویشوران، از آن‌ها لذت میبرند. نوشتن فرهنگ‌لغت‌هایی که واژههای یک گویش را به‌طور دقیق معرفی کند و برای اهل زبان و متخصصان، قابل استفاده باشد، به اصولی نیازمند است که با پیروی از آن میتوان فرهنگ لغاتی کم‌عیبتر نوشت. در این مقاله کوشیده‌ایم برخی اصول ضروری در‌حوزه فرهنگنگاری گویشی را ذکر و بررسی کنیم و برای نشان‌دادن اهمیت این کار، مطالعه موردی و آسیبشناسی در‌حوزه فرهنگنگاری برای زبان گیلکی صورت گرفته است. از بخش‌های این مقاله میتوان اصول فرهنگنگاری گویشی، فرهنگنگاری برای زبان گیلکی و آسیبشناسی فرهنگهای گیلکی را نام برد. واژههای کلیدی: فرهنگنویسی، فرهنگنویسی گویشی، فرهنگهای زبان گیلکی * پیشنویس این مقاله در همایش منطقهای زبان و گویشهای محلی گیلان که در دوازدهم اسفند 1389 در دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت برگزار شده بود، به‌صورت سخن‌رانی عرضه شد و بعد‌از دریافت و اِعمال نظر‌های تکمیلی استادان، به شکل حاضر درآمد. [1] استادیار و عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت . sabzalipor@gmail.com [2] کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت . . mrn-art-life@yahoo.com | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فرهنگنویسی؛ فرهنگنویسی گویشی؛ فرهنگهای زبان گیلکی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Lexicography for Dialects [1] :A Case Sstudy of Lexicography in Guilaki | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Jahandost Sabzalipour1؛ Fatemeh Nikgohar2 | ||
| 1Assistant Professor of Persian Language and Literature Islamic Azad University, Rasht Branch, Persian Language and Literature Department | ||
| 2Graduate Student of Persian Language and Literature, Islamic Azad University of Rasht Branch. | ||
| چکیده [English] | ||
| Lexicography for Dialects [1] :A Case Sstudy of Lexicography in Guilaki Jahandoost sabzalipour [2] SeyyedeFatemeh nikghohar [3] Received: 2011/04/30 Accepted: 2012/04/29 Abstract Iran is one of the countries where many languages and dialects are common from ancient times. But nonetheless with this linguistic diversity in the country; background research is not so old about the Iranian languages, essentially it does not exceed a century. In some cases research about some language or dialect has not been started and we do not have sufficient knowledge about them. One of the methods used to introduce a specific language or dialect, is compiling a dictionary. The History of lexicography in our country for the Persian language shows that in any way proper scientific method of lexicography is not used and this issue is very different in Iranian dialects, because it is not compiled as a dictionary for many dialects, or if it is compiled it is not usable for linguists and only a small number of speakers enjoy them. Compiling a dictionary which contains all words of a dialect and is usable for native speakers and linguists, requires principles which need to be followed to write a less trouble some dictionary. In this article I have tried to study some essential principles in the area of dialect lexicography. This study has been written for Guilaki language to show the importance of this work. It is also a pathological and case study in the field of lexicography. Keywords : Lexicography, Dialects Lexicography, Dialectology,Guilaki Dictionaries [1] Draft of This Paper has beenPresented at the Regional Conference of Languages and Dialects of Guilan, Islamic Azad University Of Rasht( March 03, 2011), and after receiving and correction of comments, it has changed to this article.. [2] - Assistant Professor, Islamic Azad University Of Rasht. sabzalipor@gmail.com [3] - MA Persian Llitrature. mrn-art-life@yahoo.com | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| lexicography, Dialects Lexicography, Dialectology, Guilaki Dictionaries | ||
| مراجع | ||
|
- ادیبی، فرانک (1350). گویش گیلکی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی. دانشگاه تهران. - ارانسکی، یوسیف م. (1378). زبانهای ایرانی. ترجمۀ علی‌اشرف صادقی. تهران: سخن. - انوری، حسن (1388). «کلیات تعریف نگاری». فرهنگنویسی. ج. 2. ش. 2. صص. 157 تا 168. - باطنی، محمدرضا (1388). «نکاتی دربارۀ فرهنگنگاری». فرهنگنویسی. ج. 2. ش. 2. صص. 168 تا 175. - بخشزاد محمودی، جعفر (1388). فرهنگ واژههای گیلکی، با‌محوریت گویشهای مرکزی و غرب گیلان. رشت: گیلکان. - پایندة لنگرودی، محمود (1375). فرهنگ گیل و دیلم فارسی به گیلکی. تهران: امیرکبیر. - پور‌ریاحی، مسعود (1350). بررسی دستور گویش گیلکی رشت. رسالۀ دکتری زبانشناسی همگانی. دانشگاه تهران. - پورهادی، مسعود (1387). زبان گیلکی. رشت: فرهنگ ایلیا. - تایب، سید حسن (1388). واژهنامۀ طب سنتی گیلان (گیل‌تجربه). رشت: فرهنگ ایلیا. - جعفری، نصرالله (1379). زمان و نمود در گویش لنگرودی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی. دانشگاه علامه طباطبایی. - جلالی امام، سیده لعیا (1380). بررسی گویش املشی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی. - خطیبی، ابوالفضل (1386). «فرهنگ جامع زبان فارسی، پیکره در فرهنگنویسی و پیکرۀ زبانی رایانهای». فرهنگنویسی. دورۀ 1. ش. 1. صص. 4 تا 67. - رسایی، ایوب (1384). گویش گیلکی فومنات. رسالۀ دکتری زبانشناسی. دانشگاه علامه طباطبایی. - رضایتی کیشهخاله، محرّم (1383). «گبی دربارۀ گیلهگب». گویششناسی. ج. 1. ش. 2. صص. 117 تا 121. - رضایتی کیشهخاله، محرّم و ابراهیم خادمی ارده (1387). فرهنگ موضوعی تالشی به فارسی. رشت: دانشگاه گیلان. - زرنیخی، ابوالفضل (1381). «دیدگاه نظری دربارۀ فرهنگنگاری». کتاب ماه ادبیات و فلسفه. ش. 58. صص. 64 و 65. - سازمان مدیریت و برنامهربزی استان گیلان (1385). کتابشناسی گیلان. رشت: سازمان مدیریت و برنامهریزی استان گیلان. - سبزعلیپور، جهاندوست (1388). بررسی تطبیقی ساخت فعل در گویشهای تاتی (خلخال)، تالشی و گیلکی. رسالۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه گیلان. - ------------------ (1390). فرهنگ تاتی. رشت: فرهنگ ایلیا. - ستوده، منوچهر (1332). فرهنگ گیلکی. تهران: نشریۀ انجمن ایرانشناسی/ شرکت چاپ‌خانة فردوسی. - سرتیپ‌پور، جهان‌گیر (1369). ویژگی‌های دستوری و فرهنگ واژههای گیلکی. رشت: نشر گیلکان. - سرکاراتی، بهمن (1377). «دربارۀ فرهنگ ریشهشناختی زبان فارسی و ضرورت تدوین آن». نامۀ فرهنگستان. س. 4. ش. 13. صص. 21 تا 72. - سمیعی گیلانی، احمد (1381). «پیشوندهای فعلی در گویش گیلکی و راه‌های باز‌شناسی آن‌ها». مجموعه‌مقالات نخستین هم‌اندیشی گویششناسی ایران. نهم تا یازدهم اردیبهشت 1380. به‌کوشش حسن رضایی باغ‌بیدی. فرهنگستان زبان و ادب فارسی. صص. 299 تا285. - صادقی، علی‌اشرف (1379). نگاهی به گویشنامههای ایرانی: مجموعهای از نقدها و بررسیها. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. با‌همکاری مرکز نشر دانشگاهی. - عبدی ولمی، مجید (1376). پیوند گویش گیلکی با زبانهای باستانی ایران (اوستا، فارسی باستان، پهلوی). پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد فرهنگ و زبانهای باستانی. دانشگاه شیراز. - فرضپور ماچیانی، مصطفی (1343). «زبان و فرهنگ ماچیان». نشریۀ دانشکدۀ ادبیات تبریز. س. 16. صص. 277 تا 296 و 451 تا 470؛ س. 17. صص. 109 تا 128 و 261 تا 284. - کریستن‌سن، آرتور (1374). گویش گیلکی رشت. ترجمه و تحشیۀ جفعر خمامی‌زاده،. تهران: سروش. - کلباسی، ایران (1376). گویش کلاردشت (رودبارک). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - مدنی، رضا (1369). «کتابشناسی و بررسی واژه‌نامه‌ها، دستور‌نامه‌ها و نوشته‌های گیلکی و دیلمی و تالشی از سدۀ هشتم تاکنون». مجموعه‌مقالات گیلانشناسی. ج. 2. به‌کوشش م. پ. جکتاجی. رشت: طاعتی. - مرعشی، احمد (13.82). واژهنامۀ گویش گیلکی به‌انضمام اصطلاحات و ضرب‌المثل‌های گیلکی. رشت: طاعتی. - مشیری، مهشید (1369). «ساختار فرهنگها و واژهنامههای تخصصی». مجلۀ علوم انسانی، ش. 3 و 4. صص. 103 تا 106. - معراجی لرد، جواد (1388). فرهنگ موضوعی تاتی به فارسی. رشت: بلور. - معین، محمد (1375). فرهنگ فارسی. تهران: امیرکبیر. - ملکان، مجید و احمد خندان (1382). «فهرست مقالههای مربوط به فرهنگنویسی». نامۀ فرهنگستان. ضمیمة شمارۀ 14. صص. 5 تا 64. - نجفی، ابوالحسن (1388). «واژههای عامیانه در فرهنگ جامع زبان فارسی». فرهنگنویسی. ج. 2. ش. 2. صص. 176 تا 190. - نفیسی، سعید (1361). «فرهنگهای پارسی». مقدمة برهان قاطع. ج. 1. صص. 64 تا 77. تهران: امیر کبیر. - نوزاد، فریدون (1381). گیلهگب: فرهنگ گیلکی- فارسی. رشت: مرکز پژوهش گیلانشناسی دانشگاه گیلان. - هاشمی میناباد، حسن (1386). مجموعه‌مقالات فرهنگنگاری دفتر دوم. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,347 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 744 |
||