پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 962 |
| تعداد مقالات | 7,949 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,436,909 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,554,147 |
تأثیر فتوحات اسلامی و سیاست های مالی تازیان مسلمان بر کشاورزی خوزستان | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 1، دوره 25، شماره 27، آذر 1394، صفحه 5-33 اصل مقاله (735.32 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2015.2112 | ||
| نویسندگان | ||
| علی بحرانی پور1؛ علی لجم اورک مرادی* 2؛ فرشید جعفری3 | ||
| 1دانشیار دانشگاه شهید چمران | ||
| 2دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه شهید چمران | ||
| 3کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه شهید چمران | ||
| چکیده | ||
| استان خوزستان از دیرباز به دلیل وجود رودخانه‌های پر آب و زمین‌های پست و جلگه‌ای، یکی از مستعدترین نواحی ایران از نظر کشاورزی بوده است. با توجه به این بستر مناسب، از دیرباز کشاورزی در این منطقه رواج داشته و واجد نقشی حیاتی برای ساکنان آن بوده است. که البته با توجه به تحولات تاریخی هر برهه‌ی زمانی (همچون امنیت، فعالیت‌های عمرانی حکومت‌ها، سیاست‌های مالیاتی) رشد یا رکود در کشاورزی این استان مشاهده شده است. یکی از وقایع تعیین کننده در تاریخ خوزستان فتح آن توسط تازیان مسلمان است. آن‌ها در اواخر سال 15ق به خوزستان وارد و طی دو سال نبرد شدید، موفق به فتح خوزستان شدند. چون اکثر خوزستان با جنگ فتح شد، بر مبنای این شیوه‌ی فتح، مالیات‌هایی بر کشاورزان خوزستانی بسته شد. پرسشی که این پژوهش در پی پاسخ به آن می‌باشد این است: فتح خوزستان توسط تازیان مسلمان و سیاست‌های مالیاتی آن‌ها چه تأثیری بر اوضاع کشاورزی خوزستان نهاد؟ فرضیه تحقیق آن است که برخلاف نظر مشهور که مبدأ زوال کشاورزی خوزستان را در حمله تازیان می‌دانند، ویرانی در شبکه آبیاری، گسترش باتلاق‌ها و در نتیجه زوال کشاورزی خوزستان از اواخر عهد ساسانی آغاز شده بود، اما این زوال با ورود مسلمانان شدت یافت. روش کار در این پژوهش توصیف و تحلیل اطلاعات تاریخیِ منابع دست اول است که با کمک روش اقتصادسنجی (کلیومتریکس) به تحلیل داده‌ها پرداخته شده است. یکی از یافته‌های پژوهش این است که با توجه به نرخ مالیات پرداختی می‌توان به روش کلیومتریکس میزان رونق کشاورزی یک منطقه را بررسی کرد. یافته دیگر آن‌که، حمله عرب بلافاصله موجب زوال کلی کشاورزی در خوزستان نشد. بلکه این زوال از نیمه دوم قرن یکم قمری آغاز شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خوزستان؛ کشاورزی؛ فتوحات اسلامی؛ سیاست‌های مالی؛ کلیومتریکس | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Islamic conquests and the impact of fiscal policy on the agriculture in Khuzestan during Muslim-Arabs conquests | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Bahranipour1؛ Ali Lajmorak Moradi2؛ Farshid Jafari3 | ||
| 1Associated Professor, Shahid Chamran University of Ahvaz | ||
| 2PhD Candidate in History of Islamic Iran, Shahid Chamran University of Ahvaz | ||
| 3MA in History of Islamic Iran, Shahid Chamran University of Ahvaz | ||
| چکیده [English] | ||
| Since past, Khuzestan province is one of the most fruitful areas in agriculture aspect in Iran due of rich rivers and prolific lands. Hence, this area has played a vital role in agriculture for inhabitants due to historical reasons (like security, development activities of governments, financial and tax policies). Progress and recession of agriculture has been seen in each period of time. Triumph by Muslim Arabs can be considered as one of the key events in this province’s history. In the late of 15 AH, Muslim Arabs arrived this providence and could conquer it after two years fighting. Owing to the fact that most of this province was conquered by war, taxes were determined for farmers of Khuzestan. The question which this study is intending to answer can be expressed as, what is the effect of Khuzestan conquered by Muslim Arabs and their tax policy on agricultural situation in Khuzestan. The assumption of this research is opposite of popular opinion that conquered this providence by Muslim Arabs and their tax policy caused a decreasing trend in its agricultural but this decreasing began since the late Sassanid era and intensified with the invasion of Muslims. This research Method is analysis and descriptive on historical data of reliable sources using econometric method. The one of the important result in this study is that agricultural prosperity of a region can be calculated using tax rate by Clio metrics method. Other result is the Arab attack immediately didn’t cause of a general decline in agriculture in Khuzestan But this decline was the beginning of the second half of the first century AH. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Khuzestan, Agriculture, the Islamic conquest, fiscal policies, Clio metrics | ||
| مراجع | ||
|
منابع - قرآن مجید - ابناثیر، علی‌بن محمد (1370). تاریخ کامل. ترجمۀ محمدحسین روحانی. ج۲-۳. چ۱. تهران: اساطیر. - -------------- (۱۳۸۰). تاریخ کامل. ترجمۀ محمدحسین روحانی و حمیدرضا آژیر. ج۸. چ۱. تهران: اساطیر. - ابناعثم کوفی، محمدبن علی (۱۳۷۲). الفتوح. ترجمۀ محمدبن مستوفی مروی. تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد. چ۱. تهران: انتشارات آموزش انقلاب اسلامی. - ابنبلخی (۱۳۴۴). فارس‌نامه. به‌کوشش علینقی بهروزی. شیراز: انتشارات اتحادیۀ مطبوعاتی فارس. - ابنحوقل، محمدبن حوقل (۱۳۴۵). صوره الارض. ترجمۀ جعفر شعار. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران. - ابنخردادبه، عبیدالله‌بن عبدالله (۱۸۸۹م). المسالک و الممالک. بیروت: دار صادر افست لیدن. - ابنرسته، احمدبن عمر (۱۳۶۵). اعلاق‌النفیسه. ترجمۀ حسین قرهچانلو. چ۱. تهران: امیرکبیر. - ابنفقیه، احمد بن محمد (۱۴۱۶ق). البلدان. چ۱. بیروت: عالم‌الکتب. - ابن‌مسکویه، احمدبن محمد (۱۳۶۹). تجارب‌الامم. ترجمۀ ابوالقاسم امامى و على‌نقى منزوى. ج۱. چ۱. تهران: انتشارات توس. - بلادزی، احمد بن یحیی(1377). فتوحالبلدان. ترجمۀ محمد توکل. چ۱. تهران: نشر نقره. - بلعمی، محمدبن محمد (1373). تاریخ‌نامۀ طبری. تصحیح محمد روشن. ج۱. چ۲. تهران: انتشارات سروش. - پروکوپیوس (1382). جنگهای ایران و روم. ترجمۀ محمد سعیدی. چ4. تهران: علمی و فرهنگی. - پطروشفسکی. ا. (1363). اسلام در ایران. ترجمۀ کریم کشاورز. چ۷. تهران: پیام. - پیگولوسکایا و دیگران (1354). تاریخ ایران (از دوران باستان تا پایان سدۀ هجدهم میلادی). ترجمۀ کریم کشاورز. چ۴. تهران: پیام. - پیگولوسکایا، ن. و. (۱۳67). شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان. ترجمۀ عنایتالله رضا. چ۱. تهران: علمی و فرهنگی. - ثعالبی مرغنی، حسین‌بن محمد (1368). تاریخ ثعالبی: مشهور به غرر اخبار ملوک الفرس و سیرهم. ترجمۀ محمد فضائلی. ج۱. چ۱. تهران: نشر نقره. - جلالا اردستانی، محمدبن محمود (۱۳۸۷). توقیعات کسری انوشیروان. به‌قلم محمد جلال‌الدین طباطبایی زواری. به‌اهتمام حسین نخجوانی. چ۱. تهران: شفیعی. - حمزۀ اصفهانی، حمزه‌بن حسن (1367). تاریخ پیامبران و شاهان (تاریخ سنی ملوک الارض و الانبیاء). ترجمۀ جعفر شعار. چ2. تهران: امیرکبیر. - خسروی، خسرو (1352). نظامهای بهره‌برداری از زمین (از ساسانیان تا سلجوقیان). تهران: پیام. - خوارزمی (1362). محمدبن احمد. مفاتیحالعلوم. ترجمۀ حسین خدیوجم. چ۲. تهران: علمی و فرهنگی. - داندامایف، م. ا. (۱۳۵۸). تاریخ سیاسی و اقتصادی هخامنشیان. ترجمۀ میرکمال نبیپور. چ۱. تهران: نشر گستره. - دنت، دانیل (1358). مالیات سرانه و تأثیر آن در گرایش به اسلام. ترجمۀ محمدعلی موحد. چ۳. تهران: خوارزمی. - دهخدا، علی‌اکبر (۱۳۷۳). لغت‌نامه. ج10. چ۱. تهران: مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. - دینوری، احمدبن داوود (۱۳۶۸). اخبار الطوال. ترجمۀ محمود مهدوی دامغانی. چ۳. تهران: نشر نی. - رضا، عنایتالله و دیگران (بیتا). آب و فن آبیاری در ایران باستان. بیجا: انتشارات وزارت آب و برق. - صدیقی، غلام‌حسین (۱۳۷۲). جنبشهای دینی ایران در قرنهای دوم و سوم هجری. چ۱. تهران: پاژنگ. - طبری، محمدبن جریر (۱۳۶۲). تاریخ طبری. ج2، 5، 7، 8، 13، 14و 15. ترجمۀ ابوالقاسم پاینده. چ۲. اساطیر. - فردوسی، ابوالقاسم (1384). شاهنامه. چ۲. تهران: نشر علم. - قدامه‌بن جعفر (۱۳۷۰). الخراج و صناعه الکتابه. ترجمۀ حسین قرهچانلو. چ۱. تهران: البرز. - قرطبی، عریب‌بن سعد (۱۳۶۹). دنبالۀ تاریخ طبری. ترجمۀ ابوالقاسم پاینده. چ۳. تهران: اساطیر. - کریستن‌سن، آرتور (۱۳۶۸). ایران در زمان ساسانیان. ترجمۀ رشید یاسمی. چ۶. تهران: دنیای کتاب. - گردیزی، عبدالحى‌بن الضحاک (۱۳۶۳). زین‌الاخبار. تصحیح عبدالحى حبیبى. چ۱. تهران: دنیای کتاب. - لمبتون، ا.ک.س (۱۳۶۲). مالک و زارع در ایران، ترجمۀ منوچهر امیری. چ۳. تهران: علمی و فرهنگی. - محمدی ملایری، محمد (1372). تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی. ج1، چ۱. بیجا: انتشارات یزدان. - مجیدزاده، یوسف (۱۳۶۸). آغاز شهرنشینی در ایران. چ۱. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - مدرسی طباطبایی، حسن (۱۳۶۲). زمین در فقه اسلامی. ج۱-2. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. - مستوفی قزوینی، حمدالله بن ابی‌بکر (۱۳۶۲). تاریخ گزیده. به‌اهتمام عبدالحسین نوایی. چ۲. تهران: امیرکبیر. - مسعودی، علی‌بن حسین (1378). مروجالذهب و معادنالجوهر. ترجمۀ ابوالقاسم پاینده. ج۱. چ۶. تهران: علمی و فرهنگی. - ----------------- (۱۳۸۱). التنبیه و الاشراف. ترجمۀ ابوالقاسم پاینده. چ۳. تهران: علمی و فرهنگی. - مفتخری، حسین (۱۳۸۵). خوارج در ایران. چ۲. تهران: انتشارات باز. - مقدسی، محمدبن احمد (۱۳۶۱). احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم. ج۱-۲. ترجمۀ علینقی منزوی. چ۱. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران. - --------------- (۱۴۱۱ق). احسن التقاسیم فى معرفه الاقالیم. چ۳. القاهره: مکتبه مدبولى. - مقدسی، مطهربن طاهر (۱۳۸۱). آفرینش و تاریخ. ترجمۀ محمدرضا شفیعی کدکنی. ج۲. چ۲. تهران: آگاه. - نهایة الارب فی اخبار الفرس و العرب (۱۳۷۵). بتصحیح محمدتقى دانش‌پژوه. چ۱. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى. - ویسهوفر، یوزف (۱۳۷۸). ایران باستان (از ۶۵۰ق.م تا ۵50م). ترجمۀ مرتضی ثاقبفر. چ۳. تهران: ققنوس. - یار شاطر، احسان و دیگران (1381). تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانی. ترجمۀ حسن انوشه. پژوهش دانشگاه کمبریچ. ج۳. چ۳. تهران: امیرکبیر. - یاقوت حموی، یاقوت‌بن عبدالله (۱۳۸۳). معجم البلدان. ترجمۀ علینقی منزوی. ج۱. چ۱. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. - Khaleghi-Motlagh, Dj. ANŌŠAZĀD, www.iranicaonline.org, Originally Published: December 15, 1985, Last Updated: August 5, 2011. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,704 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,461 |
||