پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شمارهها | 912 |
| تعداد مقالات | 7,493 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,139,135 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,587,959 |
گونهشناسی «تعلیق حکم بر وصف» در تفسیر المیزان | ||
| تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
| مقاله 5، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 34، مرداد 1396، صفحه 115-140 اصل مقاله (686.19 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2017.9602.1195 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی رجائی* 1؛ محمد رضا ستوده نیا2؛ محسن صمدانیان3؛ رضا شکرانی2 | ||
| 1دانش آموخته دکترای علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان (نویسنده مسئول) | ||
| 2دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان | ||
| 3استادیار گروه علوم قران و حدیث دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| قاعده «تعلیق الحکم علی الوصف مشعر بالعلیة» از قواعد مهم زبانی است که از دیر باز در علوم گوناگون مانند بلاغت، فقه، اصول و تفسیر بدان توجه شده و دانشمندان اسلامی و بویژه اصولیان و فقها در تحلیلهای خویش از آن بهره جستهاند. نویسنده کتاب «المیزان فی تفسیر القرآن» نیز با اشرافی که بر علوم مختلف داشته، در تفسیر برخی آیات قرآن کریم از این قاعده استفاده کرده است. مقاله حاضر قاعده مذکور را مورد بازخوانی دقیق قرار داده است. نویسنده بدنبال پاسخ به این سؤال هاست که در تفسیر المیزان، گونه های وصفی که حکم بر آنها معلق شده چیست و مبانی علامه طباطبائی در بکار گیری این قاعده و روش استفاده از آن ذیل آیات گوناگون کدام است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد علامه طباطبائی معنای «وصف» در قاعده را بسیار گسترده تر از صفت نحوی و به معنای هر قیدی که بتواند دائره معنایی جمله را محدود کند میداند. وی در تحلیل آیات برای بیان قاعده از سه شیوه استفاده کرده است. در برخی آیات از قاعده «تعلیق الحکم علی الوصف مشعر بالعلیة» به صراحت نام میبرد و در ذیل آیات زیادی نیز از تعبیر «وضع المظهر موضع المضمر» و نیز تعبیر «بما أنه، بما أنهم»، «من حیث» و مانند آن استفاده میکند. آشنایی با مبانی و روش تحلیل علامه طباطبائی بعنوان یکی از مفسران قرآن کریم، زمینه استفاده از این قاعده، ذیل بسیاری از آیات دیگر قرآن را فراهم کرده و راه را برای کشف مدالیل التزامی نوین از کتاب الهی هموار خواهد ساخت. | ||
| کلیدواژهها | ||
| : قاعده «تعلیق الحکم علی الوصف مشعر بالعلیة»؛ تعلیق حکم بر وصف؛ تفسیر المیزان؛ علامه طباطبائی؛ روش شناسی؛ قید شناسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Typology of “Taliq al ḥukm alal” in Al-Mizan interpretation | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahdi Rajayi1؛ MohammadReza Sotudehnia2؛ Mohsen Samadaniyan3؛ Reza Shokrani2 | ||
| 1PhD in Hadith and Quranic sciences at Isfahan University | ||
| 2Associate professor of Hadith and Quranic sciences at Isfahan University | ||
| 3Assistant professor of Hadith and Quranic sciences at Isfahan University | ||
| چکیده [English] | ||
| Discovering the orientalists' research methods in the Imāmī Hadith Literature and the approaches applied by them for each method, is an introduction to other issues such as thoughts and subjects, as well as, evaluating, analyzing, and criticizing them. The oriental studies in these area are divided into three general methods: historical, comparative, and descriptive, of which each has its own approach; in historical studies there are two approaches of analytical and inter-context analytical, in comparative ones, two approaches of historical-analytical and inter-context analytical, and in descriptive ones, four approaches of historical-analytical, inter-context analytical, phenomenological, and morphological. In addition, in some cases we observe a combination of multi research methods. The present study aims to analyze all orientalists' researches in Imāmī Shiite Hadith heritage, study different types of their studies, and then discover, review, analyze, and evaluate their methodological approaches | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| : Orientalist's Hadith Studies, Imami Shiite, Methodology, Methodological Approach, Analytical Study | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم. - آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین. (1364). کفایه الاصول. [بی جا]: مکتبه العلمیه الاسلامیه. - ابن جنی، عثمان بن جنی. (1429). الخصائص. بیروت: دار الکتب العلمیه. - ابن حیون، نعمان بن محمد. (1428). الایضاح. (جلد 1-1). بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات. - ابن سراج، محمد بن سری. (1430). الاصول فی النحو. قاهره: مکتبه الثقافه الدینیه. - ابن عربی، محمد بن عبدالله. (1408). احکام القرآن (لابن العربی). (جلد 1-4). بیروت: دار الجیل. - ابن فارس بن زکریا، ابو الحسین. (1404). معجم مقائیس اللغة. قم - ایران: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. - ابن منظور، ابو الفضل، جمال الدین، محمد بن مکرم. (1414). لسان العرب. بیروت - لبنان: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع- دار صادر. - ابن هشام، عبدالله بن یوسف. (1429). اوضح المسالک الی الفیه ابن مالک. (جلد 1-4). بیروت: المکتبه العصریه. - ابن یعقوب مغربی، احمدبنمحمد (بدون تاریخ). مواهب الفتاح فی شرح تلخیص المفتاح، (جلد 1-2)، تحقیق: خلیل، خلیل ابراهیم، بیروت: دارالکتب العلمیة. - ابوالفداء، اسماعیل بن علی، (بدون تاریخ). کتاب الکناش فی فنی النحو والصرف، (جلد 1-2)، بیروت: المکتبه العصریه. - ارمی علوی، محمد امین بن عبدالله، و مهدی، هاشم محمد علی بن حسین. (13). تفسیر حدائق الروح و الریحان فی روابی علوم القرآن. بیروت - لبنان: دار طوق النجاه. - انصاری، مرتضی بن محمدامین. (1404). مطارح الانظار. [بی جا]: موسسه آل البیت (علیه السلام). - اوسی، علی رمضان. (1381). روش علامه طباطبایی در تفسیر المیزان. (جلد 1-1). تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. شرکت چاپ و نشر بین الملل. - بدری، تحسین. (1428). معجم مفردات اصول الفقه المقارن. تهران: نشر فرهنگ مشرق زمین. - تفتازانی، مسعود بن عمر. (1376). مختصر المعانی (تفتازانی). (جلد 1-1). قم: دار الفکر. - تفتازانی، مسعود بن عمر (1387). المطول شرح تلخیص المفتاح. (جلد 1-1). قم: دار الکوخ. - تفتازانی، مسعود بن عمر(1362)، المدرس الافضل فیما یرمز و یشار الیه فی المطول. قم: دار الکتاب. - تونجی، محمد، و هیثم، هلال. (بدون تاریخ). معجم مصطلح الأصول. (ج 1). بیروت - لبنان: دار الجیل. 692 - جوادی آملی، عبدالله. (1386). رحیق مختوم شرح حکمت متعالیه (صدرالدین شیرازی). انتشارات اسراء. - جوهری، اسماعیل بن حماد. (1376). الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة. (جلد 1-7). بیروت: دار العلم للملایین. - حسن، عباس. (1367). النحو الوافی مع ربطه بالاسالیب الرفیعه و الحیاه اللغویه المتجدده. (جلد 1-4). تهران: ناصر خسرو. - حلی، حسن بن یوسف. (1371). الـجوهر النضید فی شرح منطق التجرید [نصیرالدین الطوسی]. (جلد 1-1). قم: بیدار. - خالد رمضان، حسن. (1418). معجم أصول الفقه. قاهره - مصر. - خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن و سکاکی، یوسف بن ابی بکر. (2003). عروس الافراح فی شرح تلخیص المفتاح. بیروت: مکتبه العصریه. - خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن، سکاکی، یوسف بن ابی بکر، و عصامالدینی اسفراینی، ابراهیم بن محمد. (1422). الاطول. بیروت: دار الکتب العلمیه. - خمینی، روحالله. (1423). تهذیب الاصول: تقریر ابحاث الاستاذ السید روح الله الموسوی الامام الخمینی. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی (س). - دعاس و حمیدان و قاسم. (1452). اعراب القرآن الکریم. دمشق: دارالمنیر و دارالفارابی. - دقر، عبد الغنی. (1395). معجم النحو. (جلد 1-1). دمشق: مطبعه محمد هاشم الکتبی. - درویشی، محی الدین. (1415). اعراب القرآن و بیانه، سوریه:دارالارشاد. - زمخشری، محمود (1407). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی. - ستوده نیا، محمدرضا و رجایی، مهدی. (1393). کارایی قاعده «تَعلیقُ الحُکمِ عَلَی الوَصفِ مُشعرٌ بِالعِلیّة» در تفسیر قرآن کریم. پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن. شماره 5، پاییز و زمستان 1393، - سیرافی، حسن بن عبدالله. (1429). شرح کتاب سیبویه. (جلد 1-5). بیروت: دار الکتب العلمیة. - شمیسا، سیروس. (1379). معانی. تهران: نشر میترا. - صاحب حماه، اسماعیل بن الافضل. (1425). الکناش فی فنی النحو و الصرف. صیدا؛ بیروت: المکتبه العصریه. - صافی، محمود. (1418). الجدول فی اعراب القرآن و صرفه و بیانه مع فوائد نحویه هامه. (جلد 1-31). بیروت: دار الرشید. - صنقور، محمد. (1428 ق). المعجم الاصولی، (جلد 1-2)، قم: منشورات الطیار. - طباطبائی، سید محمد حسین. (1417). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. - عبد المنان، راسخ. (1424). معجم اصطلاحات أصول الفقه. بیروت: دار ابن حزم. - عکبری، عبدالله بن الحسین. (1419). التبیان فی اعراب القرآن. (جلد 1-1). ریاض: بیت الافکار الدولیه. - سید مرتضی، علی بن حسین. (1376). الذریعه الی اصول الشریعه. (جلد 1-2). تهران: دانشگاه تهران. موسسه انتشارات و چاپ. - سید مرتضی، علی بن حسین. (1431). تفسیر الشریف المرتضی. بیروت: شرکه الاعلمی للمطلبوعات. - شکرانی، رضا.(1380). درآمدی بر تحلیل ساختهای نحوی قرآن و ترجمه آن به فارسی، مجله مقالات و بررسیها، شماره 69، تابستان 1380، (صفحه 11-30) - غلایینی، مصطفی. (1362). جامع الدروس العربیه. بیروت: دار احیاء التراث العربی. - فخر رازی، محمدبن عمر. (1412). المحصول، چاپ دوم، تحقیق: دکتر طه فیاض العلوانی، بیروت: مؤسسه الرسالة. - فراهیدی، خلیل بن احمد. (1409). کتاب العین. (جلد 1-9). قم: نشر هجرت. - مجتهد خراسانی، میرزا محمود. (1356). رهبر خرد. قم: انتشارات عصمت. - مصباح، محمدتقی. (1366). آموزش فلسفه. (جلد 1-2). تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. - مصطفوی، حسن. (1430). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. بیروت: دار الکتب العلمیة مرکز. - مطلوب، احمد. (2000). معجم المصطلحات البلاغیه و تطورها. (جلد 1-1). بیروت: مکتبة لبنان ناشرون. - مظفر، محمدرضا و محمدی، علی. (1387). شرح اصول فقه. (جلد 1). قم - ایران: دار الفکر. - مفید، محمد بن محمد. (1413). مختصر التذکره باصول الفقه. (جلد 1-1). قم: کنگره شیخ مفید. - مکارم شیرازی، ناصر. (1428). انوار الاصول. (جلد 1-3). قم: مدرسه الامام علی بن ابی طالب (علیه السلام). - نایینی، محمدحسین. (1352). اجود التقریرات.(جلد 1-2). قم: مطبعه العرفان. - نحاس، احمد بن محمد. (1421). اعراب القرآن. بیروت: دار الکتب العلمیة. - وحید خراسانی، حسین. (1428). تحقیق الاصول. (جلد 1-5). قم: الحقائق. - هلال، هیثم، (1424 ق). معجم مصطلح الاصول، (جلد 1)، بیروت: دارالجلیل | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,907 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 828 |
||