پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 937 |
| تعداد مقالات | 7,696 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,621,355 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,985,637 |
بررسی و تحلیل کلان نمادهای تقابل ساز در مثنوی و غزلیات شمس مورد مطالعه: کلان نمادهای «شیر» و «خورشید» | ||
| ادبیات عرفانی | ||
| مقاله 5، دوره 9، شماره 17، آذر 1396، صفحه 31-64 اصل مقاله (909.08 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jml.2018.21707.1581 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا حیاتی* 1؛ سمیه جباری2 | ||
| 1استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| ساختارگرایان منطق ذهن و زبان انسان را بر پایۀ ساختاری دوقطبی تعریف میکنند که بین دو سوی آن رابطۀ تقابلی حاکم است. منتقد ساختارگرا با تکیه بر این ایدۀ محوری که میان کلیت متن و اجزای آن رابطهای تنگاتنگ برقرار است، تقابل‌های خرد متن را جست‌وجو میکند تا با درک آنها به تقابل کلانتر دست یابد و بتواند دلالت ضمنی اثر را توضیح دهد. در پژوهش حاضر، تقابل‌های مثنوی و غزلیات شمس بررسی و تحلیل میشود. روش پژوهش بر سه مرحله استوار است: 1. تحدید حوزۀ معنایی تقابلها با تأکید بر کلاننمادها در مثنوی غزلیات شمس؛ 2. استخراج تقابلهایی که با کلاننمادهای شیر و خورشید ساخته شدهاند؛ 3. فهم رابطۀ دوسویۀ تقابلها؛ 4. تحلیل معنا و شیوۀ بیان تقابل‌های بهدستآمده. مطابق نتایج، در بیشتر موارد، رابطههای طبیعی و منطقی تقابلها در مثنوی و غزلیات شمس مشترک است. 1. هنجارشکنی در روابط تقابلی، گاهی در مثنوی بیشتر است و گاهی در غزلیات شمس. در این میان، بسامد و تنوع هنجارشکنی در رابطۀ تقابل‌های غزلیات چشمگیرتر است؛ 2. در برخی موارد، هنجار و هنجارشکنی در رابطۀ تقابلی دوگانهها میان مثنوی و غزلیات شمس، مشابه و مشترک است؛ 3. در مواردی اندک نیز تقابلها فقط در یکی از دو متن مورد مطالعه پردازش شدهاند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مثنوی؛ غزلیات شمس؛ کلان‌نماد؛ تقابل؛ شیر؛ خورشید | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of Contrastive Macro-Symbols in Mathnavi and Ghazaliat of Shams: The Case Study of “Lion” and “Sun” Macro- Symbols | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Zahra Hayati1؛ Somayeh Jabari2 | ||
| 1Assistant Professor of Institute for Humanities and Cultural Studies | ||
| 2MA Student of Institute for Humanities and Cultural Studies | ||
| چکیده [English] | ||
| Structuralists define the logic of human mind and language based on a bipolar structure; between the two sides of which there is a contrastive relationship. Subscribing to the central idea that there is a close relationship between the text generalities and its elements, structuralist critics seek the micro-contrasts of the texts in order to reach the macro-contrasts and interpret the implicit meanings or connotation of a work. In this study, the contrasts of Mathnavi and Ghazaliat of Shams are investigated and analyzed. The research methodology is based on four steps: first, delimiting the semantic field of the contrasts by considering macro-symbols in Mathnavi and Ghazaliat of Shams; second, extracting the contrasts made by Lion and Sun meta-contrasts; third, understanding the mutual relation of the contrasts; and fourth, analyzing the meaning and method of expression of the identified contrasts. The research findings indicate that in many cases natural and reasonable relations of contrasts in Mathnavi and Ghazaliat of Shams are common. Breaking away from the norms in contrastive relations is sometimes more in Mathnavi, and sometimes more in Ghazaliat of Shams. Besides, firstly, frequency and variety of departure from the norms in the contrasts of Ghazaliat are more outstanding; secondly, in some cases, conformity to the norms and departure from them are similar and common in the contrastive relation of binaries in Mathnavi and Ghazaliat; and thirdly, in a few cases, contrasts have been processed only in one of the texts. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mathnavi, Ghazaliat of Shams, Macro-Symbol, Contrast, Lion, Sun | ||
| مراجع | ||
|
- احمدی، بابک (1375). ساختار و تأویل متن. چ سوم. نشر مرکز. تهران. - اسکولز، رابرت (1386). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات. ترجمۀ فرزانه طاهری. چ دوم. آگه. تهران. - برتنس، هانس (1370). مبانی نظریۀ ادبی. محمدرضا ابوالقاسمی. ماهی. تهران. - چندلر، دانیل (1386). مبانی نشانهشناسی. ترجمۀ مهدی پارسا. چ چهارم. سورۀ مهر. تهران. - حیاتی، زهرا (1388). «بررسی نشانه‌شناختی عناصر متقابل در تصویرپردازی اشعار مولانا». فصلنامۀ نقد ادبی. ش 6. صص 7-24. - حیاتی، زهرا (1397). «تحلیل تقابل‌های بنیادین متن در گفتمان ادبی و سینمایی: مورد مطالعه، داستان آشغالدونی و فیلم اقتباسی دایرۀ مینا». فصلنامۀ علمی-پژوهشی متن‌پژوهی ادبی. ش 75. صص 86-104. - سجودی، فرزان (1390). نشانهشناسی کاربردی. علم. تهران. - صفایی، علی و آلیانی، رقیه (1393). «نشانهشناسی عرفانی تقابل‌های دوگانۀ نمادهای حیوانی در غزلیات شمس». دوفصلنامۀ علمی-پژوهشی ادبیات عرفانی دانشگاه الزهرا (س). صص 161-194. - صفوی، کورش (1390). درآمدی بر معنیشناسی. انتشارات سورۀ مهر. تهران. - عبیدی نیا، محمدامیر (1388). «بررسی تقابل‌های دوگانه در ساختار حدیقۀ سنایی». فصلنامۀ علمی-پژوهشی پژوهش زبان و ادبیات فارسی. ش 13. صص 25-42. - قبادی، حسینعلی (1388). آیینههای کیهانی: واکاوی و بازنمایی شبکههای نمادپردازی در غزلیات شمس. ریرا. تهران. - گیر رتس، دیرک (1393). نظریه‌های معنیشناسی واژگانی. ترجمۀ کورش صفوی. علمی. تهران. - لوی استروس، کلود (1373). «بررسی ساختاری اسطوره». ترجمۀ بهار مختاریان و فضلالله پاکزاد. ارغنون. صص 135-160. - مقدادی، بهرام (1378). فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی (از افلاطون تا عصر حاضر). فکر روز. تهران. - مکاریک. ایرنا ریما (1383). دانشنامۀ نظریه‌های ادبی معاصر. ترجمۀ مهران مهاجر و محمد نبوی. آگاه. تهران. - مولوی، جلالالدین محمد (1375). مثنوی معنوی. تصحیح رینولد نیکلسن. توس. تهران. - ــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1386). کلیات شمس. تصحیح بدیعالزمان فروزانفر. تهران. هرمس. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 622 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 890 |
||