پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شمارهها | 908 |
| تعداد مقالات | 7,477 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,081,979 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,548,218 |
نقوش فرشته و دیو در نقاشی های دو بنای مذهبی مازندران در قیاس با نقاشی های دیواری قاجار | ||
| پژوهش نامه گرافیک نقاشی | ||
| مقاله 6، دوره 1، شماره 1، اسفند 1397، صفحه 61-78 اصل مقاله (1.34 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/pgr.2019.21715.1006 | ||
| نویسنده | ||
| فرزانه نجفی* | ||
| استادیار گروه ارتباط تصویری، دانشگاه گلستان ، گرگان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| نقاشی عامیانه در هنر پس از اسلام، اغلب بنا بر ذوق عامة مردم رواج یافته است و این نقاشیها مطابق اعتقادات و باورهای دینی عموم مردم ترسیم شدهاند. براساس مستندات موجود، تعداد زیادی از این نقاشیها در عهد قاجار شکل گرفتهاند. بیشترین گرایش موضوعی در آن دوران، به داستانهای حماسی، اسطوره ای و نیز مذهبی با دو رویکرد خیر و شر بوده است که در قالب دو نشانة تصویری فرشته و دیو ترسیم شدهاند. امروزه این تصاویر در بناهای آیینی، دیوارنگارهها و پردههای درویشی قابلمشاهده است و نمونههای بیشماری از این نشانهها را میتوان در معماری برخی از بناهای آیینی مازندران در شهرهای مرکزی بابل، آمل و قائمشهر ملاحظه کرد. پژوهش پیش رو که روش تحقیق در آن به شیوه کیفی است با هدف، مطالعه و پاسخ به این پرسش انجام شده است که کیفیت طراحی، قلمگیری، ترکیببندی و عناصر تصویری در تصاویر فرشته و دیو در نقاشیهای عامیانه مازندران چگونه بوده است. همچنین به این مسئله پرداخته شده است که کیفیت بیانی و ترکیب محتوایی نشانه های ذکر شده در نقاشیهای عامیانة تعداد محدودی از بناهای آیینی در مازندران مانند سقانفارها چگونه بوده است. نتایج پژوهش نشان میدهد خطوط قلمگیریشده در طراحی فرشتهها و دیوهای نقاشیهای عامیانه ذکر شده، ضمن روانی و سادگی، از بیان و محتوای قابلتوجهی برخوردار است. هنر عامیانه ضمن پایبندی به اصول و ساختار اثر هنری، به ترکیببندی جزئی و کلی و انسجام خطوط توجه کرده است؛ ضمن آنکه هنرمندان از شیوة طراحی هنرمندان حرفهای و برخی تصاویر کتب چاپ سنگی نیز اقتباس (و نه کپی و تقلید) کردهاند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| بناهای آیینی و مذهبی؛ دیو؛ سقانفار؛ فرشته؛ مازندران؛ نقاشی دیواری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| http://timetoast.com Angel and devil`s plan Religious Buildings In Mazandaran And Wall Paintings of Qajars Era | ||
| نویسندگان [English] | ||
| F. Najafi | ||
| Associate Prof. of Visual Communication Group, Golestan University, Gorgan , Iran. (Corresponding Author). | ||
| چکیده [English] | ||
| Folklore painting has generally become popular within post-Islamic art. The design plan of these pieces of art complies with religious beliefs, traditional rituals and national epics. A remarkable number of such folklore paintings have formed during Qajars ruling eras that have roots in elements and signs belonging to ancient Iran. The predominant tendency of folklore artists among current subjects of the time was related to epic, mythical and religious stories with the approach of Good and Evil that are depicted via visual symbols of Angel and Demon. Nowadays, such forms are visible in religious and ritual buildings, wall paintings and Iranian Coffee House Paintings (mural frescoes based on religious traditions and national epics); good samples of which could be seen in the ritual buildings of Mazandaran province. The present research was accomplished in descriptive-analytical method. The objective was responding the question of the quality and type of design, fine line work with the black ink, exploring compositions and visual elements in the images of Angel and Demon, the quality of expressing them and their content structure in folklore paintings and a few ritual buildings in Mazandaran, such as Soqanafars of Kija Takieh and Shiadeh in Babol. Above mentioned question is also the main problem of this research. The results indicate that fine lines of Angels and Demon patterns enjoy a substantial expression and content, meanwhile having simplicity and smoothness. The focal attention of folklore art relies both on partial and total composition and solidarity of lines in small scales (roofs of ritual buildings), besides being loyal to principles and structure of art-works. In these traces, the methods of professional artists and some images in lithographic books are adopted- no pure copy or emulation. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Angel, Demon, Ritual-Religious Building, Mazandaran, Wall painting, Soganafar | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی، معصومه (2931)، بررسی سیر تحول مفهومی دیو در تاریخ اجتماعی و ادبیات شفاهی، دوفصلنامه فرهنگ و ادبیات عامه، دورة اول، شمارة 2، صص 53-82. اخویان، مهدی (0931)، انگارههای خیال- نقاشیهای ایرانی: تأثیر واقعگرایی و واقعگریزی شعر و ادبیات در نقاشی دیواری اماکن مذهبی شیعه در ایران، فصلنامة هنر، شمارههای 83-84، صص 9-22. اسکندری، ایرج (1377)، بررسی و تحلیل نقاشی دیواری- از ماقبلتاریخ تا عصر حاضر (قسمت اول)، مطالعات هنرهای تجسمی، شمارة 4، صص 61-95. انصاری، مجتبی، اعظمزاده، محمد و حسنعلی پورمند (1390)، مضامین مذهبی در نقاشیهای عامیانة تکایا در مازندران، دوفصلنامة هنر اسلامی، شمارة 15، صص 17-22. آژند، یعقوب (1386)، استاد محمد سیاهقلم، چاپ اول، تهران: امیرکبیر. بزرگنیا، زهره (1384)، تکایا در بافت قدیم بابل، کتاب ماه هنر، شمارههای 83-84، صص 120-128. بهار، مهرداد (1391)، پژوهشی در اساطیر ایران، چاپ نهم، تهران: آگه. پیرزاد، احمد (1388)، نگرش آیینی و مذهبی در سقانفارهای مازندران، کتاب ماه هنر، شمارة 137، صص 86-95. رابینسون، بزیل ویلیام (1384)، هنر نگارگری ایران، ترجمه: یعقوب آژند، تهران: سمت. رادفر، ابوالقاسم (1374)، چند مرثیه از شاعران پارسیگوی (شاهکارهای ادب فارسی)، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر. زمانپور، فاطمه (1393)، مطالعة مصادیق خیر و شر در نقاشیهای بقاع متبرکة گیلان (مناطق لنگرود و لاهیجان)، پایاننامة کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه مازندران. شایستهفر، مهناز (1387)، جایگاه امام علی (ع) در نسخة خطی حیدری، دوفصلنامة مطالعات هنر اسلامی، شمارة 8، صص 7-24. شریف زاده، عبدالمجید (1375)، تاریخ نگارگری در ایران، تهران: حوزه هنری. صفرزاده، نغمه ؛ موسوی فاطمی، نادر و احمدی، بهرام (1394)، مقایسة تطبیقی فرشتگان در کتابآرایی رنسانس با آثار چاپ سنگی قاجار، فصلنامة علمی-پژوهشی نگره، شمارة 36، صص 93-105. صفرزاده، نغمه (1393)، مقایسة تطبیقی تصویر فرشتگان در نگارههای (اسلامی) ایران با نقاشی (دورة بیزانس و رنسانس) در اروپا، مجلة چیدمان، سال سوم، شمارة 6، صص 54-65. صفرزاده، نغمه و احمدی، بهرام (1393)، بررسی تصویر فرشتگان در نقاشی دورة قاجار، دوفصلنامة پیکره، شمارة 5، صص 47-56. عناصری، جابر (1361)، پایگاه هنرهای تجسمی در باورهای عامیانه، فصلنامة هنر، شمارة 1، صص 121-137. کامرانی، بهنام (1385)، تبارشناسی فرشته در نقاشی ایران، کتاب ماه هنر، شمارههای 95-96، صص 52-64. کفایی محمدنژاد، ملیحه (1394)، بررسی تصویرسازیهای کتابهای عامیانة ایران در دورة قاجار، پایاننامة کارشناسی ارشد رشتة پژوهش هنر، دانشکدة معماری و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهرانمرکز، تهران. کرامتی، محسن (1387)، فرهنگ اصطلاحات و واژگان هنرهای تجسمی، تهران: چکامه. کریستین سن، آرتور امانوئل (1383)، نمونههای نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانهای ایرانیان، ترجمه: ژاله آموزگار، احمد تفضیلی، تهران: چشمه. کفشچیان مقدم، اصغر و علیپور، سمیه (1391)، پژوهشی پیرامون تصویر فرشتگان در نقاشی دوران قاجار، همایش بینالمللی دین در آیینة هنر، دانشگاه آزاد اسلامی همدان. محمودی، فتانه (1390)، بررسی مضامین تصویری دورة قاجار در نقوش سقانفارهای مازندران، پایان نامة دکتری، دانشگاه تربیت-مدرس، رشتة پژوهش هنر، تهران. محمودی، فتانه و طاووسی، محمود (1387)، مضامین تصاویر انسانی در سقانفارهای مازندران؛ بررسی تطبیقی نقوش سقانفارهای شیاده و کرد کلا، نشریة هنرهای زیبا، شمارة 36، صص 67-76. مصاحب، غلامحسین (1383)، دایرهالمعارف فارسی، چاپ پنجم، تهران: امیرکبیر. معین، محمد (1382)، فرهنگ معین، جلد چهارم، تهران: امیرکبیر. ولت، کورت (1369)، مواد و تکنیکهای نقاشی دیواری،ترجمه: منصور حسامی، تهران: برگ. یوسفنیا پاشایی، وحید (1385). سقانفار و اهمیت آب، شیر سر و کوماچه سر، کتاب ماه هنر، شمارههای 93-94، صص 58-70. Ahmad, Pirzad (2009), Religious and Religious Attitude in Mazandaran Saqqatalars, Book of Month: Art, Issue 137, PP. 86-95. Ajand, Jacob (2007), Mohammad-Siyagh Khalqam, First Edition, Tehran: Amirkabir. Akhavan, Mahdi (2011), Ideas Imagination-Iranian Painting: The Effect of Realism and Realization of Poetry and Literature in the Wall Painting of Shiite Religious Places in Iran, Quarterly Periodical of Art, Issue 83-84, PP. 9-22. Ansari, Mojtaba and Azam Zadeh, Mohammad and Pourmand, Hassan Ali (2012), Religious Issue in the Local Paintings of Tekyeh in Mazandaran, Two Quarterly Studies in Islamic Art, Volume 8, Issue 15, PP. 17-22. Anasery, Jaber (1982), The Role of Visual Arts in the Folk Belifes, Quarterly Art Journal, Issue 1, PP.121-137. Kafshchian Moghadam, Asghar and Alipour, Somayeh (2012), Research on the Image of Angels in the Qajar Dynasty, International Conference Religion in the Light of Art, Islamic Azad University, Hamedan. Bahar, Mehrdad (2012), Research on Iranian Mythology, Nine Edition, Tehran: Agah. Christensen, Arture Emanuel (2004), The First Examples of Man and the First Martyr in the Legendary Iranian History, Tafzili, Ahmad, Amozegar, Jaleh, Tehran: Cheshmeh. Dadvar, Abolghasem (1995), Some of the Poets of Persian Poets, Third Edition, Tehran: Amirkabir. Ebrahimi, Masomeh (2013), A Study of the Evolution of Dave’s Conceptual Evolution in Social History and Oral Literature, Two Scientific Research Journals of Public Culture and Literature, Volume 1, Issue 2, PP. 53-82. Eskandari, Iraj (1998), A Study and Analysise of Wall Painting From Prehistory to Present Day(First Part), Visual Arts Studies, Issue 4, PP. 95-61. Masaheb, Gholam Hossin (2004), The Persian Encyclopedia, Fifth Edition, Tehran: AmirKabir. Kamrani, Behnam (2006), Genealogy of Angel in Painting of Iran, Book of Month: Art, Issue 95-96, PP. 52-64. Keramati, Mohsen (2008), Dictionery of Terminology and Vocabulary of Visual Arts, Tehran: Chekameh. Mahmoodi, Fataneh (2011), The Study of the Themes of Visual Art of the Qajar Period in Mazandaran Soganafar Motifs, PhD. Thesis, Tarbiat Modares University, Tehran. Mahmoodi, Fataneh and Tavoosi, Mahmood (2008), Man-Made Images in Mazandaran’s Soganafar A Comparative Study of “Shiada” and “Kurdkola” Soganafar motifs, Honar-Ha-ye-Ziba, Issue 36, PP. 67-76. Mohamadnejad, Malihe (2015), Investigating Illustrations of Iranian Folk Books in the Qajar Period, Master Thesis, Faculty of Art and Architecture of Islamic Azad Art Uinersity Tehran Center, Tehran. Moin, Mohammad (2003), Moin Encyclopedic Dictionary(forth edition), Tehran: AmirKabir. Najafi, Farzaneh (2014), A Study of the Semiotic Understanding of Land Art, Journal of Asian Social Science, Volume 10, Issue 17, PP. 170–184. Ramezanmahi, Somayeh and Bolkhari, Hasan.(2012), The Manifestation of Fire and Light in the Icons of Mir-Heidar’s Miraj Nameh, International Journal of Arts, Volume 2, Issue 4, PP. 16–25. Robinson, William. Bezel (2005), Jacob Ajand, Iranian Miniature Art, Tehran: Samt. Safarzadeh, Naghmeh (2014), A Camparative Comparison of the Image of Angels in Persian (Istamic) Painting by Painting (Byzantine and Renaissance) in Europe, Chideman Visual Art Magazine, Issue 6, PP. 54-65. Safarzadeh, Naghmeh (2014), Camparative Comparison of Angels Image in the Renaissance Design Book with Gajar Lithographs, Two Quarterly Paykareh, Issue 5, PP. 47-56. Safarzadeh , Naghmeh and Mousavi Fatemi, Nader, Ahmadi, Bahram(2015), Comparative Comparison of the Angels’ Image in the Renaissance Book with the Qajar Lithograph, Negareh Scholarly Journal, Volume 10, Issue 36, PP. 92-105. Sharifzadeh, Abdol Majid (1996), The History of Miniature in Iran, Tehran: Hoze-ye Honari. Vahid, Yousef- nia Pashayi(2006), Sagha-nefar and the Importance of Water, Shir-Sar and Komache-Sar, Book of Month: Art, Volume 93-94, PP. 58-70. Wehlte, Kurt (1991), Materials and Techniques of Wall Paintin, Hessami-Kermani, Mansour, Tehran: Barg. Zamanpoor, Fatemeh (2014), Study of Good and Evil in Tombs Raider Paintings of Gilan(Langarud and Lahijan Regions), Master Thesis, Mazandaran University. Zohreh, Bozorghnia (2005), Takaya in the Old Context of Babol City, Book of Month: Art, Issue 83-84, PP. 120-128. https://dianadarke.com https://ganjineh.kateban.com http://festivalofarts.com http://haberself.com | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,097 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,933 |
||