بررسی اثربخشی مداخلۀ واقعیت‌درمانی بر افزایش خودمراقبتی زنان مبتلا به دیابت نوع دو

الور، کیم، (2019). راهنمای روان‌شناسی تئوری انتخاب برای روابط، ابوذر گل‌ورز (1400)، تهران: ارجمند.

بهزادی، سودابه.، تاجری، بیوک.، سوداگر، شیدا.، و شریعتی، زهرا. (1400). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و واقعیت‌درمانی بر رضایت از زندگی و رفتارهای خودمراقبتی در سالمندان مبتلا به دیابت نوع II، خانواده‌درمانی کاربردی، 2(4)، 501-483. https://doi.org/10.22034/AFTJ.2022.295235.1136.

حمیدی، افروز.، حسنی، فریبا.، کشاورزی‌ارشدی، فرناز.، یوسفی، فایق. (1401). تأثیر مهارت‌آموزی مبتنی بر واقعیت‌درمانی بر سرمایه روان‌شناختی و افسردگی در نوجوانان دختر مبتلا به دیابت نوع یک. نشریه روان پرستاری، 10(2)، 47-37. https://doi.org/10.22034/IJPN.10.2.37. .

رحیمیان بوگر، اسحاق.، بشارت، محمدعلی،. مهاجری تهرانی، محمدرضا.، طالع‌پسند، سیاوش. (1390). نقش پیش‌بین خودکارآمدی، باور به اثربخشی درمان و حمایت اجتماعی در خودمدیریتی دیابت قندی، روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 17(3)، 240-232. http://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-1419-fa.html.

شفیع‌آبادی عبدالله، ناصری غلامرضا، (1401). نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

شهنوازی، عبدالواحد.، صداقت، مستوره.، ثابت، مهرداد. (1401). اثربخشی واقعیت‌درمانی بر سبک زندگی سالم و شاخص‌های خودمراقبتی زنان مبتلا به دیابت نوع دو. خانواده‌درمانی کاربردی، 3(5)، 116-101.‎ https://doi.org/10.22034/AFTJ.2022.328326.1384.

کاتبی، مریم‌سادات.، مودی، آسیه.، دهقان، فائزه.، قلعه‌نوئی، مینا. (1398). مقایسه آموزش خانواده محور با فرد محور بر کیفیت زندگی مبتلایان به دیابت نوع 2، دانشگاه علوم‌پزشکی سبزوار، 26(6)، 61-755. https://www.sid.ir/paper/362468/fa.

کریمی، سیما.، دلاور، علی.، قائمی، فاطمه.، درتاج، فریبرز. (1398). اثربخشی امیددرمانی بر سرمایۀ روانشناختی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، فصلنامه پرستاری دیابت زابل، 7(2)، 19-809. https://dorl.net/dor/20.1001.1.23455020.1398.7.2.6.6.

گلسر ویلیام، (1965). واقعیت‌درمانی به‌ضمیمۀ درآمدی بر واقعیت‌درمانی نوین براساس تئوری انتخاب، علی صاحبی (1400)، تهران: سایه سخن.

گلسر ویلیام، (1999). تئوری انتخاب: درآمدی بر روان‌شناسی امید، علی صاحبی (1401)، تهران: سایه سخن.

گلسر ویلیام، (2001). تئوری انتخاب در اتاق مشاوره، علی صاحبی (1397)، تهران: سایه سخن.

نصیردهقان، مریم.، طهمورسی، نیلوفر.، مقیم‌بیگی، عباس.، تقوی کجیدی، حبیبه. (1400). مقایسه اثربخشی فراشناخت‌درمانی و واقعیت‌درمانی بر افسردگی، کیفیت زندگی و HbA1c در مبتلایان به دیابت نوع 2، مجله مطالعات ناتوانی، 11(1)، 8-1. https://doi.org/10.29252/mejds.0.0.209.

وبلدینگ رابرت ای.، (2017). دروازۀ تغییر مراجع: چگونه به مراجعان کمک کنیم تا تغییر معناداری در زندگی خود ایجاد کنند، علی صاحبی و ابوذر گل‌ورز (1401)، تهران: ارجمند.

وثوقی کرکزلو، نازیلا.، ابوطالبی دریاسری، قاسم.، فراهانی، بهزاد.، محمدنژاد، اسماعیل.، سجادی، اعظم. (1390). بررسی توان خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت، مراقبت‌های نوین، 8(4)، 204-197. http://dorl.net/dor/20.1001.1.23455020.1397.7.1.4.8.

یاسری، مریم.، فیاضی، حانیه‌سادات.، مرنضوی، سیده‌ساحره.، فرجی، نیلوفر. (1400). بررسی سطح اسید اوریک و کنترل وضعیت گلیسمیک در بیماران دیابتی تیپ 2 در شهر رشت. مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 30(4), 268-275.‎ http://dx.doi.org/10.32598/JGUMS.30.4.1786.1.

American Diabetes Association. (2019). 3. Prevention or delay of type 2 diabetes: standards of medical care in diabetes-2019. Diabetes Care, 42(Suppl 1), S29-S33.‏ https://doi.org/10.2337/dc19-s003.

Behzadi, S., Tajeri, B., Sodagar, S., & Shariati, Z. (2021). Comparison of the effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) and Reality Therapy (WDEP) on life satisfaction and self-care behaviors in the elderly with type II diabetes. Journal of Applied Family Therapy, 2(4), 483-501. (Text in Persian). https://doi.org/10.22034/AFTJ.2022.295235.1136.

Billany, R. E., Thopte, A., Adenwalla, S. F., March, D. S., Burton, J. O., & Graham-Brown, M. P. (2023). Associations of health literacy with self-management behaviours and health outcomes in chronic kidney disease: a systematic review. Journal of Nephrology, 1-15. https://doi.org/10.1007/s40620-022-01537-0.

Castellano-Guerrero, A. M., Guerrero, R., Relimpio, F., Losada, F., Mangas, M. A., Pumar, A., & Martínez-Brocca, M. A. (2018). Prevalence and predictors of depression and anxiety in adult patients with type 1 diabetes in tertiary care setting. Acta Diabetologica, 55, 943-953.‏ https://doi.org/10.1007/s00592-018-1172-5.

Deschênes, S. S., McInerney, A., Nearchou, F., Byrne, B., Nouwen, A., & Schmitz, N. (2023). Prediabetes and the risk of type 2 diabetes: Investigating the roles of depressive and anxiety symptoms in the life lines cohort study. Diabetic Medicine, e15061. https://doi.org/10.1111/dme.15061.

ElSayed, N. A., Aleppo, G., Aroda, V. R., Bannuru, R. R., Brown, F. M., Bruemmer, D., Collins, B. S., Cusi, K., Das, S. R., Gibbons, C. H., Giurini, J. M., & Gabbay, R. A. (2023). Summary of revisions: Standards of Care in Diabetes—2023. Diabetes Care, 46(Supplement_1), S5-S9. https://doi.org/10.2337/dc23-Srev.

Eyob Tediso, D., Bekele Daba, F., & Ayele Mega, T. (2023). In-hospital mortality and its predictors among hospitalized diabetes patients: a prospective observational study. International Journal of Clinical Practice, 2023, 1-12.‏ https://doi.org/10.1155/2023/9367483.

Fiqri, A. M., Sjattar, E. L., & Irwan, A. M. (2022). Cognitive Behavioral Therapy for self-care behaviors with type 2 diabetes mellitus patients: A systematic review. Diabetes & Metabolic Syndrome. Clinical Research & Reviews, 16(7), 102538. https://doi.org/10.1016/j.dsx.2022.102538.

Garner, K., Boggiss, A., Jefferies, C., & Serlachius, A. (2022). Digital health interventions for improving mental health outcomes and wellbeing for youth with type 1 diabetes: a systematic review. Pediatric Diabetes, 23(2), 258-269. https://doi.org/10.1111/pedi.13304.

Glasser, W. (1965). Reality therapy, a new approach to psychiatry. Ali Sahebi (2021), Tehran: Sayeh Sokhan. (Text in Persian).

Glasser, W. (1999). Choice Theory: A New Psychology of Personal Freedom. Ali Sahebi (2022), Tehran: Sayeh Sokhan. (Text in Persian).

Glasser, W. (2001). Counseling with Choice Theory. Ali Sahebi (2018), Tehran: Sayeh Sokhan. (Text in Persian).

Gray, K. E., Silvestrini, M., Ma, E. W., Nelson, K. M., Bastian, L. A., & Voils, C. I. (2023). Gender differences in social support for diabetes self-management: A qualitative study among veterans. Patient Education and Counseling, 107, 107578.‏ https://doi.org/10.1016/j.pec.2022.107578.

Gray, K. E., Hoerster, K. D., Reiber, G. E., Bastian, L. A., & Nelson, K. M. (2019). Multiple domains of social support are associated with diabetes self-management among Veterans. Chronic Illness, 15(4), 264-275.‏ https://doi.org/10.1177/1742395318763489.

Hamidi, A., Hassani, F., Keshavarzi Arshadi, F., & Yousefi, F. (2022). The effectiveness of reality therapy based on skill-training on psychological capital and depression in adolescent girls with type 1 diabetes. Iranian Journal of Psychiatric Nursing, 10(2), 37-47. (Text in Persian). https://doi.org/10.22034/IJPN.10.2.37. .

Hashemipour, M., Maracy, M., Javanmard, S. H., Zamaneh, F., Mostofizadeh, N., & Hovsepian, S. (2023). Trends in incidence rates of childhood type 1 diabetes mellitus: A retrospective study in Isfahan province, Iran. Journal of Diabetes Investigation, 14(3), 376-386.‏ https://doi.org/10.1111/jdi.13975.

Jalilian, H., Javanshir, E., Torkzadeh, L., Fehresti, S., Mir, N., Heidari‐Jamebozorgi, M., & Heydari, S. (2023). Prevalence of type 2 diabetes complications and its association with diet knowledge and skills and self‐care barriers in Tabriz, Iran: A cross‐sectional study. Health Science Reports, 6(2), e1096. https://doi.org/10.1002/hsr2.1096.

Karimi, S., Delavar, A., Ghaemi, F., & Dortaj, F. (2019). Effectiveness of hope therapy on psychological capital of patients with type ii diabetes mellitus. Journal of Diabetes Nursing, 7(2), 809-819. (Text in Persian). https://dorl.net/dor/20.1001.1.23455020.1398.7.2.6.6.

Katebi, M. S., Moudi, A., Dehghan, F., & Ghalenoei, M. (2020). Comparing the effects of family-center education with person-center on the quality of life in patient with type 2 of diabete. Journal of Sabzevar University of Medical Sciences, 26(6), 755-761. (Text in Persian). https://www.sid.ir/paper/362468/fa.

Krall, J. S., Childs, B., & Mehrotra, N. (2023). Mobile applications to support diabetes self-management education: patient experiences and provider perspectives. Journal of Diabetes Science and Technology, 19322968231174037. https://doi.org/10.1177/1932296823117403.

Lunkenheimer, F., Eckert, A. J., Hilgard, D., Köth, D., Kulzer, B., Lück, U., Lüdecke, B., Müller, A., Baumeister, H., & Holl, R. W. (2023). Posttraumatic stress disorder and diabetes-related outcomes in patients with type 1 diabetes. Scientific Reports, 13(1), 1556. https://doi.org/10.1038/s41598-023-28373-x.

Murphy, K. R., & Myors, B. (1998). Statistical Power Analysis: A Simple and General Model for Traditional and Modern Hypothesis Tests, Oxford: Routledge.

Nasirdehghan, M., Tahmouresi, N., Moghimbeigi, A., & Taghavi, K. H. (2021). Comparing the effects of metacognitive therapy and reality therapy on depression, quality of life, and hba1c in patients with type 2 diabetes. Journal of Disability Studies, 11(1), 1-8. (Text in Persian). https://doi.org/10.29252/mejds.0.0.209.

Olver, K. (2019). A Choice Theory Psychology Guide to Relationships. Abouzar Golvarz (2021), Tehran: Arjmand. (Text in Persian).

Patra, S., Patro, B. K., Padhy, S. K., & Mantri, J. (2023). Relationship of mindfulness with depression, self-management, and quality of life in type 2 diabetes mellitus: mindfulness is a predictor of quality of life. Indian Journal of Social Psychiatry, 39(1), 70-76. https://doi.org/10.4103/ijsp.ijsp_436_20.

Rahimian Boogar, E., Besharat, M. A., Mohajeri Tehrani, M., & Talepasand, S. (2011). Predictive role of self-efficacy, belief of treatment effectiveness and social support in diabetes mellitus self-management. Iranian Journal of Psychiatry & Clinical Psychology, 17(3), 232-240. (Text in Persian). http://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-1419-fa.html.

Qian, Y., Emmerling, D. A., Kowitt, S. D., Ayala, G. X., Cherrington, A. L., Heisler, M., ... & Fisher, E. B. (2023). Diabetes distress mediates the relationship between depressive symptoms and glycaemic control among adults with type 2 diabetes: Findings from a multi‐site diabetes peer support intervention. Diabetic Medicine, e15065. https://doi.org/10.1111/dme.15065.

Schrauben, S. J., Cavanaugh, K. L., Fagerlin, A., Ikizler, T. A., Ricardo, A. C., Eneanya, N. D., & Nunes, J. W. (2020). The relationship of disease-specific knowledge and health literacy with the uptake of self-care behaviors in CKD. Kidney International Reports, 5(1), 48-57.‏ https://doi.org/10.1016/j.ekir.2019.10.004.

Shafi Abadi, A., & Naseri, Gh. (2022). Counseling and Psychotherapy Theories. Tehran: Markaz Nashre Daneshgahi. (Text in Persian).

Shahnavazi, A., Sedaghat, M., & Sabet, M. (2023). The effectiveness of reality therapy on healthy lifestyle and self-care indicators of women with type 2 diabetes. Journal of Applied Family Therapy, 3(5), 101-116. (Text in Persian). https://doi.org/10.22034/AFTJ.2022.328326.1384.

Solem, S., Kennair, L. E. O., Hagen, R., Havnen, A., Nordahl, H. M., Wells, A., & Hjemdal, O. (2019). Metacognitive therapy for depression: A 3-year follow-up study assessing recovery, relapse, work force participation, and quality of life. Frontiers in Psychology, 10, 2908.‏ https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.02908.

Toobert, D. J., & Glasgow, R. E. (1994). Assessing diabetes self-management: the summary of diabetes self-care activities questionnaire. Handbook of Psychology and Diabetes: A guide to psychological measurement in diabetes research and practice, 351, 75.‏ https://www.researchgate.net/publication/283363522_The_summary_of_diabetes_self-care_activities_questionnaire_Assessing_diabetes_self-management.

Toobert, D. J., Hampson, S. E., & Glasgow, R. E. (2000). The summary of diabetes self-care activities measure: results from 7 studies and a revised scale. Diabetes Care, 23(7), 943-950. https://doi.org/10.2337/diacare.23.7.943.

Vosoghi Karkazloo, N., Abootalebi Daryasari, Gh., Farahani, B., Mohammadnezhad, E., & Sajjadi, A. (2012). The study of self-care agency in patients with diabetes (ardabil). Modern Care Journal, 8(4), 197-204. (Text in Persian). http://dorl.net/dor/20.1001.1.23455020.1397.7.1.4.8.

Wubbolding, R. E. (2017). Reality Therapy and Self-Evaluation: The Key to Client Change. Ali Sahebi & Abouzar Golvarz (2023), Tehran: Arjmand. (Text in Persian).

Yaseri, M., Fayazi, H. S., Mortazavi, S. S., & Faraji, N. (2022). Uric acid level and glycemic status in patients with type 2 diabetes. Journal of Guilan University of Medical Sciences, 30(4), 268-275. (Text in Persian). https://doi.org/10.32598/JGUMS.30.4.1786.1.